کمباین | Combine harvester
- 2022-08-10
- 8 نوامبر 2022
غذا، یکی از نیازهای اساسی و دغدغههای اصلی انسان است. تا قبل از مکانیزه شدن کشاورزی، بخش اعظمی از نیروی کار موجود، در حوزه کشاورزی فعالیت میکرد و تولید یا خدمات، سهم بسیار کمی را به خود اختصاص داده بود؛ چراکه انسانها بیشتر از هر خدمت و کالای دیگری، به غذا نیاز داشتند. مکانیزه شدن صنعت کشاورزی، هم متأثر از انقلاب صنعتی بود و هم به عقیده بسیاری، از عوامل مهم و تأثیرگذار بر آن بود؛ چراکه با افزایش بهرهوری نیروی انسانی در بخش کشاورزی و به بیان دیگر، آزاد کردن بخش عمدهای از این نیرو، آنها را به سمت تولید، صنعت و علم، هدایت نمود. الگوی تخصیص نیروی کار به حوزههای تولید، خدمات و کشاورزی، رابطه تنگاتنگی با مکانیزه شدن، بهویژه در حوزه کشاورزی داشته و دارد. طبق آمار بانک جهانی، درصد نیروی کار جهان در بخش کشاورزی، در بازه زمانی سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۷ میلادی، بهطور میانگین، از ۴۳ درصد به ۲۶ درصد کاهشیافته است. البته، تفاوت این دو رقم، برای کشورهای توسعهیافته و در بازه زمانی وسیعتر، بسیار بزرگتر است. به عنوان مثال، در سال ۱۹۸۰ در آمریکا، ۵۰ درصد از نیروی کار، در بخش کشاورزی فعالیت میکردند درحالیکه این رقم، برای سال ۲۰۱۷ میلادی، برابر با ۱.۶ درصد بوده است. در کشورهای توسعهنیافته آفریقا که مکانیزاسیون تحقق نیافته است، درصد نیروی کار شاغل در کشاورزی، به بیش از ۹۰ درصد نیز میرسد و این موضوع، خود به یکی از علل عقبماندگی این کشورها بدل شده است.
اولین تجهیز کشاورزی که یک ماشین دروگر بود، در سال ۱۸۲۶ میلادی، به دست یک مخترع اسکاتلندی، به نام پتریک بل «Patrick Bell»، ساخته شد. بل در مزرعه پدرش، به کشاورزی مشغول بود. علاقه شدید وی به مکانیک، باعث شد که ایده طراحی ماشین درو، جهت تسریع برداشت محصول با استفاده از نیروی چارپایان، در ذهن وی شکل بگیرد. ماشین دروگر بل، دوازده پره دوار جهت کشیدن محصول به داخل مکانیسم برش داشت که متشکل از تیغههای مثلثی، با حرکات جلو-عقب، بر روی تیغههایی ثابت بود. جالب است بدانید که این مکانیسم و شکل کلی قسمت برش، بعد از ۹۰ سال تغییر نکرده است و سیستم کشش و برشی که در جلوی کمباینهای امروزی دیده میشود، نسبت به سیستمی که بل طراحی کرد، با تغییری همراه نشده است. این دروگر، دارای مکانیسمی مشابه نوار نقاله در زیر تیغهها بوده که محصولات درو شده را، به صورت دستهبندیشده، به کنار ماشین هدایت میکرد. البته، جمعآوری، کوبیدن و جداسازی غله از پوست و ساقه، همچنان توسط نیروی کار انجام میگرفت. با وجود پرکاربرد بودن ماشین طراحی شده توسط بل، اما وی به دنبال کسب درآمد از ماشینیش نبود و پتنتی برای آن ثبت نکرد.
کمباین (به انگلیسی: Combine harvester) ماشین برداشت محصولات دانهدار کشاورزی است نام آن برگرفته از واژهٔ انگلیسی combining به معنی ((ترکیبی)) است که در اصل به خاطر اینکه این ماشین سه کار را به صورت سلسله مراتبی انجام میدهد:
- دروکردن
- کوبیدن یا خرمن کوبیدن
- جداسازی دانهها از ساقهٔ محصولی مانند:
گندم، یولاف، چاودار، جو (گیاه)، ذرت، سویا را میتوان با کمباین درو کرد.

جمعبندی
امروزه نیروی کار در بخش کشاورزی، بهویژه نیرویی که در استفاده از ماشینآلات مهارت داشته باشند، بهشدت در حال کاهش است بهطوریکه در برخی از کشورها، قسمتی از محصولات، به دلیل نبود نیروی کار برداشت نمیشود. از طرفی، سن نیروی کار شاغل در این صنعت، بهویژه در کشورهایی مانند ژاپن، رو به افزایش است. تحلیلگران، با قرار دادن این موضوع در کنار پیشبینی سازمان ملل از جمعیت جهان در سال ۲۰۵۰، که ۹.۷ میلیارد نفر برآورد شده است، پیشبینی کردهاند که تأمین غذا، دوباره به یکی از دغدغهها و چالشهای کشورهای توسعهیافته و توسعهنیافته بدل خواهد شد. ولی فناوری و نوآوری، هیچگاه انسان را ناامید نمیگذارد و نباید از موهبتهای این دو غافل بود. زمانی که خودروهای خودران گوگل، در خیابانها به گشتوگذار میپرداختند، تراکتورها و ماشینآلات کشاورزی خودران نیز، در مزارع در حال کشاورزی بودند! البته محدودیتهای قانونی که شامل خودروهای خودران در خیابانها شده است، برای ماشینآلات کشاورزی نیز وجود دارد. ولی انتظار میرود که این محدودیتها، لااقل برای بخش کشاورزی، سریعتر رفع گردد. شرکتهای متعددی اقدام به معرفی ماشینآلات کشاورزی خودران، هوشمند و حتی مفهومی نمودهاند که از آن جمله میتوان به «Case IHT» و «CNH» و «New Holland»، اشاره نمود. این ماشینآلات هوشمند جدید، مجهز به انواع سنسور، رادار و دوربین بوده و محدوده زمین برای ماشین، با استفاده از «GPS»، مشخص میشود. کشاورز با استفاده از گوشی و یا تبلت خود، میتواند آن را کنترل نموده و برنامههای کاری را به آنها بدهد. بهواسطه سیستم ارتباطی که دارند، میتوانند اطلاعاتی همچون میزان رطوبت خاک و نرخ مصرف کود و آفتکشها را از سنسورهایی که در نقاط مختلف مزرعه قرار دارد، دریافت کنند و با استفاده از سنسورهای تعبیهشده در این ماشینها، میتوان از تمامی نقاط سطح زیر کشت، اطلاعاتی از شرایط خاک جمعآوری نمود. همانند ارتباط خودروهای خودران باهم، با استفاده از این سیستم ارتباطی، چند ماشین کشاورزی خودران میتوانند به طور همزمان، چندین کار را در ارتباط با یکدیگر انجام دهند. میتوانند در تاریکترین ساعات شبانهروز و تحت بدترین شرایط آب و هوایی که کشاورز توانایی هدایت ماشین را ندارد، به کار خود ادامه دهند. با استفاده از فناوری یادگیری ماشینی، میتوانند گیاهان مختلف را شناسایی و اقدام مقتضی را انجام دهند.