طراحی سبد محصولات | Product basket Design 🛒
شرکتهای طراحیمحور چگونه بازار و سبد محصولاتشان را توسعه میدهند؟
در دنیای برندهای بزرگ، “طراحی” نه فقط یک ابزار، بلکه یک استراتژی کلیدی برای رشد و تسخیر بازار است. شرکتهای طراحیمحور مانند نایک، ریباک، اپل و تسلا، تنها به یک محصول بسنده نکردهاند؛ بلکه با رویکردی هوشمندانه، دامنه محصولات خود را به شکلی گسترش دادهاند که هم بازار جدیدی ایجاد کنند و هم هویت برندشان را حفظ نمایند. اما چطور؟ 🤔
توسعه سبد محصول با رویکرد “هویت برند” 🏀👟
نایک و ریباک؛ یک مثال خوب از دو مسیر متفاوت برای یک هدف مشترک است.
🔹 نایک (Nike): گسترش بر اساس “Performance & Innovation”
نایک همیشه روی عملکرد ورزشی و نوآوری تکنولوژیک تمرکز داشته است. از کفشهای ایر جردن (Air Jordan) که دنیای بسکتبال را متحول کرد، تا Flyknit که مفهوم جدیدی از راحتی و سبکی را معرفی کرد. اما نایک فقط به کفش بسنده نکرد؛ بلکه با الهام از DNA برند خود، پوشاک ورزشی، لاینهای فشن، اکسسوریهای تناسباندام و حتی اپلیکیشنهای ورزشی مثل Nike Training Club را هم به سبد محصولاتش اضافه کرد.
🔹 ریباک (Reebok): ورود به بازار با “سبک زندگی و فرهنگ”
برخلاف نایک، ریباک روی فرهنگ، فشن و ورزشهای گروهی مانور داد. این برند با همکاری ستارههای هیپهاپ دهه ۹۰ و فشن استریتویر، کفشهایی مثل Classic Leather را تبدیل به یک نماد کرد. در حالی که نایک به دنبال رکوردهای عملکردی بود، ریباک کفشهای خود را به بخشی از سبک زندگی تبدیل کرد و بعدها با ورود به بازار یوگا، فیتنس و کراسفیت، سبد محصولاتش را گستردهتر کرد.
نوآوری و فراتر رفتن از دستهبندیهای سنتی 🔄🎯
برندهای طراحیمحور اغلب با ایجاد تکنولوژیها و دستهبندیهای جدید، مرزهای بازار را تغییر میدهند.
✔ اپل: از یک شرکت کامپیوتری به یک اکوسیستم کامل (آیفون، اپل واچ، ایرپاد، اپل تیوی و…)
✔ تسلا: از یک خودروساز به یک برند سبک زندگی برقی (خودرو، پنلهای خورشیدی، باتریهای خانگی و حتی ایستگاههای شارژ)
این شرکتها فهمیدند که اگر فقط روی یک محصول متمرکز بمانند، در بلندمدت محدود خواهند شد. به جای آن، با استفاده از DNA برندشان، حوزههای مرتبطی را تصاحب کردند.
خلق “جامعه برند” برای توسعه بازار 👥📈
شرکتهای طراحیمحور با ایجاد حس تعلق و هویت در میان کاربرانشان، بازارشان را بزرگتر میکنند.
🔸 نایک: با ایجاد جوامع ورزشی و برنامههای شخصیسازیشده، طرفداران خود را به بخشی از داستان برند تبدیل کرد.
🔸 ریباک: با همکاری با ورزشکاران فیتنس و اینفلوئنسرها، محصولاتی تولید کرد که فقط یک کالا نبودند، بلکه نماد یک سبک زندگی شدند.
🔸 اپل: با طراحی اکوسیستمی که همه دستگاهها را به هم متصل میکند، کاربران را در یک دنیای کاملاً یکپارچه نگه میدارد.
شرکتهای طراحیمحور تنها با یک محصول کارشان را شروع نمیکنند و تمام نمیشوند؛ بلکه بهمرور، سبد محصولات خود را گسترش میدهند تا بازار را در دست بگیرند. اما این توسعه بیهدف نیست؛ پشت آن یک استراتژی مشخص وجود دارد که در صنایع مختلف به روشهای متفاوتی اجرا میشود. بیایید نگاهی به این سلسلهمراتب توسعه محصول در صنایع مختلف بیندازیم.
نگاهی به مسیر توسعه سبدمحصول در صنایع گوناگون 🎨📈
خودروسازی 🚗 – از یک مدل خاص تا یک اکوسیستم حملونقل
🔹 فاز ۱: تولید یک مدل نمادین برای ایجاد هویت برند (مثلاً اولین خودروی الکتریکی یا لوکس)
🔹 فاز ۲: توسعه دستهبندیهای مرتبط (مثلاً اضافه کردن مدلهای SUV، سدان، اسپرت و اقتصادی)
🔹 فاز ۳: گسترش به خدمات جانبی (مثلاً سرویسهای اشتراک خودرو، لیزینگ، بیمه و شارژرهای هوشمند)
🔹 فاز ۴: ورود به صنایع موازی مثل انرژی (پنلهای خورشیدی، باتریهای ذخیرهسازی)
🔹 مثال واقعی:
تسلا از خودروی برقی مدل S شروع کرد، سپس سبد را با مدل ۳ (اقتصادی)، مدل Y (کراساوور)، و مدل X (لوکس) توسعه داد. بعد، به حوزه انرژی تجدیدپذیر (باتریهای خانگی، پنلهای خورشیدی) ورود کرد و حالا روی حملونقل عمومی (کامیونهای برقی، رباتتاکسیها) سرمایهگذاری میکند.
برندهای مد و فشن 👗 – از یک محصول خاص تا یک سبک زندگی
🔹 فاز ۱: شروع با یک محصول شاخص (مثلاً لباس ورزشی، کفش، یا کتهای لوکس)
🔹 فاز ۲: توسعه در دستههای مکمل (مثلاً از کفش به لباس یا از کیف به اکسسوری)
🔹 فاز ۳: ایجاد کلکسیونهای خاص (محدود، فصلی، یا همکاری با طراحان دیگر)
🔹 فاز ۴: ورود به بازارهای مرتبط (مثلاً عطر، لوازم آرایشی، لوازم خانگی لوکس)
🔹 مثال واقعی:
گوچی ابتدا یک برند چرم بود، سپس وارد پوشاک و کفش شد، بعد با عطر و زیورآلات دنیای لوکس را تصاحب کرد و حالا حتی مبلمان و دکوراسیون داخلی تولید میکند!
تکنولوژی و گجتهای هوشمند 📱 – از دستگاه به اکوسیستم
🔹 فاز ۱: معرفی یک محصول انقلابی (مثلاً گوشی، ساعت هوشمند، یا لپتاپ)
🔹 فاز ۲: اتصال محصولات به یکدیگر (مثلاً همگامسازی گوشی با لپتاپ و تبلت)
🔹 فاز ۳: ارائه خدمات و اشتراکها (مثلاً سرویسهای ابری، اپهای اختصاصی، و لوازم جانبی)
🔹 فاز ۴: ایجاد یک اکوسیستم کاملاً قفلشده (مثلاً سرویسهای انحصاری مثل AirDrop، Handoff و…)
🔹 مثال واقعی:
اپل از مکینتاش شروع کرد، بعد آیپاد و آیفون را اضافه کرد، سپس به گجتهای پوشیدنی (اپل واچ، ایرپاد) و حالا به حوزههای سلامت، واقعیت افزوده و حتی خودروهای برقی ورود کرده است.
صنایع غذایی 🍕 – از یک محصول به یک لایفاستایل خوراکی
🔹 فاز ۱: معرفی یک غذای نمادین (مثلاً برگر خاص یا نوشیدنی خاص)
🔹 فاز ۲: ایجاد تنوع در همان دسته (مثلاً برگرهای مختلف، طعمهای جدید)
🔹 فاز ۳: ورود به بازارهای مکمل (مثلاً نوشیدنی، سسهای ویژه، یا حتی محصولات نیمهآماده برای آشپزخانههای خانگی)
🔹 فاز ۴: گسترش در حوزههای مرتبط (مثلاً کتاب آشپزی، لوازم پختوپز، رستورانهای زنجیرهای)
🔹 مثال واقعی:
استارباکس از قهوه شروع کرد، بعد نوشیدنیهای فصلی اضافه کرد، سپس وارد خوراکیهای جانبی شد، حالا حتی لوازم قهوهسازی، محصولات بستهبندیشده و شعبههای تجربهمحور دارد.
برندهای دیجیتال و نرمافزارها 🖥️ – از یک پلتفرم تا یک اکوسیستم
🔹 فاز ۱: ارائه یک محصول اصلی (مثلاً یک اپلیکیشن یا شبکه اجتماعی)
🔹 فاز ۲: افزودن قابلیتهای جدید برای درگیر نگهداشتن کاربران
🔹 فاز ۳: ایجاد سرویسهای جانبی پولی (مثلاً اشتراکهای حرفهای، تبلیغات، خدمات ویژه)
🔹 فاز ۴: توسعه در بازارهای دیگر (مثلاً سختافزار، آموزش، خدمات ابری و…)
🔹 مثال واقعی:
مایکروسافت با ویندوز شروع کرد، بعد آفیس را اضافه کرد، سپس به کلود (Azure)، کنسول گیمینگ (Xbox) و حتی هوش مصنوعی (Copilot) ورود کرد.
بخش حرفهای: چرا توسعه سبد محصول ضروری است؟
شما به این سطح از محتوا دسترسی ندارید و یا وارد اکانت خود نشدید.
ورود یا عضویت | خرید یا تمدید اشتراک
.: برای دانلود کاتالوگ آشنایی بامحتوای دیزاین کلاب اینجا کلیک کنید :.
جمعبندی
برندهای بزرگ نشان دادهاند که “طراحیمحوری” فقط درباره ظاهر محصول نیست، بلکه یک استراتژی برای رشد و گسترش است. از نایک تا اپل و از ریباک تا تسلا، هر یک با رویکردی متفاوت اما طراحیمحور، بازارهایشان را گسترش دادهاند. مسئله فقط تولید محصول جدید نیست، بلکه خلق تجربهای است که کاربران نمیتوانند آن را ترک کنند. 🎯🔥
- ✅ برندهای طراحیمحور، سبد محصولاتشان را بهصورت تدریجی و استراتژیک توسعه میدهند.
- ✅ این توسعه معمولاً در ۴ فاز اصلی رخ میدهد: شروع با محصول اصلی، توسعه در دستههای مکمل، گسترش به بازارهای مرتبط، و ایجاد اکوسیستم.
- ✅ طراحی و هویت برند نقش کلیدی در تصمیمگیری دارد.
اگر شما هنوز قبل از مرحله “سبد محصول” هستید، مطلب دیگر ما با عنوان توسعه و اسکیلآپ محصول را بررسی کنید. 🚀 تو بهعنوان یه طراح، اگر قرار بود یک برند را توسعه بدی، از چه مسیری شروع میکردی؟