عناصر تاثیرگذار طراحی محصول جدید: نکاتی که تفاوت ایجاد می‌کنند

خلق یک محصول جدید بیش از آن‌که فقط به ظاهر یا کاربرد آن بستگی داشته باشد، حاصل تعاملی پیچیده میان چندین عنصر تأثیرگذار است. محصولی موفق در بازار، نیازها و خواسته‌های مخاطبان خود را با در نظر گرفتن جزئیات متنوع برآورده می‌کند.

عناصر کلیدی در طراحی محصول جدید

1. نیاز مشتری: قلب طراحی

یک عامل تاثیرگذار مهم و مشخص در طراحی محصول، مشتری و نیازهای اوست. تسخیر مشتری طی مراحل نظری و برنامه ریزی به اندازه برانگیختن او در برابر هرگونه نمونه اولیه ضروری است. حتی اگر نیاز به استفاده از یک فناوری پیشرفته و اضافه کردن قابلیتی هیجان انگیز به محصول موجب کاهش علاقه و همچنین ایجاد احساسات منفی در مخاطب می شود باید از آن چشم پوشی کرد. محصول باید کاربر پسند باشد و با عملکرد خود موجب آسایش شود. شاید لازم باشد با توجه به معیارهای انسانی تغییراتی در طراحی محصول ایجاد شود تا محصول پاسخگوی نیازهای اساسی باشد. هر محصول موفق از درک عمیق نیازها، مشکلات، و آرزوهای مشتریان خود شروع می‌شود.
نمونه: بطری‌های آب هوشمند که یادآور نوشیدن آب هستند، نتیجه تحلیل یک نیاز ساده اما پراهمیت‌اند.

2. مخاطبین و کاربران هدف

شناسایی دقیق مخاطبان هدف و ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری آن‌ها، تعیین‌کننده مسیر طراحی است.
مثال: طراحی کفش‌های ورزشی برای دوندگان حرفه‌ای که نیازهای خاصی مانند جذب ضربه و تنفس‌پذیری بالا دارند.

3. هزینه و صرفه اقتصادی

تناسب میان هزینه های تولید و سود حاصل از فروش باید در طراحی محصول لحاظ شود. یکی از مهمترین اصول طراحی محصول و عوامل موثر بر طراحی محصول “هزینه تولید” است که شامل هزینه های مواد اولیه و نیروی انسانی و… است. این هزینه ها روی سیاست های قیمت گذاری تاثیر می گذارند که باید با ارزش محصول نزد مشتری هم خوانی داشته باشد. صرفه اقتصادی در فرآیند طراحی محصول نیز از واجبات است. هدف بخش تولید این است که محصول با حداقل هزینه های ممکن تولید شود تا سود حاصل از آن به حداکثر برسد و فروش محصول تضمین شود. محصولی که به ناچار با هزینه های زیادی تولید شده است قیمت بالاتری خواهد داشت و مشتری ها را فراری می دهد. این معضل اغلب به طراحی مجدد محصول و کاهش کیفیت آن می انجامد. محصولی که از لحاظ هزینه برای تولیدکننده و قیمت نهایی برای مشتری اقتصادی باشد، شانس موفقیت بیشتری دارد.
مثال: گوشی‌های میان‌رده که امکاناتی نزدیک به پرچم‌دارها دارند اما قیمت آن‌ها برای مخاطب اقتصادی است.

4. آشنایی با متریال و مصالح ساخت

 نمی‌توانید یک مهندس مکانیک طراح باشید و چرخ‌دنده‌ها و بلبرینگ‌ها و تسمه‌ها و … را نشناسید. اگر چه شناختن همه‌ی آنها الزاماً شما را به یک طراح خوب تبدیل نمی‌کند؛ نمی توانید یک آشپز خوب با غذاهای اختصاصی خودتان باشید اما ادویه های مختلف و مواد اولیه آشپزی را نشناسید. اگر چه شناختن ادویه ها الزاماً به شما توانایی آشپزی را نمی‌دهد؛ یا نمی‌شود یک مشاور مدیریت خوب باشید اما استراتژی و بازاریابی و ساختار سازمانی و … را ندانید. اگر چه دانستن آنها به تنهایی شما را به یک «طراح سازمان» تبدیل نمی‌کند. علاوه بر آن لازم است از پیشرفت های جدید در زمینه فناوری غافل نباشید. انتخاب متریال مناسب، کیفیت، طول عمر و جذابیت محصول را تضمین می‌کند.
مثال: استفاده از فیبر کربن در ساخت دوچرخه‌های حرفه‌ای برای کاهش وزن و افزایش دوام.

5. تعمیر و نگهداری آسان

طراحی محصول باید به گونه ای باشد که تعمیر و اعمال تغییرات در محصول آسان باشد. طراحان محصول، تولیدکنندگان و کارگران تعمیر و نگهداری، محصولی را که از قطعات کوچک تر ساخته شده است بیشتر می پسندند. هر چقدر قطعات محصول کارکرد مستقل و ساده تری داشته باشد، محصول منعطف تر خواهد بود؛ بنابراین در صورت نیاز به طراحی مجدد می توان به جای تغییر دادن کل طرح، قطعات اصلی را تغییر داد؛ تولید کننده به سادگی می تواند عوامل مشکل ساز را بدون ایجاد تغییر در کل فرآیند تولید به سادگی اصلاح کند و نیازی نخواهد بود کارگران تعمیر و نگهداری همه قطعات را از یکدیگر جدا کنند، اینگونه در زمان تعمیر صرفه جویی می شود.  محصولاتی که تعمیر و نگهداری آن‌ها پیچیده و پرهزینه نیستند، محبوبیت بیشتری پیدا می‌کنند.
مثال: طراحی ماژولار گوشی‌هایی که امکان تعویض قطعات به‌سادگی فراهم است.

6. خلاقیت در عملکرد

محصولاتی که عملکرد جدید یا بهبود یافته‌ای ارائه می‌دهند، شانس بیشتری برای موفقیت دارند.
مثال: دستگاه‌های قهوه‌ساز که امکان تنظیم طعم و غلظت را دارند.

7. زیبایی‌شناسی و هویت بصری

زیبایی محصول نه‌تنها جذابیت ایجاد می‌کند بلکه هویت برند را نیز تقویت می‌کند.
مثال: طراحی ساده و مینیمال محصولات اپل که به امضای بصری این برند تبدیل شده است.

8. پایداری و طراحی دوستدار محیط‌زیست

توجه به محیط زیست نیز در طراحی محصول مهم است و از ملاحظات لازم هنگام طراحی محصول بشمار می رود. امروزه اغلب مشتری ها بیش از پیش از معضلات محیط زیست آگاه هستند و به آن اهمیت می دهند. قابل بازیافت بودن مواد بکار رفته، نحوه تجزیه محصول پس از پایان عمرش و نحوه تجزیه بسته بندی آن از مواردی هستند که باید در نظر داشته باشید.در دنیای امروز، طراحی پایدار و محصولات سبز توجه بیشتری جلب می‌کنند.
مثال: لوازم‌خانگی کم‌مصرف که انرژی کمتری مصرف کرده و تأثیر محیطی کمتری دارند.

9. مدل کسب‌وکار مکمل

طراحی محصول نباید تنها به خود محصول محدود شود؛ بلکه باید به مدل کسب‌وکار و نحوه ارائه آن نیز فکر شود.
مثال: سرویس‌های اشتراک ماهانه همراه محصول، مانند جوهر چاپگرهای هوشمند.(استراتژی کارت تریج)

نکاتی برای الهام

جمع بندی

میتوان عناصر تاثیرگذار در طراحی محصول را بیش از این بست داد، مثلا فرهنگ نیز یکی از عناصر تاثیر گذار طراحیست؛ اگر محصول برای بازاری با فرهنگ به خصوص طراحی می شود، باید در طول فرآیند طراحی محصول این موضوع را به یاد داشته باشید. محصولی که در یک فرهنگ مقبول است ممکن است در فرهنگ دیگری توهین آمیز تلقی شود و برای مخاطبی با فرهنگ متفاوت جذاب نباشد.هر محصولی که در بازار موفق می‌شود، از این عناصر بهره می‌گیرد تا بتواند نیازها و خواسته‌های مخاطبان را به بهترین شکل برآورده کند.

اگر شما در حال طراحی محصول جدیدی هستید، کدام یک از این عناصر را مهم‌تر می‌دانید؟