دانش کسبوکار محصولمحور: تبدیل ایدهها به موفقیتهای پایدار
در دنیای رقابتی امروز، کسبوکارهای موفق تنها به فروش محصولات خود نمیپردازند؛ بلکه روی طراحی، توسعه، و ارائه محصولات مبتنی بر نیازهای مشتری تمرکز دارند. این رویکرد، که به کسبوکار محصولمحور شناخته میشود، پایهای برای نوآوری و رشد پایدار در بازارهای پیچیده و پویا است.

دانش کسبُ کار
امروزه سرمايههاي يك سازمان تنها سرمايه مالي و فيزيكي نيست بلكه سرمايه دانش افراد مهمتر، و مورد توجه مديران کسب و کار می باشد؛وجود دانش و اطلاعات به روز در یک کسب و کار بهترین حامی تصمیمگیری برای مدیران و کارکنان ارشد است و تمامی کسب و کار های نوین به دنبال روش هایی جهت بهينه سازي ارتباطات در ميان کارکنان و در میان ردههاي بالاي مديريت جهت تولید و انتقال دانش می باشند، اما بذارید به یک تعریف مشترک از دانش برسیم:
“به مجموعه ای از اطلاعات، شناخت، مهارت و راهکارهای عملی كه افراد براي حل مسئله بكار مي گیرند، دانش گویند “
انواع دانش در کسبُ کار
دانش انسان به گونه ای است که ما همیشه بیشتر از آن چیزی که به زبان می آوریم ، می دانیم، به طور کلی ما دو نوع دانش داریم: دانش آشکار یا صریح و دانش ضمنی یا غیر آشکار “نوناکا” چنین می گوید که دانش در حین ارتباط میان دانش آشکار و ضمنی خلق می شود و هرنوع آن بدون دیگری بی معنی است.
- دانش آشکار (Explicit Knowledge) :دانش آشکار، دانشی است تجربی که به صورت مستند و طبقه بندی شده می باشد، این دانش قابل ثبت داشته و در دسترس گروه و افراد مشخصی قرار می گیرد؛ از نمونه های مربوط به این دانش می توان به مستنداتی مانند گزارش ، سند آموزشی ، کتابچه ، پادکست ، کلیپ ، مقاله ، دستورالعمل و غیره اشاره نمود. این محتوا می تواند توسط کامپیوتر مورد پردازش قرار گرفته و در سیستم های مدیریت محتوا ذخیره شود و در صورت لزوم می توان آن را با دیگران به اشتراک گذاشت.
- دانش غیر آشکار(نهفته یا ضمنی) (Tacit Knowledge): دانش غیر آشکار ، به صورت غیر مستند بوده و فرد آن را در جایی ثبت نکرده است بلکه در ذهن اوست و از طریق تجربه و در حین کار بوجود آمده است و ممکن است بعد از مدتی به دلیل فراموشی و یا مرگ افراد، از بین برود.پردازش و به اشتراک گذاری دانش ضمنی به دلیل اینکه در هیچ سیستم مدیریت محتوایی ذخیره و طبقه بندی نشده است ، بسیار مشکل است. می بینیم که گاهی افراد بسیار با تجربه و ماهر این دانش خود را به صورت پراکنده و بدون ساختار و نظم خاصی ، در شبکه های اجتماعی و سایت ها با گروه هدف نامشخص ، به اشتراک می گذارند.
- مرز بین دانش آشکار و دانش غیر آشکار(ضمنی) دانش بشر از طریق تعامل اجتماعی و روابط متقابلی که بین دانش آشکار و غیر آشکار صورت می گیرد ، تولید شده و امکان توسعه آن وجود دارد. استفاده از دانش غیر آشکار ، به دلیل مستند نبودن و عدم ساختار و نظم ، برای تصمیم گیری و ارتباطات سخت استT ولی دانش آشکار ساختار طبقه بندی شده ای دارد ؛ به صورت رسمی و عمومی بوده و با زبان قابل درکی که دارد می توان آن را به راحتی به دیگران انتقال داد.مزیت دانش آشکار به این است که می توان آن را توسط ابزارهای فناوری و سیستم های مدیریت محتوا، ذخیره، طبقه بندی و کدگذاری محتوایی نمود.
دادهها و اطلاعات به عنوان مبنای دانش (Data & Information)
ما در میانه چرخشی بنیادین در اقتصاد اطلاعات هستیم. تحولی که تغییرات در ساختار شرکت ها در کل صنایع و نحوه رقابت آنها را تسریع خواهد بخشید. این تحول با اقبال عمومی به فناوری های اینترنتی امکان پذیر شده است.داده ها و اطلاعات ، پایه دانش به حساب می آیند و اطلاعات به عنوان مبنای دانش، توسط افراد در تیم کاری تولید می شود؛ داده ها، حقایق و اعدادی هستند که از پردازش و تحلیل آنها اطلاعات به دست میآید.
- مثلا می گوییم : سیب 5000 ؛ اکنون این دو کلمه به عنوان داده به حساب می آیند؛ زیرا بر روی آن پردازشی انجام نشده است؛ زمانی که داده ها به منظور خاص و بشکل منطقــی سازمانـــدهی شوند، تبدیل به اطلاعات ميگردند؛مثلا یک کیلو سیب برابر است با 5000 تومان؛اکنون با تحلیل و پردازش مناسب داده در مثال قبل ( سیب 5000 )، توانستیم به آن هویت بخشیده و آن را تبدیل به اطلاعات کنیم.
خرد (Wisdom) چیست و خردمند کیست؟ و تفاوت آن با دانش کدام است …
به کاربرد عملی و صحیح دانش به نحوی که منجر به منفعت در کسب و کار ما شود خرد گویند، خرد در واقع توانایی مستندسازی دانش و بکارگیری صحیح آن در مسیر موفقیت در کسب و کار است؛
اینکه چه کاری در چه زمانی برای کسب منفعت بالا در کسب و کار اولویت داشته و باید انجام گیرد؛ همچنین با وجود خرد می توان تصمیم گیری های بهتر و عمیق تری را نسبت به دانش گرفت ؛
به زبان ساده انجام انتخاب های معقول و منطقی در زمان و مکان درست “خرد” است؛
خرد مند (Wise Man/Sage)
جهان بینی یک خردمند نسبت به یک دانشمند بسیار بالاتر می باشد و همیشه تعداد افراد باهوش در جهان خیلی بیشتر از افراد خردمند است.
خردمند با توجه به دانش های خود تصمیم می گیرد که چه چیزی برای چه مکانی و در چه شرایطی کاربردی می باشد، او این دانش را برای تصمیم گیری های معقول و قضاوت مورد استفاده قرار می دهد.
برای خردمند بودن، افراد نه تنها باید دانش کسب کنند بلکه باید فهم کاملی از اصول حاکم بر دانش داشته باشند. اگر ما صرفا بگوییم که شخصی خردمند است چون علم و دانش زیادی دارد نیز نمی تواند جمله صحیحی باشد.
“خرد رابطه تنگاتنگی با تجربه دارد”
تفاوت دانش با خرد
در بعضی تعاریف و فرهنگ و زبان عامه معمولا افرادی که خرد دارند (خردمند) ، با کسانی که تجربه بسیار بالایی دارند(با تجربه، ماهر ) ، به جای یکدیگر نیز استفاده می شوند، به دنبال دانش رفتن و کسب آن بسیار ساده تر از دستیابی به خرد است.
به هر حال با داشتن دانش کافی ، پر کردن خلاء میان اطلاعات و کاربرد معقول آن بسیار ساده تر می باشد. با بکارگیری عملی دانش و استفاده از آن در فرآیند کسب و کار می توان آن را تبدیل به خرد نموده و برای تصمیمگیری های مناسب و موفقیت بکار گرفته شود.
خرد شامل دانش با شاخه ها و جزئیات بیشتری است و این مرهون مطالعات و تجربیات بالایی است که یک خردمند دارد.
دانش بخشی از خرد می باشد و دانش را می توانیم به اطلاعات کسب شده و مستند شده در نظر بگیریم؛ ولی خرد تجربیات کسب شده و مستند شده می باشد.
الزاما ، دانش را نمی توانیم به عنوان پیش نیاز خرد در نظر گرفت.
و در نهایت با استفاده از خرد می توان، دانش ، اطلاعات و واقعیات دنیا و مردم را کنار هم گذاشته و با روشی درست آن را در زندگی و کسب و کار خود بکار برد.
محصولمحوری چیست؟
محصولمحوری یعنی تمرکز اصلی کسبوکار بر خلق، بهبود، و عرضه محصولاتی که به نیازها، خواستهها و مشکلات کاربران پاسخ میدهند.
ویژگیهای کسبوکارهای محصولمحور:
- تمرکز بر تجربه مشتری:
- هدف اصلی، ایجاد محصولاتی است که مشتریان عاشق استفاده از آنها شوند.
- مثال: Apple با طراحی محصولات ساده، زیبا و کاربردی، تجربهای کمنظیر برای کاربران خلق کرده است.
- نوآوری مداوم:
- این کسبوکارها بهطور مداوم محصول خود را ارتقا میدهند تا رقابتی باقی بمانند.
- مثال: Tesla با ارائه بهروزرسانیهای نرمافزاری منظم، تجربه خودروهای الکتریکی را تغییر داده است.
- همراستایی بین تیمها:
- همه تیمها (طراحی، توسعه، بازاریابی و فروش) برای موفقیت محصول همسو هستند.
دانش و مهارتهای لازم برای کسبوکار محصولمحور
1. شناخت بازار و مشتریان
- درک عمیق از بازار هدف و نیازهای مشتریان اولین گام است.
- ابزارها:
- تحقیقات بازار
- مصاحبههای کاربری
- نظرسنجیها
2. تفکر طراحی (Design Thinking)
- این روش به کارآفرینان کمک میکند تا راهحلهای خلاقانه برای مشکلات کاربران ارائه دهند.
- مراحل:
- همدلی: درک عمیق از نیازهای مشتری
- تعریف مشکل: مشخصکردن چالشهای کلیدی
- ایدهپردازی: تولید راهحلهای نوآورانه
- نمونهسازی: آزمایش سریع ایدهها
- آزمایش و بهبود: تکرار فرآیند
3. استراتژی محصول (Product Strategy)
- شامل تصمیمگیری درباره ویژگیها، بازار هدف، قیمتگذاری و چرخه عمر محصول است.
- مدلهای معروف:
- مدل Kano: برای شناسایی نیازهای اساسی، عملکردی و هیجانانگیز مشتری
- چارچوب AARRR: جذب، فعالسازی، نگهداری، درآمدزایی، ارجاع
4. مدیریت محصول (Product Management)
- نقش مدیر محصول:
- پل ارتباطی بین تیمهای مختلف
- مدیریت زمانبندی و منابع
- اطمینان از تحقق اهداف محصول
5. بازاریابی محصول (Product Marketing)
- بر معرفی و توزیع محصول تمرکز دارد و داستان محصول را به شکلی جذاب برای بازار روایت میکند.
- مثال: کمپینهای تبلیغاتی Nike که بهطور همزمان الهامبخش و کاربردی هستند.
مزایای محصولمحوری در کسبوکار
- خلق مزیت رقابتی پایدار:
- محصولاتی که مشکلات واقعی مشتریان را حل میکنند، در بازار باقی میمانند.
- مثال: Spotify با ارائه تجربهای شخصیسازیشده، به رهبر صنعت استریم موسیقی تبدیل شده است.
- افزایش وفاداری مشتری:
- تمرکز بر نیازهای مشتریان منجر به ایجاد ارتباط احساسی با برند میشود.
- کاهش ریسکهای کسبوکار:
- با تحقیق و آزمایش مداوم، خطر شکست محصول کاهش مییابد.
- پتانسیل بالاتر برای رشد:
- نوآوری در محصولات میتواند بازارهای جدیدی را ایجاد کند یا سهم بیشتری از بازار موجود را جذب کند.
محصولمحوری در صنایع مختلف
صنعت فناوری:
- مثال: Slack با طراحی یک ابزار ارتباطی ساده و موثر، کار تیمی را در سازمانها بهبود داده است.
صنعت مد و پوشاک:
- مثال: Patagonia با تمرکز بر پایداری محیطزیست، محصولاتی طراحی کرده که همزمان کاربردی و دوستدار طبیعت هستند.
صنعت خودرو:
- مثال: طراحی خودروهای برقی توسط Rivian با تمرکز بر ماجراجویی و پایداری محیطی.
صنعت خدمات:
- مثال: Airbnb با طراحی تجربهای منحصربهفرد برای مسافران و میزبانها، انقلابی در صنعت هتلداری ایجاد کرده است.
نکات حرفهای: طراحی محصولات مبتنی بر دانش
شما به این سطح از محتوا دسترسی ندارید و یا وارد اکانت خود نشدید.
ورود یا عضویت | خرید یا تمدید اشتراک
.: برای دانلود کاتالوگ آشنایی بامحتوای دیزاین کلاب اینجا کلیک کنید :.
جمعبندی: مسیر موفقیت از محصولمحوری میگذرد
کسبوکارهای محصولمحور نهتنها به مشتریان ارزش میدهند، بلکه تجربهای ماندگار خلق میکنند. این کسبوکارها با درک نیازهای مشتریان، طراحی محصولاتی منحصربهفرد، و تمرکز بر نوآوری، مسیر خود را به سوی موفقیت پایدار هموار میکنند.
✨ سؤال: اگر بخواهید یک محصول خلق کنید که در زندگی دیگران تأثیر بگذارد، چه ویژگیهایی خواهد داشت؟