تعریف:طراحی واکنش گرا

طراحی واکنش‌گرا (ریسپانسیو )

اجازه بدهید طراحی واکنش گرا را با مثالی از جنس محصولات دیجیتال شرح دهیم. کاربران برای تعامل با اپلیکیشن یا وب سایت شما از تلفن‌های همراه، تبلت‌ها یا کامپیوتر‌ها استفاده می‌کنند؛ به همین خاطر لازم است که صفحات وب به صورت واکنش‌گرا طراحی شوند.

در یک طراحی واکنش‌گرا ، زمانی که وب‌سایت را روی دسکتاپ باز می‌کنید اگر اندازه‌ی پنجره ی مرورگر را تغییر دهید، محتوا به صورت پویا خود را به گونه ای تنظیم می‌کند که با پنجره مرورگر سازگار شود. در تلفن‌های همراه نیز وب‌سایت، خود را با چیدمان ایده‌آل نشان می‌دهد.

در واقع در طراحی واکنش‌گرا ، قوانینی برای چگونگی تغییر جریان محتوا و چگونگی تغییر چیدمان بر اساس محدوده‌ی اندازه‌ی صفحه نمایش تعریف می‌شود و به همین خاطر دسترسی‌پذیری کاربر در هر اندازه‌ای از صفحه نمایش، در نظر گرفته می‌شود.

همچنین طراحی واکنش‌گرا برای بهینه سازی SEO بسیار مهم است و یک وب‌سایت واکنش‌گرا در نتایج جستجو رتبه‌ی بهتری دارد.

تعریف محصول واکنش گرا

یک محصول واکنش گرا یک محصولی است که با توجه به نیازها، رفتارها و احساسات کاربران خود تغییر می‌کند. این نوع محصولات از تکنولوژی‌های هوشمند، شخصی‌سازی و تعاملی استفاده می‌کنند تا تجربه کاربر را بهبود بخشند و ارزش بیشتری ایجاد کنند. برای طراحی یک محصول واکنش گرا، باید به عوامل زیر توجه کرد:

• درک کاربران: باید با کاربران خود ارتباط برقرار کنید و نیازها، رفتارها، اهداف و احساسات آن‌ها را شناسایی کنید. این کمک می‌کند تا محصول شما با جامعه هدف خود همخوانی داشته باشد و به آن‌ها پاسخ دهد.
• طراحی تعامل: باید رابط کاربری و تعاملات محصول خود را طوری طراحی کنید که با تغییرات در نیازها، رفتارها و احساسات کاربران سازگار باشد. این به محصول شما قابلیت انعطاف‌پذیری و پویایی می‌دهد.
• استفاده از داده: باید داده‌های جمع‌آوری شده از کاربران خود را تحلیل کنید و به صورت خودکار یا نیمه‌خودکار بهبودهای لازم را در محصول خود اعمال کنید. این به محصول شما قابلیت یادگیری و بهینه‌سازی می‌دهد.

به طور خلاصه، یک محصول واکنش گرا یک محصول زنده است که با تغییرات در محیط خود همراستای است و به صورت پویا به نظرات و عملکرد کاربران خود پاسخ می‌دهد.

تفاوت طراحی interactive و responsive چیست؟

طراحی interactive به سبکی از طراحی گفته می‌شود که با کاربر تعامل دارد و بر اساس ورودی‌ها و رفتارهای کاربر، محتوا، عملکرد یا ظاهر خود را تغییر می‌دهد. برای مثال، یک سایت interactive ممکن است با کلیک کردن بر روی یک دکمه، یک پنجره جدید باز کند، یا با حرکت دادن موس روی یک عنصر، اطلاعات بیشتری را نشان دهد. طراحی interactive هدف دارد که تجربه کاربر را جذاب، ساده و کارآمد کند.

طراحی responsive به طراحی سایت یا اپلیکیشنی گفته می‌شود که با تغییر اندازه صفحه نمایش دستگاه کاربر، خود را به صورت پویا تنظیم می‌کند و محتوا را به شکل مناسب نمایش می‌دهد. برای مثال، یک سایت responsive ممکن است در صفحه نمایش بزرگ، منو را در بالای صفحه قرار دهد، اما در صفحه نمایش کوچک، منو را در یک آیکون همبرگر در گوشه قرار دهد. طراحی responsive هدف دارد که سایت یا اپلیکیشن را برای همه دستگاه‌ها قابل دسترس و خوانا کند.

بنابراین، تفاوت اصلی بین طراحی interactive و responsive این است که طراحی interactive با تعامل کاربر با عناصر سایت یا اپلیکیشن سروکار دارد، در حالی که طراحی responsive با تغییر اندازه صفحه نمایش سروکار دارد. البته، این دو روش طراحی را می‌توان به صورت ترکیبی استفاده کرد تا سایت یا اپلیکیشن هم interactive و هم responsive باشد.

تفاوت طراحی interactive و تطبیقی (Adaptive) چیست؟

۳ اصل اساسی طراحی واکنش‌گرا محصولات دیجیتال

? سیستم‌های گریدبندی سیال (Fluid Grid Systems)
در طراحی ریسپانسیو از اندازه‌های نسبی (مانند درصد) به جای اندازه‌های مطلق استفاده می‌شود.
در سیستم گرید‌بندی سیال، هر عنصر درصد یکسانی از فضا را اشغال می‌کند؛ به همین خاطر هر چه‌قدر که صفحه نمایش بزرگ یا کوچک شود -مانند زمانی که کاربر دستگاه را تغییر می‌دهد- اجزا نیز می‌توانند بزرگ یا کوچک شوند.

? تصاویر سیال (Fluid Images)
در طراحی ریسپانسیو ابعاد تصاویر با توجه به اندازه ی فضای دربرگیرنده‌ی آن‌ها تغییر می‌کند. به عبارتی تصاویر سیال مانند آب، اندازه ی ظرفی که داخل آن ریخته می‌شود را می‌گیرند.
یک تصویر واحد ایجاد کنید و به مرورگر دستور دهید تا تصویر را با توجه به اندازه‌ی ظرف، مقیاس بندی کند.
برای آیکون‌ها، از فایل‌های SVG استفاده کنید. این فرمت‌ حجم کمی دارد و می‌توانید آن‌ها را به هر وضوحی بدون افت کیفیت تغییر دهید.

? مدیا کوئری Media Queries
در این بخش یادگیری چند تعریف اهمیت دارد:

?ویو پورت Viewport:
ناحیه‌ی قابل مشاهده‌ی کاربر از یک صفحه‌ی وب است.
بنابراین ویوپورت در صفحه نمایش‌های کوچک‌تر (مانند تلفن همراه)، کوچک‌تر از صفحه نمایش‌های بزرگ‌تر (مانند کامپیوتر‌) است.
در گذشته معمول بود که صفحات وب دارای طراحی ثابت و اندازه ثابت باشند؛ اما امروزه HTML5 روشی را معرفی کرد که به طراحان وب اجازه می‌دهد از طریق تگ کنترل ویو‌پورت را در دست بگیرند.

برای طراحی ریسپانسیو، لازم است که ویوپورت به طور منطقی روی تلفن‌های همراه، تبلت‌ها و کامپیوتر‌ها تنظیم شود.

?نقاط شکست Breakpoint:
عناصر سازنده‌ی طراحی ریسپانسیو هستند و در صفحات استایل دهی CSS به کار می‌روند.
در واقع مرزی است که در آن، طراحی برای تطبیق ویژگی‌ها با اندازه جدید صفحه نمایش تغییر می‌کند.
زمانی که وب‌سایت باید با ویوپورت خاص یا سایز دستگاه خاص انطباق پیدا کند (یعنی مطابقت استایل یک صفحه ی وب با عرض صفحه نمایش دستگاهی که در آن مشاهده می‌شود) از breakpoint استفاده می‌شود.

?مدیا کوئری Media Queries:
یکی دیگر از ویژگی‌های CSS است که امکان تعریف استایل‌های مختلف را فراهم می‌کند.
در واقع دستورالعمل‌هایی برای تغییر طرح سایت بر اساس شرایط خاص هستند.
به عنوان مثال، رویکرد دو ستونی ممکن است در صفحه نمایش گوشی هوشمند عملی نباشد؛ یا اگر اندازه صفحه نمایش کوچک‌تر از اندازه خاصی باشد، از یک Media Query برای دستور دادن به مرورگر برای تنظیم مجدد صفحه نمایش استفاده می‌شود.

به صورت کلی با استفاده از Breakpoint و Media Query محتوای وب‌سایت برای ارائه بهترین تجربه ممکن به کاربر بازآرایی می‌شود.