معرفی و خلاصه‌ای از کتاب طراحی احساسی | Emotional Design
آیا تا به حال به دلایل لذت بردن خود از محصولات اندیشیده اید؟
آیا هرگز فکر کرده اید که چرا یک اتومبیل شسته و پولیش شده به نظر بهتر و سریع تر از زمان کثیف بودن خود حرکت می کند؟
به چه دلیل کامپیوترهای اپل بعد از عرضه Imac با فروش بیشتر و قابل توجهی روبرو شدند؟
تحقیقات در دهه اخیر ثابت کرده اند که انسان ها علاوه بر استفاده یک محصول (صنعتی یا فرهنگی) با آن ارتباط حسی نیز برقرار می کنند. دانلد نورمن نویسنده کتاب طراحی حسی، دلیل عشق (یا نفرت) ما به اشیاء روزمره، به بررسی علت و چگونگی این ارتباط احساسی انسان با اشیاء پیرامون خود پرداخته است،
وی در اولین بخش کتاب به روانشناسی واکنش انسان ها در برابر اشیاء پرداخته است و او معتقد است که واکنش افراد در برابر اشیاء در سه سطح غریزی، رفتاری و تفکری با اندیشمند صورت می گیرد،
یا به عبارت دیگر واکنش آن ها در برابر اشیاء در این سه سؤال خلاصه می شود:
آیا دوستش دارم؟ (برخاسته از غریزه)
آیا کار می کند؟ (برخاسته از منطق)
و آیا دوباره از آن استفاده خواهم کرد؟ (برخاسته از تجربیات و فرهنگ)
سطح غریزی با ظاهر، حس اولیه، صدا، بو و …. محصول مرتبط است، سطح رفتاری به نحوه استفاده از آن ارتباط دارد و سطح فکری تماماً در ارتباط با معنای محصول و پیام آن به مخاطب می باشد؛
“طراحی احساسی” اصطلاحی است که توسط دونالد آرتور نورمن (Donald Arthur Norman) ، بنیانگذار گروه نیلزن نورمن ، در کتاب محبوب خود “طراحی احساسی” معرفی شد؛
طراحی احساسی یک رویکرد طراحی برای ایجاد محصولاتی است که تجربیات مثبتی را برای کاربران به ارمغان می آورد؛
طراحانUX / UI برای ایجاد پاسخ احساسی مثبت از کاربران ، از این روش طراحی برای طراحی رابط های خلاقانه استفاده می کنند. احساساتی که یک محصول ایجاد می کند می تواند تاثیر زیادی در درک کاربران از محصول داشته باشد.
احساسات کاربران در رفتاری که از خود بروز میدن تاثیر مستقیمی داره، و این کتاب دقیقا به این نکته می پردازه که چگونه احساسات کاربران نسبت به یک محصول باعث بروز رفتارهای مختلف در اون ها می شه و با تکیه بر مواردی که در این کتاب می آموزید، می توانید محصولاتی رو طراحی کنید که بر احساسات کاربران تاثیر می‌ذارن؛احساسات نقش مهمی در توانایی انسان در درک جهان دارن، تجربیات مثبت حس کنجکاوی و علاقه رو برمی‌انگیزن، در حالی که تجربیات منفی مارو از تکرار اشتباهات حفظ می‌کنن؛
در کتاب طراحی احساسی خواهید آموخت که طراحی یک محصول فقط طراحی بصری و جنبه های مهندسی و حل مشکل آن محصول نیست، یعنی اینکه یک محصول زیبا باشه و به دنبال یک حل مشکل از کاربران باشه کافی نیست، بلکه علاوه بر این دو مورد یک محصول یک جنبه اساسی و بسیار مهم دیگه هم میبایست داشته باشه و اون جنبه های احساسی و احساساتی که در کاربران ایجاد می کنه اس؛
احساسات نقش مهمی در توانایی انسان در درک و یادگیری جهان دارند. تجربیات مثبت حس کنجکاوی و علاقه را برمی انگیزد ، در حالی که تجربیات منفی ما را از تکرار اشتباهات محافظت می کند. طراحی احساسی تاثیر زیادی در طراحی وب سایت ها یا برنامه ها برای UX بهتر و لذت بخش دارد.
دانلد نورمن در این کتاب طراحی را چیزی فراتر از زیبا کردن محصول می‌داند، نورمن در کتاب طراحی حسی هدف طراحی را بهبود احساس مصرف کننده به محصول و در نتیجه افزایش کارایی محصول مطرح می‌کند؛
کتاب با پیشگفتاری خلاقانه به نام سه قوری آغاز شده و سپس با این سرفصل‌ها ادامه پیدا می‌کند:
- مفهوم اشیاء
- اشیاء جالب بهتر کار می‌کنند!
- احساس و طراحی
- طراحی در عمل
- سه سطح مختلف طراحی: ظاهری، عملکردی، تصویر ذهنی
- سرگرمی و بازیها
- مردم، مکان‌ها، اشیاء
- ماشین های حسی و آینده روبات ها
آخرین فصل کتاب عنوان بسیار مهم و زیبایی دارد: ما همه طراح هستیم.
سه سطح طراحی حسی
دون نورمن سه سطح از طراحی حسی را تعریف می کند که عمدتاً به هم پیوسته هستند و تأثیر زیادی در طراحی دارند. سه سطح طراحی حسی به شرح زیر است:
طراحی احشایی
طراحی احشایی یک سطح ناخودآگاه از واکنش است که کاربران هنگام دیدن یک محصول با آن مواجه می شوند. به طور کلی ، این امر با زیبایی و کیفیت متمایز از نگاه و احساس و درگیری حسی سروکار دارد. واکنش های کاربران به طراحی احشایی, فوری و شدید است. واکنش به یک طراحی احشایی توسط اسکن حسی اولیه تجربه ایجاد می شود. طراحی خوب احشایی باعث می شود کاربران احساس خوشحالی و هیجان کنند.
طراحی رفتاری
طراحی رفتاری به قابلیت استفاده از محصول ، درک کاربران از عملکرد خوب و کاربرپسندی آن مربوط می شود. در طراحی رفتاری ، عملکرد ، احساس فیزیکی و عملکرد یک محصول بیشترین اهمیت را دارد. در این سطح ، کاربران نظر قاطعی در مورد محصول می دهند. وقتی واقعاً نیازهای کاربران خود را می دانید ، می توانید از یک طراحی رفتاری خوب اطمینان حاصل کنید.
طراحی بازتابنده
این سطح نهایی از طراحی احساسی است که مربوط به توانایی انسان در پیش بینی تأثیر یک محصول بر زندگی پس از استفاده از آن است. در سطح بازتابنده طراحی احساسی ، کاربران چیزها را تفسیر و درک می کنند ، آنها درباره جهان استدلال می کنند و در مورد خود تأمل می کنند. در این سطح ، طراحان می خواهند اشتیاق کاربران برای خرید محصول را افزایش دهند. طراحی بازتابنده برداشت کامل از یک محصول را توصیف می کند زیرا کاربران در جنبه های مختلف محصول مانند جنبه های فرهنگی ، عملکردها ، ویژگی ها ، معنای محصول و غیره تأمل می کنند.
به طور خلاصه ، تمام سه سطح طراحی احساسی که در بالا ذکر شد برای جذابیت محصول برای کاربران مهم هستند. طراحی احشایی به ظاهر یک محصول ، طراحی رفتاری به عملکرد محصول و طراحی بازتابنده به تاثیر طولانی مدت محصول اشاره دارد. وقتی این سه سطح از طراحی احساسی به طور مناسب ترکیب شوند ، یک طراحی عالی ایجاد می شود.
اکنون احساس نقش اصلی را در طراحی محصولات بازی می کند و برتری کاربرد بر فرم ظاهری سریعاً در حال تعویض است. در طراحی احساس گرا، پتانسیل عظیمی از ترکیب علم و هنر نهفته است. اسکن های مغزی نشان می دهند که هیچ چیز نمی تواند جای تاًثیر یک طرح ممتاز و خلاق را در مغز بگیرد.
تحقیقات علمی نشان می دهند که شرایط مختلف باعث برانگیخته شدن احساسات مختلف در انسان می شوند، برخی شرایط که باعث برانگیختن احساسات خوب در افراد می شوند عبارتند از:
– محیط های گرم و صمیمی با نور مناسب
– آب و هوای معتدل (نه خیلی سرد یا گرم و نه خیلی خشک یا مرطوب)
– طعم ها و بوهای شیرین
– رنگ های روشن و با اشباع بالا
– موسیقی و صداهای خوش آهنگ
– نوازش و در آغوش کشیدن
– چهره های خندان
– ضرب های ریتمیک
– اشیاء منحنی، نرم و هموار
– احساسات، صداها و اشکال وابسته به لذات جسمانی
همین طور برخی شرایطی که به طور اتوماتیک اثرات منفی بر افراد می گذارند عبارتند از:
– ارتفاع زیاد
– صداهای بلند و ناگهانی، نورهای شدید ناگهانی
– اشیاء بزرگ و با هیبت (که ترس برخورد با آنها در ذهن انسان شکل می گیرد)
– گرما و سرمای شدید
– تاریکی
– رنگ ها ی خیلی روشن و صداهای خیلی بلند
– زمین های خالی و مسطح (مثل بیابان)
– مکان های متراکم (مثل جنگل ها)
– مکان های پر ازدحام با انبوهی از جمعیت انسانی
– بوی تعفن، غذای فاسد
– مزه های تلخ
– اشیاء تیز
– صداهای ناخوشایند و خشن و ناموزون
– بدن های بد شکل و دفرمه
– جانورانی مثل مار و عنکبوت
– مایعات و فضولات بدن انسان
چگونه طراحی احساسی می تواند تجربه کاربری بهتری را ارائه دهد؟
از آنجا که احساسات بخش قابل توجهی از زندگی انسان است ، طراحی احساسی برای ایجاد احساسات هیجان انگیز و لذت بخش در کاربران بسیار مهم است. بنابراین ، طراحی احساسی نقش بسزایی در ارائه تجارب عالی کاربر دارد. طراحی احساسی سعی می کند به گونه ای خاص که مکمل محصول است ، در کاربران احساس ایجاد کند.
تعدادی اصول طراحی احساسی کارآمد وجود دارد که به ارائه تجربه بهتر کاربر کمک می کند:
1. استفاده از عناصر بصری برای تحریک احساسات کاربر
تعدادی عناصر بصری مختلف را برای ایجاد احساسات در کاربران طراحی کنید. از رنگهای مناسب در طراحی ها برای جلب نظر کاربران ، برانگیختن احساسات لذت بخش و ارائه تجربیات احساسی متفاوت استفاده کنید. برای احساس راحتی کاربران ، طرح بندی یا تایپوگرافی شفاف ، غریزی و سلسله مراتبی ایجاد کنید ، که باعث افزایش تجربه کاربر می شود. به طور خلاصه ، استفاده مناسب از عناصر بصری در ایجاد ارتباط عاطفی با محصول دیجیتالی شما کمک می کند.
2. ایجاد طرح های تعاملی هوشمند
طراحی های تعاملی عملکردهای یک محصول را بهبود می بخشد ، نیازهای کاربران را به طور موثر برآورده می کند و تجربیات لذت بخش تری را به کاربران ارائه می دهد. طراحی تعامل موثر یک وب سایت یا برنامه نه تنها به کاربران کمک می کند وظایف را به روشنی درک کنند بلکه به آنها امکان می دهد تا تعامل را به راحتی به پایان برسانند و محصول را خریداری کنند. این نقش مهمی در ارائه تجربه لذت بخش تر برای کاربران دارد.
3. استفاده از سبک و مضمون طراحی منحصر به فرد
سبک و مضمون طراحی منحصر به فرد ، طراحی را برجسته کرده و اولین برداشت عالی از محصول را به کاربران ارائه می دهد. گاهی ممکن است اتفاق بیفتد که چنین طرحی می تواند کاربر را به مشتری وفادار یا ترویج کننده محصول تبدیل کند. برای جذابیت سبک و مضمون طراحی توسط کاربر ، آن را ساده و در عین حال متنوع نگه دارید. همچنین می توانید از سبک و مضمون طنز استفاده کنید که باعث سرگرمی کاربران و افزایش تعامل می شود.
4- استفاده از محتوای خوش ساخت
استفاده از کلمات مناسب در محتوا به کاربران در بیان احساساتشان کمک می کند. برای دستورالعمل ها ، پیام ها ، اعلان ها ، بازخورد و سایر متن ها از محتوای جذاب و کلمات پر از احساس استفاده کنید زیرا برای کاربران قانع کننده و جذاب تر خواهد بود. یک طراحی عالی با کلمات احساسی ارتباط عاطفی با کاربران ایجاد می کند و تجربه لذت بخشی را به آنها می دهد.
5. شخصی کردن طراحی ها را با خلاقیت
یک ایده طراحی خلاقانه منجر به طراحی احساسی موفق برای یک محصول دیجیتالی می شود. طراحی های وب / برنامه را با ایده های خلاقانه شخصی کنید و آنها را منحصر به فرد و احساسی کنید. چنین طراحی های شخصی تجربه کاربری فوق العاده ای را ارائه می دهند و ضریب تبدیل را افزایش می دهند.
6. بیان کردن جزئیات
دادن جزئیات در وب / برنامه آن را برجسته و موفق می کند. جزئیات کاربران را به مرور محصول راهنمایی می کند و در نتیجه تجربه کاربری بهتری را ارائه می دهد. بنابراین ، تمام جزئیات محصول را در نظر بگیرید و طرح را با احساسات پر کنید.
مفهوم معنا بخشیدن به رفتارها
یکی از بحث‌های زیبایی که دانلد نورمن در کتاب خود مطرح می‌کند، تمایل ما انسانها به معنا دادن به رفتارهایی است که مشاهده می‌کنیم، او توضیح می‌دهد که یک نوع روبوت شبیه سگ تولید شده و فروخته می‌شده است؛
این سگ، حرکت‌هایی داشته که به صورت تصادفی و بر اساس ورودی سنسورهای ورودی آن، تعیین می‌شده است (حرکت کردن، جابجایی جهت سر، صدا کردن و …) این حرکات هیچ چیز بیش از ترکیب اطلاعات سنسورهای ورودی و ایجاد پاسخ‌های تصادفی نبوده است.
اما بسیاری از کسانی که این روبوتها را خریده بودند معتقد بودند که رفتار این روبوتها، بر اساس برخوردها و آموزش‌ها و نحوه‌ی استفاده‌ی آنها از این سگ‌ها تغییر کرده است. آنها حتی تجربیات خود را در مورد نحوه‌ی برخورد مناسب‌تر و تربیت بهتر این سگ-روبوتها به یکدیگر آموزش می‌دادند.
جالب اینجاست که حتی تاکید سازنده هم بر تصادفی بودن این پاسخ‌ها، موجب ایجاد تردید در مالکان سگ‌ها نشد!
جمع‌بندی
طراحی احساسی دارای سه سطح است – طراحی احشایی ، طراحی رفتاری و طراحی بازتابنده.
همه این سطوح با هم ترکیب می شوند و یک طراحی موثر و تأثیرگذار را ایجاد می کنند که تجربه لذت بخشی را به کاربران ارائه می دهد. بنابراین ، هرگز قدرت طراحی احساسی را دست کم نگیرید زیرا می تواند به محصول شما ارزش افزوده دهد. اگر می خواهید یک وب سایت یا برنامه جذاب و احساسی ایجاد کنید ، شش اصل طراحی احساسی کارآمد را دنبال کنید.
“طراحی احساسی محور تغییر رفتار کاربر است.”
دانلد نورمن که سابقه نائب رئیسی در Apple و مدیریت اجرایی در HP رو داره، در سایت udacity یه کورس مقدماتی جالب داره به اسم مقدمه‌ای بر طراحی اشیاء روزمره. سرگرم کننده هم هست. به کمک همکارش از مقدمات طراحی میگن و طراحی اشیاء مختلفی مثل ماشین آئودی و قوری و درب شیشه‌ای و… رو بررسی و نقد می کنن. این کورس، زیرنویس انگلیسی داره.
در TED هم یه سخنرانی داره با عنوان سه روش برای شاد شدن به وسیله طراحی خوب، با زیرنویس فارسی.
– عنوان اصلی این کتاب رو هم خیلی دوست دارم “طراحی احساسی” کلمه کلیدی emotion و احساس هست، نه حس و sense که در بیشتر ترجمه ها به طراحی حسی ترجمه شده؛
