تعریف:تست A/B

به انگلیسی: A/B Testing

کارایی: آزمون آ/ب عنوان فرایندی است که برای تشخیص اینکه از میان دو ویژگی «آ» و «ب» کدام‌یک مناسب‌تر است به کار می‌رود.

توضیح بیشتر: در آزمون‌های آ/ب، دو پیاده‌سازی متفاوت به صورت آزمایشی به دو گروه از کاربران ارائه می‌شود. مقایسهٔ نتایج به‌دست‌آمده از گروه‌ها می‌تواند به انتخاب پیاده‌سازی مناسب‌تر کمک کند. به عبارت یگر تست A/B اصطلاحی در بازاریابی و کسب‌و‌کار هوشمند است که برای مقایسه‌ی یک آزمایش در ۲ حالت مختلف A و B به کار می‌رود. این تست که با نام‌های bucket tests و split-run testing نیز شناخته می‌شود یک روش‌ بسیار عالی برای پیدا کردن بهترین استراتژی بازاریابی برای کسب‌و‌کار شما است.

تست A/B یکی از مؤلفه‌های اصلی فرایند بهینه‌سازی نرخ تبدیل (CRO) است. شما می‌توانید اطلاعات کیفی و کمی کاربر را جمع‌آوری کرده و از این داده‌ها برای درک مشتریان بالقوه و بهینه‌سازی قیف فروش استفاده کنید.

طراحی تست A/B

یک برنامه تست A/B ساختاریافته می‌تواند با مشخص‌کردن مهم‌ترین عواملی که به بهینه‌سازی نیاز دارند، تلاش‌های بازاریابی را سودآورتر کند. آزمایش A/B شامل مراحل زیر است:

مرحله ۱: تحقیق کنید.

قبل از ساختن یک طرح تست A/B لازم است تحقیقات کاملی در مورد نحوه‌ی عملکرد وب‌سایت انجام شود. شما باید اطلاعاتی مثل تعداد کاربرانی که به سایت وارد می‌شوند، صفحاتی که بیشترین بازدید را دارند، اهداف مختلف تبدیل صفحات مختلف و غیره را جمع‌آوری کنید. استفاده از ابزارهای تجزیه‌وتحلیل کمی وب‌سایت مانند Google Analytics ، Omnitur ، Mixpanel و غیره به شما کمک می‌کند صفحات پربازدید، صفحات با بیشترین زمان صرف شده کاربر در آن و حتی صفحات با بالاترین نرخ پرش را شناسایی کنید. یکی دیگر از ابزارهای پراستفاده‌ ، نظرسنجی کاربران وب‌سایت است که اغلب مواردی را که ممکن است در داده‌های کل ازدست‌رفته باشند نشان می‌دهد. علاوه بر این، می‌توانید از ابزارهای session recording که داده‌های رفتار بازدیدکننده را جمع‌آوری می‌کنند، بینش کیفی دریافت کنید تا مشکلات کاربر را شناسایی کنید.

مرحله ۲: فرضیه را مشاهده و فرمول‌بندی کنید.

بدون ثبت مشاهدات تحقیق و ایجاد فرضیه‌هایی مبنی‌ بر داده‌ها کمپین آزمایشی شما مانند یک قطب‌نمای بدون جهت است.

بهترین روش برای فرمول‌بندی فرضیه‌های مبنی‌ بر داده‌های به ‌دست ‌آمده، تجزیه‌وتحلیل، مشاهده‌ی دقیق آن‌ها و سپس پیاده‌سازی نتایج تحقیق بر وب‌سایت و کاربران است.

هر هفته یک محتوای اختصاصی همراه با جدیدترین مقالات، اخبار و نکات آموزشی بازاریابی و تبلیغات را برای شما می‌فرستیم.عضویت

مرحله ۳: ایجاد تغییرات

می‌توانید تغییرات مختلفی را آزمایش کنید تا ببینید کدامیک بهتر کار می‌کنند. به عنوان مثال اگر افراد زیادی فرم را پر نمی‌کنند بررسی کنید که آیا فرم شما فیلدهای زیادی دارد؟ آیا اطلاعات شخصی را می‌خواهید؟ این بار با اندکی تغییر و ایجاد یک فرم کوتاه‌تر امتحان کنید.

مرحله ۴: تست را اجرا کنید.

قبل از رسیدن به این مرحله، ابتدا باید بدانید این چهار نوع آزمایش با هم تفاوت‌هایی دارند و شما باید یکی از این روش‌ها را برای تست خود انتخاب کنید. بیایید بررسی کنیم که چند نوع روش آزمایش وجود دارد و چه زمانی از کدام روش استفاده کنیم.

• تست A/B : این تست برای مواقعی‌ است که شما می‌خواهید تاثیر تغییر یک المان را در صفحه‌ی فرود یا فرم خود بسنجید. در این حالت شما دو طراحی مجزا انجام می‌دهید که در آن‌ها فقط یک المان تغییر کرده باشد و در شرایط برابر، این دو طراحی را با هم مقایسه می‌کنید.
• آزمایش تقسیم یو-آر‌-ال (Split URL Testing): عده‌ی زیادی این تست را با تست A/B اشتباه می‌گیرند. در این تست شما دو یا چند ورژن مختلف از صفحه‌ای که می‌خواهید آزمایشش کنید طراحی می‌کنید، به آن‌ها URLهای مجزا نسبت می‌دهید و ترافیک وب‌سایت خود را بین این ورژن‌ها به صورت مساوی پخش می‌کنید. ورژنی که بیشترین کانورژن را داشته باشد، برنده‌ی تست است.
• آزمایش چندمتغیره (Multivariate Testing):‌ در این روش شما چند متغیر را در قالب یک آزمایش تست می‌کنید. برای مثال دو رنگ دکمه‌ی متفاوت و دو عکس متفاوت برای صفحه‌ی فرود خود در نظر گرفته‌اید و نمی‌دانید از میان ۴ ترکیبی که می‌توان با آن‌ها ساخت، کدامیک کانورژن بیشتری را ایجاد می‌کند. یک آزمایش چند متغیره می‌تواند به شما کمک کند.
• آزمایش چند صفحه‌ای (Multipage Testing): این تست در مواقعی استفاده می‌شود که شما می‌خواهید تاثیر تغییر یک المان مشخص را در تمام صفحات وب‌سایت خود بررسی کنید. برای مثال می‌خواهید رنگ آیکون‌های وب‌سایت‌تان را از آبی به مشکی تغییر دهید. یا ببینید آیا قرار دادن تستیمونیال در صفحات وب‌سایتتان، تغییری در کانورژن شما ایجاد می‌کند یا خیر. در این حالت از روش آزمایش چند صفحه‌ای استفاده می‌کنید.

بر اساس نیاز وب‌سایت و اهداف تجاری، آزمون را آغاز کنید و منتظر زمان تعیین شده برای دستیابی به نتایج قابل ‌توجه آماری باشید. این نکته را به‌خاطر بسپارید که مهم نیست کدام روش را انتخاب می‌کنید، تحلیل و استنتاج شما از داده های آماری نتایج نهایی را تعیین می‌کند.  

مرحله ۵: تجزیه‌وتحلیل و استقرار نتایج

از آن‌جا که آزمایش A/B خواستار جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل مداوم داده‌هاست، در این مرحله کل سفر شما تکمیل می‌شود. پس از اتمام آزمون، نتایج را با در نظر گرفتن معیارهایی مانند افزایش درصد، سطح اطمینان، تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بر سایر معیارها و موارد مرتبط دیگر تجزیه‌وتحلیل کنید. اگر آزمون بی‌نتیجه ماند، از آن استدلال برای آزمون‌های بعدی استفاده کنید.

اشتباهات رایج در تست A/B

نمونه‌های آزمایش A/B

تست A/B در صنعت مدیا و انتشار آن

در این‌جا از میان شرکت‌های فعال در صنعت مدیا Netflix را برای بررسی انتخاب کرده‌ایم. هر تغییری که Netflix در وب‌سایت خود ایجاد می‌کند، قبل از استقرار، یک فرایند تست A/B قوی را پشت سر می‌گذارد.

 Netflix بر اساس پروفایل هر کاربر، صفحه‌ی اصلی را شخصی‌سازی می‌کند. آن‌ها بر اساس تاریخچه و تنظیمات پخش توسط کاربران، تصمیم می‌گیرند که چند ردیف در صفحه‌ی اصلی قرار بگیرد و کدام نمایش‌ها و فیلم‌ها به ردیف‌ها وارد شوند.

آن‌ها همین روند را با صفحات عنوان فیلم‌ها نیز دنبال می‌کنند. Netflix بر اساس این‌ که کاربران چه عناوینی را با احتمالات بیشتری مشاهده می‌کنند، آیا بر اساس تصاویر کوچکی (thumbnails) که بر روی آن‌ها می‌بینند و متن عنوانی که آن‌ها را فریب می‌دهد کلیک می‌کنند، یا اثبات اجتماعی (این‌که چند نفر آن فیلم را تماشا کرده‌اند) به تصمیمشان کمک می‌کند، صفحات اصلی نمایش هر کاربر را شخصی‌سازی می‌کند.

تست A/B در صنعت تجارت الکترونیکی

در صنعت تجارت الکترونیک، آمازون در بهینه‌سازی تبدیل پیشتاز است. آمازون از طریق تست مداوم و ساختاریافته‌ی A/B تجربه‌ی کاربری را مورد آزمایش قرار می‌دهد. هر تغییری در وب‌سایت ابتدا بر روی مخاطبان آن‌ها آزمایش می‌شود و سپس اعمال می‌شود. در میان بسیاری از اقدامات انقلابی که آن‌ها به صنعت تجارت الکترونیکی آورده‌اند، بهترین اقدام آن‌ها «سفارش 1 کلیک» بوده است. «سفارش 1 کلیک» در اواخر دهه 1990 ارائه شد که به شما امکان می‌دهد بدون نیاز به استفاده از سبد خرید، خرید خود را انجام دهید.

برای کاربران غیرممکن است سهولت خرید را با «سفارش 1 کلیک»، نادیده بگیرند و به فروشگاه دیگری بروند.

تست A/B در صنعت سفر

در حالی‌که این مقاله را می‌خوانید، تقریباً 1000 تست A/B در وب‌سایت Booking.com در حال اجراست.

Booking.com در سال ۲۰۱۷ تصمیم گرفت با ارائه‌ی املاک اجاره‌ای برای تعطیلات در کنار هتل‌ها، دامنه‌ی فعالیت خود را گسترش دهد. این امر باعث شروع همکاری Booking.com با Outbrain (یک بستر تبلیغاتی بومی) شد تا به افزایش نرخ ثبت‌نام مالکین املاک اجاره‌ای منجر شود.

 طی چند روز اول راه‌اندازی، تیم Booking.com دریافت که بسیاری از صاحبان املاک اولین مرحله‌ی ثبت‌نام را انجام دادند ولی در مراحل بعدی گیر کردند. هر دو تیم تصمیم گرفتند سه نسخه‌ی متفاوت از صفحه فرود را برای Booking.com ایجاد کنند. جزئیات اضافی مانند اثبات اجتماعی، جوایز، تقدیرها، پاداش‌های کاربر و غیره به این تغییرات اضافه شدند.

این آزمون به مدت دو هفته انجام شد و ۲۵٪ افزایش در ثبت‌نام ایجاد کرد. نتایج آزمون همچنین کاهش قابل‌توجهی در هزینه‌ی هر ثبت‌نام را نشان داد.

جمع بندی

اکنون باید کاملاً مجهز باشید تا نقشه‌ی راه بهینه‌سازی خود را برنامه‌ریزی کنید. هر مرحله را با دقت دنبال کنید و از تمام اشتباهات بزرگ و جزئی که ممکن است مرتکب شوید، برای برنامه‌ریزی آزمون‌های بعدی استفاده کنید آزمایش A/B می‌تواند بسیاری از خطرات مربوط به انجام یک برنامه بهینه‌سازی را کاهش دهد.