پروتوتایپ | نمونه اولیه | ویژگی ها و مزایای آن

مسیردیزاینر

تجسم سه بعدی، مهم ترین فاز عملیاتی در فرایند طراحی و تولید محصول است. در طراحی صنعتی هدف نهایی فرایند طراحی محصول دستیابی به یک شئ سه بعدی 3d dimensional است،که علاوه بر این که تامین کننده ی عملکرد (یا عملکردهای) مورد نظر باشد، از لحاظ فرم ظاهری نیز نیازهای زیبا شناختی ارگونومیکی و… را برآورده سازد. از این رو در فرایند طراحی محصول، تجسم سه بعدی 3d visualization یا تجسم فیزیکی Embodiment
به عنوان مرحله ای که در آن کانسپت های اولیه، ایده ها و تفکرات اولیه و کلی در ابتدا به صورت طرح هایی سه بعدی 3d presentation و سپس در قالب نمونه های سه بعدی مدل ها و پروتوتایپ ها مجسم و ارائه می شوند، مهم ترین و کلیدی ترین فاز عملیاتی فرایند محسوب می شود.

نمونه اولیــه (به انگلیسی: prototype – Wire Frame) هدف از مرحله پروتوتایپینگ یا نمونه سازی/مدل سازی در طول تولید محصول، ایجاد یک محصول نهایی است که به عنوان نمونه برای تولید انبوه/لانچ از آن استفاده شود، در این مرحله باید ایده/محصول خود رو به دنیا نشون بدید و گوش هاتون رو برای شنیدن نقد ها تیز کنید…

اصطلاحات مدل و پروتوتایپ

اصطلاح مدل در کاربرد عام فنی خود برای بیان به صورت فیزیکی یا ریاضی ارائه نمودن یک هدف و یا سیستمی انتزاعی تر مثل آب و هوا یا هوشیاری انسان به کار می رود در طراحی محصول، مدل باید بیانگر هر نوع ارائه یک محصول یا بخشی از آن محصول باشد. در واقع لفظ مدل، معمولا فقط برای بیان مدل های کامپیوتری همانند ارائه ی تصویری سه بعدی از یک محصول با نرم افزاری ویژه ی طراحی (Cad) یا گرافیک و یا نرم افزار تجزیه و تحلیل عناصر محدود که قوت محصولی را نشان می دهد، یا ارائه ی فیزیکی ظاهر بصری محصولات به کار می رود. گاهی نیز این مدل های ارائه دهنده ی ظاهر بصری را ماکت Maquette می خوانند؛ لفظی فرانسوی که به مدل های مومی یا گلی کوچک و ابتدایی مورد استفاده ی مجسمه سازان اطلاق می شده است. لفظ پروتوتایپ در لغت به معنای اولین نمونه (First of a type) از یک گونه است. در نخستین روزهای تولید انبوه، پروتوتایپ به نسخه اصلی اطلاق می شد که بعدا به صورت انبوه تولید می گشت. در طراحی محصول لفظ پروتوتایپ بیانگر دو نوع مختلف از ارائه ی محصولات است. نوع اول که مناسب ترین کاربرد این لفظ می باشد، بیانگر ارائه ی فیزیکی محصول به صورتی است که در نهایت به تولید خواهد رسید. کاربرد دوم لفظ پروتوتایپ، بیانگر هر گونه ارائه فیزیکی است که به قصد آزمایش فیزیکی تکمیل شده باشد.

جایگاه مدل و پروتوتایپ در مراحل توسعه ی محصول:

  [um_loggedin]با توجه به تعاریف اصطلاحات مدل و پروتوتایپ واضح است که آنها را باید در مراحلی از توسعه محصول جستجو کرد که فرایند طراحی محصول در آنها به عرصه ی تجسم سه بعدی (تجسم فیزیکی) گام نهاده باشد.حضور مدل ها از مرحله ی طراحی تجسم فیزیکی فرایند طراحی محصول آغاز می شود و در مراحل بعدی طراحی جزئیات و طراحی برای تولید در قالب پروتو تایپ های گوناگون گسترش می یابد. این حضور و نقش پیوسته ی مدل ها و پروتوتایپ ها در مراحل نهایی توسعه ی محصول، خود به تنهایی گویای اهمیت و کاربرد کلیدی آنهادر این فرایند پیچیده و گسترده است.

تفکر طراحی معمولا نسبت به اقدام و عمل تردید دارد! بنابراین اگر نسبت به آنچه برای دستیابی به آن تلاش می‌کنید چندان مطمئن نیستید، بهترین کار این است که به آن عینیت ببخشید،
 با ساخت پروتوتایپ ایده‌تان را به‌شکلی سخت و مجسم می‌بینید و بهتر می‌توانید نقص‌هایش را برطرف کنید و آن را بهبود ببخشید؛

پروتوتایپ می‌تونیم بگیم مرحله تست محصوله؛
به این معنا که صرفاً یک یا چند نمونه رو بسازیم و بررسی کنیم، در حوزه‌ی نرم افزار ممکن است راهکار نرم افزاری ما به شکل نسخه بتا (Beta Version) عرضه شود، گاهی اوقات هم ممکن است به سراغ عرضه محدود (Limited Launch) برویم؛

مثلاً یک شامپو را صرفاً در ۱۰۰۰ عدد یا یک تور تفریحی را صرفاً‌ برای ۵۰ نفر برگزار کنیم، سپس بر اساس بازخوردی که به دست می‌آوریم، فرایند توسعه محصول را تکرار و تکمیل کنیم.

پروتوتایپ که عده ای به اون نمونه سازی هم می‌گن،  معمولاً شامل آزمایش چندین نسخه از محصول خود ، حذف گزینه های اضافی و ایجاد اصلاحات می باشد و آن را تا زمانی که از یک نمونه نهایی احساس رضایت کنید باید ادامه دهید،
نمونه سازی نیز بسته به نوع محصولی که تولید می کنید تفاوت قابل توجهی داره، کم هزینه ترین و ساده ترین نوع نمونه سازی این است که شما خودتان مانند دستور العمل های غذایی و برخی از محصولات آرایشی و …  نمونه اولیه محصول را تهیه و تست کنید.

با این حال ، بیشتر اوقات ، کارآفرینان برای تهیه نمونه اولیه از محصول خود با شخص ثالث همکاری می کنند. در صنعت مد و پوشاک ، این کار معمولاً شامل کار با خیاط (برای لباس و لوازم جانبی) و یا سازنده الگو (برای لباس) است؛
در بیشتر مدارس هنری ، طراحی یا مد سرپرستان می توانند به شما اجازه دسترسی به نمونه کار های افراد مختلف را می دهند و در آنجا می توانید درخواست راهنمای نمونه سازی خود را ایجاد کنید.

پروتوتایپ‌های با دقت بالا از نظر ظاهر و عملکرد شباهت بیشتری به محصول نهایی دارند،
به‌طور مثال نمونه‌ی پلاستیکی سه‌بُعدی با اجزای متحرک (که امکان کار با نمونه را به‌شکلی مشابه استفاده از محصول پایانی به کاربر می‌دهند) در مقایسه با یک نمونه‌ی چوبی قابل‌اعتمادتر است. به‌همین شکل، نمونه‌ای از یک سیستم نرم‌ افزاری که با ابزاری مانند Adobe Illustrator ارائه می‌شود، خیلی با دقت‌تر از نمونه‌ای است که روی کاغذ توصیف شده است.

هدف از ساخت مدل و پروتوتایپ

به طور خلاصه می توان گفت هدف از ساخت مدل ها و پروتوتایپ ها، تجسم سه بعدی و فیزیکی هرچه بهتر کانسپت های شکل گرفته در فرایند طراحی محصول است، تا بدین ترتیب بتوان با اطمینان بیشتری به مراحل بعدی و در نهایت تو لید محصول طراحی شده گام نهاد در واقع ساخت مدل و پروتوتایپ روشی است برای کنترل کیفیت (Quality control) فرایند طراحی و کسب اطمینان از موفقیت کانسپت های توسعه یافته که منجر به شناسایی انواع نواقص و اشکالات ساختاری structural و عملکردی functional و در نتیجه تلاش برای رفع آنها می شود.

انواع مدل و پروتوتایپ

مدل ها و پروتوتایپ ها را باتوجه به چگونگی ارائه ی آنها و کاربردشان به شرح زیر گروه بندی می کنند:

الف)مدل هایی که در آنها فقط ارائه ی ساختاری طرح مورد نظر است شامل:
1-مدل ظاهری appearance model: مدل هایی که برای بررسی ابعاد شکل و ظاهر فیزیکی طرح می شوند و در آنها عملکرد مورد نظر نیست.
2-مدل فرم و اندازه Form &fit model: مدل هایی که برای بررسی ابعاد و شکل فیزیکی طرح تهیه می شوند و در آنها عملکرد و ظاهر مورد نظر نیست.

ب)پروتوتایپ هایی که در انها فقط ارائه ی عملکردی طرح مورد نظر است.شامل:
1- پروتوتایپ اصول کار Working principle prototype: پروتوتایپ هایی که برای مطالعه ی عملکردهای اصلی طرح تهیه می شوند و در آنها ابعاد و شکل مورد نظر نیست.
2-پروتوتایپ آزمایشی Test prototype: پروتوتایپ هایی که برای مطالعه ی عملکردهای ویژه ی طرح تهیه می شوند و در آنها ابعاد و شکل مورد نظر نیست.

ج)پروتوتایپ پیش از تولید:
1- Pre-production prototype: پروتوتایپ هایی که با شامل بودن ابعاد شکل و عملکرد طرح،در واقع نسخه ی بدل محصول تولیدی اند.
2- پروتوتایپ تولیدی Production prototype: پروتوتایپ هایی که از نظیر مواد به کار گرفته شده و فرایند عین محصول هستند.

مقیاس های مورد استفاده در ساخت مدل و پروتوتایپ:

با توجه به ابعاد محصولاتی که در فرایند طراحی محصول مطرح می شوند، در ساخت مدل ها و پروتوتایپ ها معمولا از مقیاس های 1:1، 1:1.5، و 1: 10 استفاده می شود. البته لازم توجه است که نوع مقیاس به کار رفته در ساخت مدل، به طور مستقیم به نوع آن وابسته است. چنانکه مطابق تعاریف بیان شده، در ساخت پروتوتایپ پیش از تولید و پروتوتایپ تولیدی، رعایت مقیاس 1:1 الزامی است.

مواد اولیه مورد استفاده در ساخت مدلی پروتوتایپ

در ساخت مدل ها و پروتوتایپ ها از مجموعه ی گسترده ای از مواد اولیه بهره گرفته می شود. اما در اینجا نیز همانند مورد مقیاس، چگونگی ارائه و کاربرد مورد نظر برای مدل ها و پروتوتایپ ها و در نتیجه نوع آنها مشخص کننده ی مواد اولیه ای است که باید در ساخت آنها استفاده شوند.

انواع کاغذ، مقوا، گل،گچ،چوب، ورقهای پلاستیکی Plastic laminates مثل ورقهای پلکسی گلاس Plaxiglass، فویل های چسب دار Adhesive foils، مواد فایبر گلاس Fiberglass، از جمله رایج ترین مواد اولیه ای هستند که در ساخت مدل و پروتوتایپ استفاده می شوند.
بدیهی است که طبق تعریف در پروتوتایپ های تولید از مواد اولیه ای استفاده می شود که محصول تولیدی نیز از آنها ساخته خواهد شد.

نکات لازم در ساخت مدل و پروتوتایپ

با توجه به نقش و اهمیت مدل ها و پروتوتایپ ها در خاتمه ی موفقیت آمیز فرایند طراحی و توسعه ی محصول، لازم است در ساخت آنها نکاتی چند را مد نظر قرار دهیم.
الف)مساله زمان و هزینه: دو عامل زمان و هزینه به خاطر رابطه ی متقابلشان در ساخت مدل و پروتوتایپ نقش قابل توجهی را ایفا می کنند. با پیشرفت اصولی مراحل تو سعه و تکامل طراحی محصول و در نتیجه کاهش تدریجی میزان خطر و عدم اطمینان تعهد مالی افزایش می بابد و بدین ترتیب می توان زمان و در نتیجه هزینه بیشتری را به منظور کاهش هر چه بیشتر میزان ریسک به امر ساخت پروتوتایپ اختصاص داد. این در حالی است که در نخستین مراحل تجسم فیزیکی باید از حداقل زمان و هزینه برای ساخت مدل و پروتوتایپ بهره گرفت.
ب)مساله دقت و تطابق با واقعیت: رعایت هرچه بیشتر دقت در ساخت مدل ها و پروتوتایپ ها و تلاش در جهت نزدیکی آنها با واقعیت رئالیسم، فرایند طراحی محصول را به سمت موفقیت بیشتری سوق می دهد. واضح است که اهمیت دقت و تطابق با واقعیت، در ساخت مدل و پروتوتایپ با پیشرفت فرایند طراحی محصول و افزایش امکان بهره گیری از زمان و هزینه،چند برابر خواهد شد.
ج)مساله ی تشخیص مناسب و صحیح: در راستای کارایی و ثمر بخش بودن بیشتر مدلها و پروتوتایپ ها.پیشگیری از به هدر رفتن منابع به ویژه منابع مالی و زمانی و در نتیجه دستیابی به بهترین طرح برای محصول مورد نظر تشخیص مناسب و صحیح در مورد برخی از موضوعات موثر درآنها از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.عمده ترین این محصولات، به قرار زیر می باشد:
1- تشخیص مناسب زمان برای ساخت مدل و پروتوتایپ.
2- تشخیص مناسب ترین نوع مدل با پروتوتایپ
3- تشخیص مناسب ترین مقیاس با پروتوتایپ
4- تشخیص مناسب ترین مواد اولیه برای ساخت مدل یا پروتوتایپ

بدیهی است که در موارد فوق، معیارهای تشخیص با توجه به مراحل طراحی و نیز با توجه به نوع محصول و نیز با توجه به نوع محصول متغیر خواهند بود.

دلایل استفاده از پروتوتایپ ها

 دلیل اصلی استفاده از پروتوتایپ به دست آوردن بازخورد از کاربران در هنگام استفاده از محصول است تا بتوان مطمئن شد پروژه در مسیر درست پیش می رود. با این کار می توان تمام قسمت هایی که بازخورد منفی دارد درست کرد و در مورد قسمت هایی که در تولید نهایی واقعا مورد نیاز است بحث کرد. به طور کلی پروتوتایپ محصول به کاربران اجازه می دهد تا در مراحل اولیه ی کار بفهمند که نتیجه ی نهایی چگونه خواهد بود؛

 دلیل های بسیاری برای این کار وجود دارد از جمله:
 توافق برای باید ها و نباید های طرح وبسایت، تست کردن تئوری ها و ایده های طراحی با توجه به ساختار محصول و مهم تر از همه به دست آوردن بازخورد کاربر در طی تست استفاده از محصول.
 معمولا پروتوتایپ محصول چند مرحله تست را طی می کند تا جایی که کاملا بهینه شود و تیم پروژه به نتیجه ی نهایی برای انجام کار برسند و فرآیند تولید به مرحله ی بعد برود. بسیاری از مردم می پرسند که چرا باید تلاش و وقت خود را برای ساختن پروتوتایپ هدر بدهند وقتی که می توان مستقیما وارد کار تولید انبوه شد؟ جواب این سوال به پروژه بستگی دارد اما به طور کلی هدف از این کار صرفه جویی در وقت و هزینه است. بسیاری از مشتریان بعد از ماه ها به سراغ تولید کننده می روند و اظهار می کنند که محصول آنچه را که انتظارش را داشتند انجام نمی دهد. استفاده از پاک کن روی صفحه ی پیش نویس آسان تر از استفاده از پتک روی ساختمان محصول است!
 با این کار مقدار زیادی پول را در آینده ی پروژه می توان صرفه جویی کرد. به علاوه یک پروتوتایپ می تواند یک داکیومنت با مشخصات کامل برای طراحان و تولید کننگان باشد در حالی که یک داکیومنت طولانی خسته کننده است و کار با آن مشکل است. با پروتوتایپ می توان قسمت های لازم را خیلی سریع و راحت به عینیت در آورد.

پروتوتایپِ خوب، سریع است؛

 سریع به معنی رساندن سریع محصول به بازار، که به نمونه‌سازی سریع، تکرار فراوان و اصلاحات مبتنی بر بازخورد مشتری واقعی بستگی دارد. در یک فرهنگ طراحی محور، شرکت ها از عرضه محصولی که بی نقص نیست، ترسی ندارند، در زمانی که نیاز بازار برای محصول شما جدیه بهتره که خیلی لفتش ندید و اولین نمونه رو بدید بیرون و سپس با در نظر گرفتن بازخورد مشتری در طراحی مجدد و ساخت و عرضه نسخه بعدی مشکلات رو برطرف کنید؛

اینستاگرام رو در نظر بگیرید که با عرضه یک محصول آغاز به کار کرد و سپس آموخت که کدام ویژگی ها محبوبتر بودند (به اشتراک گذاری عکس، کامنت گذاشتن و لایک کردن) و بعد نسخه جدید ساده شده را عرضه کرد. نتیجه این اقدام دانلود ۱۰۰،۰۰۰ نسخه در کمتر از یک هفته و همچنین هفت میلیون کاربر عضو شده در ۹ ماه اول عرضه نرم افزار بود؛

یا برای یافتن این که داشبوردهای خودروها در آینده چه شکلی ممکن است داشته باشند، کرایسلر (Chrysler) مشتریانش را در کنار طراحان و مهندسین محصول قرار داد تا نمونه ها (پروتوتایپ ها) را توسعه دهند. پروژه با یک داشبورد خالی آغاز شد، تنها یک فرمان و یک کنسول مرکزی خالی. از مشتریان خواسته شد تا داشبورد ایده آل خود را بسازند، با انتخاب اجزا از یک کیت شامل ده ها صفحه دیجیتالی و مکانیکی، دکمه و اهرم. در حالی که نتایج تفاوت های کشور به کشور را نشان می داد، همگی بر روی یک المان توافق داشتند: صفحه فیزیکی بزرگتر بر روی داشبورد برای کنترل حجم صدای ضبط استریو.

خلاصه کلام آن که نمونه‌سازی سریع برای گرفتن بازخورد در لحظه و پرهیز از اشتباهات هزینه ساز در این مسیر بسیار مهم است. در تجربه ما، شرکت های برتر می توانند در مدت کمتر از ۱۶ هفته نمونه‌سازی کنند و یک محصول یا خدمت را عرضه کنند.

وایرفریم و انواع آن (wireframe design)

برای ایجاد و طراحی پروژه، اگر ابتدا ایده‌پردازی کنیم و مستقیما به سراغ پیاده‌سازی آن برویم، ریسک پروژه‌های خود را بالا می‌بریم. به‌همین دلیل برای تولید محصولات دیجیتالی مانند نرم‌افزار یا وب‌سایت، برای اینکه بتوانیم ایده‌ها را تبدیل به نمونه اولیه کنیم و سپس آن‌ها را تست کنیم، از وایرفریم استفاده می‌کنیم. 

وایرفریم یک طرح‌بندی اولیه‌ یا اسکلت طراحی است برای کمک به برنامه‌نویسان و طراحان، در مورد ساختار وب‌سایت یا نرم‌افزاری که در حال ساخت هستند. این طرحواره محل جای‌گیری تک تک عناصر صفحه را مشخص می‌کند.

در تصویر زیر نمونه‌ای از وایرفریم دو بعدی یک نرم‌افزار که تبدیل به نمونه اولیه (پروتوتایپ) و سپس تست محصول شده است را مشاهده می‌کنید:

بی‌شک وایرفریم وب‌سایت مانند طرح اولیه یا اسکچ دنیای معماری است. وایرفریم‌ها نمای کاملی از ساختار صفحه، طرح‌بندی، معماری اطلاعات، جریان کاربر، عملکرد و رفتارهای مورد نظر را ارائه می‌دهند. این طرحواره‌ها توسططراحان UX استفاده می‌شود که به آن‌ها اجازه می‌دهد تا در مورد محل قرارگیری اطلاعات به توافق نهایی برسند، قبل از اینکه توسعه دهندگان با کدنویسی رابط ایجاد کنند.

انواع وایرفریم

از آنجایی که معمولا یک وایرفریم وب‌سایت، مفهوم اولیه محصول را نشان می‌دهد، ایجاد سبک، رنگ و گرافیک بر روی آن به حداقل می‌رسد. یعمی به‌طور معمول بیشتر وایرفریم‌‌ها بدون هیچ رنگ و جزئیاتی ایجاد می‌شوند. بسته به میزان جزئیات، می‌توان فریم‌ها را با دست کشید یا به صورت دیجیتالی ایجاد کرد.

مهمترین عامل تمایز بین وایرفریم‌ها، جزئیات موجود در آن‌ها است. وایرفریم‌ها براساس جزئیات کم، متوسط و زیاد به سه نوع تقسیم می‌شوند:

۱- وایرفریم Low Fidelity

وایرفریم Low Fidelity نمایش‌های بصری و کلی صفحات وب هستند که به عنوان نقطه شروع طراحی عمل می‌کنند. این طرحواره‌ها بدون هیچ‌گونه مقیاس، شبکه یا دقت پیکسل ایجاد می‌شوند. هر جزئیاتی که می‌تواند باعث حواس‌پرتی شود حذف می‌کند. و فقط شامل تصاویر ساده، بلوک‌ها و محتوای غیرمهم است.

۲- وایرفریم Mid Fidelity

در حالی‌که وایرفریم Mid Fidelity، از تصاویر یا تایپوگرافی استفاده نمی‌کند، جزئیات بیشتر خود را به اجزای خاص اختصاص می‌دهد. در این نوع طرحواره‌ها ویژگی‌ها به وضوح از یکدیگر متمایز می‌شوند. از متن برای جداسازی عناوین و محتوای بدنه استفاده می‌شود.

همچنین این طرح‌واره از هیچ رنگی استفاده نمی‌کند. اما طراحان می‌توانند از سایه‌های مختلف خاکستری برای برجستگی بصری عناصر جداگانه استفاده کنند. این طرح‌ها می‌تواند با استفاده از یک ابزار دیجیتال مانند Sketch یا Balsamiq ایجاد شوند.

۳- وایرفریم High Fidelity

وایرفریم High Fidelity از طرح‌بندی مخصوص پیکسل برخوردار هستند. یک وایرفریم Low Fidelity شامل پرکننده‌های شبه‌متن و جعبه‌های خاکستری پرشده با X است تا یک تصویر را نشان دهد. اما وایرفریم‌های High Fidelity شامل تصاویر برجسته واقعی و محتوای نوشته شده مربوطه هستند.

از چه ابزارهایی برای ایجاد وایرفریم استفاده می‌شود؟

اولین و ساده‌ترین ابزار برای ایجاد وایرفریم، کاغذ و قلم است که به‌راحتی کی‌توانید آن را تهیه کنید. اما اگر می‌خواهید از ابزارهای دیجیتالی استفاده کنید، در ادامه به چهار تا از بهترین ابزارهای طراحی و ساخت وایر فریم می‌پردازیم:

1. نرم‌افزار Adobe XD
   با استفاده از امکانات ادوبی XD می‌توانید وایرفریم تهیه کنید. همچنین با نرم‌افزارهای محبوب و مهم دیگر ادوبی مثل فتوشاپ و ایلاستریتور لینک شوید. و به‌راحتی می‌توانید بدون اکسپورت گرفتن، فایلهایشان را با تبادل کنید.
2. نرم‌افزار Sketchs
   این نرم‌افزار بر خلاف سیستم پرداخت ماهیانه ادوبی، فقط یکبار هزینه پرداخت می‌کنید و مادام العمر نرم افزار را می‌خرید. از ویژگیهای جالب دیگر آنOpen Source  بودن آن است.
3. نرم‌افزار Principle
   در پرینسیپل می‌توانید از انیمیشن‌ها هم در طرحتان استفاده کنید. اگر مشتری از شما انتظار داشته باشد انیمیشن‌ اولیه‌ای هم در کارتان داشته باشید تا بتواند این جنبه از طرح را هم به صورت بصری ببیند، پرینسپیل راهکار مناسبی برایتان دارد.
4. نرم‌افزار Figma
   این نرم‌افزار هم مانند نرم‌افزارهای دیگر این لیست، امکانات کافی برای وایر فریمینگ را در اختیار شما می‌گذارد و طرح نهایی را تحویل می‌دهد. همچنین این نرم افزار اجازه‌ی کار گروهی بر روی پروژه را در اختیار تیم‌ها قرار می‌دهد. [/restrict]

مزایای وایرفریم چیست؟

مختص مشترکین دیزاین کلاب. شما به این سطح محتوا دسترسی ندارید و یا وارد اکانت خود نشده‌اید.

ورود🔗 | نام‌نویسی‌🔗 | خریداشتراک🔗

[/um_loggedin]