نحوه شکستن مسئله: ترکیب تفکر تحلیلی، اصول اولیه و ساختارشکنی پروژه
وقتی با یه مسئله پیچیده روبه‌رو می‌شی، چطوری باید بهش حمله کنی؟
خیلی وقتا مشکلات اون‌قدر بزرگ و مبهمن که حل کردنشون غیرممکن به نظر میاد. اما اگه درست بشکنیشون، نه‌تنها حلشون آسون‌تر می‌شه، بلکه می‌تونی راه‌حل‌های خلاقانه‌تری پیدا کنی.
اینجا دو رویکرد اساسی رو بررسی می‌کنیم:
1️⃣ چارچوب MIS برای تحلیل و حل مسئله
2️⃣ تفکر بر اساس اصول اولیه (First Principles Thinking)
در نهایت، این دوتا رو با ساختارشکنی پروژه ترکیب می‌کنیم تا یه استراتژی کامل برای حل مسائل و پیشبرد پروژه‌ها داشته باشیم.
۱. چارچوب MIS: تحلیل مسئله از کل به جز
MIS (Mutually Exclusive & Collectively Exhaustive) یه مدل تحلیلیه که باعث می‌شه به جای غرق شدن در جزئیات، ساختار کلی یه مشکل رو ببینی و بعد از بالا به پایین، تجزیه‌ش کنی.
🛠 چطور از MIS برای حل مسئله استفاده کنیم؟
✅ Mutually Exclusive (ME) → بخش‌های جداگانه و بدون همپوشانی
🔹 مسئله رو به چند بخش مستقل تقسیم کن، طوری که هیچ دو بخشی با هم همپوشانی نداشته باشن.
✅ Collectively Exhaustive (CE) → دربرگیرنده تمام حالت‌ها
🔹 مطمئن شو که کل مسئله رو پوشش دادی و چیزی از قلم نیفتاده.
📌 مثال: طراحی یه پلتفرم فریلنسری جدید
فرض کن می‌خوای یه پلتفرم فریلنسری طراحی کنی، اما مسئله اینه که چرا کاربران از سیستم‌های موجود راضی نیستن؟
🔹 تقسیم‌بندی بر اساس MIS:
1️⃣ روش پرداخت (دیرکرد در پرداخت، کارمزد بالا، امنیت)
2️⃣ سیستم پیدا کردن پروژه (پروژه‌های نامرتبط، نبود فیلتر مناسب)
3️⃣ تجربه کاربری (ناوبری سخت، نبود ابزارهای مناسب)
🔹 هرکدوم از این بخش‌ها جدان و همه‌ی ابعاد مشکل رو پوشش می‌دن. حالا می‌تونیم روی هرکدوم به‌طور مستقل کار کنیم.
۲. تفکر اصول اولیه: خرد کردن مسئله تا رسیدن به حقیقت اصلی
تفکر اصول اولیه (First Principles Thinking) که توسط ارسطو و بعدها توسط ایلان ماسک مشهور شد، کمک می‌کنه به‌جای تکیه بر فرضیات رایج، به حقیقت پایه‌ای یه مسئله برسی.
🛠 چطور از تفکر اصول اولیه برای حل مسئله استفاده کنیم؟
✅ مرحله ۱: مسئله رو بشکن و به اجزای بنیادینش برس.
✅ مرحله ۲: از خودت بپرس که “چرا این بخش این‌طوریه؟”
✅ مرحله ۳: راه‌حل‌های جدید رو از پایه بازطراحی کن.
📌 مثال: خودروهای الکتریکی
🔹 تفکر رایج: «ساخت باتری گرونه، پس ماشین الکتریکی نمی‌صرفه.»
🔹 تفکر اصول اولیه:
1️⃣ باتری‌ها از چه موادی ساخته شدن؟
2️⃣ گرون‌ترین بخش‌ها کدوما هستن؟
3️⃣ آیا راهی هست که این هزینه‌ها رو کاهش بدیم؟
نتیجه: ماسک متوجه شد که هزینه‌ی مواد خام خیلی کمتر از باتری‌های آماده‌ی بازار بود، پس تسلا خودش خط تولید باتری ساخت!
۳. ساختارشکنی پروژه: از کلیت تا اجرا
حالا که مسئله رو شکستیم، چطور یه پروژه رو به‌درستی ساختارشکنی کنیم؟
🛠 روش گام‌به‌گام برای ساختارشکنی پروژه
✅ ۱. تعیین هدف نهایی (Outcome-Driven Approach)
🔹 خروجی مطلوب چیه؟ چی می‌خوای بسازی یا حل کنی؟
✅ ۲. شناسایی اجزای کلیدی پروژه
🔹 چه بخش‌هایی برای رسیدن به خروجی نیاز دارن؟ (طراحی، توسعه، بازاریابی، تست)
✅ ۳. تقسیم به وظایف مستقل (MECE)
🔹 هر بخش رو به وظایف مجزا و بدون همپوشانی بشکن.
✅ ۴. ترتیب اجرا رو مشخص کن (Dependency Mapping)
🔹 کدوم وظایف باید اول انجام بشن و کدوم می‌تونن بعداً بیان؟
✅ ۵. ساختار زمانی و منابع
🔹 چقدر زمان و چه منابعی لازمه؟
📌 مثال: ساخت یه اپلیکیشن فین‌تک
🎯 هدف: ساخت یه اپلیکیشن برای مدیریت هزینه‌های شخصی
🔹 مرحله ۱: چی قراره ساخته بشه؟ (یک اپ مدیریت مالی)
🔹 مرحله ۲: چه بخش‌هایی داره؟ (UI/UX، امنیت داده، اتصال به بانک، تحلیل داده‌ها)
🔹 مرحله ۳: چطور می‌تونیم این بخش‌ها رو جدا و بدون همپوشانی تحلیل کنیم؟
🔹 مرحله ۴: ترتیب اجرا چیه؟ (مثلاً بدون طراحی API، تست امنیت بی‌معنیه)
جمع‌بندی: قدرت حل مسئله با ترکیب سه روش!
✅ MIS Framework: تجزیه‌ی مسئله به بخش‌های مستقل و پوشش همه‌ی ابعاد
✅ First Principles Thinking: شکستن مفاهیم به اصول بنیادی و طراحی راه‌حل‌های جدید
✅ ساختارشکنی پروژه: تبدیل ایده‌ی کلی به مراحل اجرایی دقیق
نتیجه: ترکیب این سه روش باعث می‌شه که مشکلات پیچیده رو با دقت بالا بشکنی، نوآوری کنی و پروژه‌ها رو به‌درستی هدایت کنی!