تبلیغات بو محور”Scratch and Sniff” یا “بخراش و بو کن”

Scratch and Sniff تکنیکی در چاپ و تبلیغات هست که با مالیدن (خراشیدن) بخشی از صفحه، بویی خاص آزاد میشه – معمولاً برای معرفی رایحه‌ی یک محصول، مثل:

• عطر و ادکلن
• صابون و شوینده
• غذاها یا نوشیدنی‌ها
• حتی گاهی بوهای عجیب (مثل لاستیک سوخته یا خاک!) برای شوخی یا ایجاد حس غافلگیری

🧪 تکنولوژی پشت ماجرا

از تکنولوژی میکروکپسول‌ها (microencapsulation) استفاده می‌شه. یعنی عطرها درون کپسول‌های خیلی ریز بسته‌بندی شدن و تا زمانی که “خراش” ندی، آزاد نمی‌شن.

فکرش رو بکن! یه مولکول از رایحه، پشت یه خراش کوچیک قایم شده!

🔥 نمونه‌های خفن تبلیغاتی

حالا بیا ببینیم برندها چطور از این تکنیک نوستالژیک توی کمپین‌هاشون استفاده کردن تا تجربه‌ی کاربر رو از حالت دیداری و شنیداری فراتر ببرن:

1. Abercrombie & Fitch (عطرهاش)

مجلات مد دهه ۹۰ و ۲۰۰۰ پر بودن از Scratch and Sniff با لوگوی A&F. وقتی بازش می‌کردی، انگار خود مدل اون برند داره باهات حرف می‌زنه 😏💨

2. Burger King: Flame-Grilled Smell

در کمپین‌های تبلیغاتی برگر کینگ، رایحه‌ی گوشت گریل‌شده روی صفحات مجله چاپ شد تا حس گرسنگی رو مستقیم منتقل کنه!
(گناه داشتن گیاه‌خوارا واقعاً 😅)

3. Dunkin’ Donuts – Coffee Aroma Billboard

در کره جنوبی، بیلبوردهایی با قابلیت بو دادن قهوه طراحی شد. وقتی اتوبوس به ایستگاه می‌رسید، اسپری قهوه‌ای آزاد می‌شد و تبلیغ Dunkin’ روشن می‌شد!

4. مجله Popular Science (دهه ۱۹۸۰)

• چی بود؟ یه شماره مخصوص که خطوطی برای “Scratch & Sniff” درباره‌ی انواع عطر و مواد شیمیایی داشت—از بوی بنزین گرفته تا بوی جنگل مرطوب.
• چرا خلاقانه بود؟ مخاطب حوزه‌ی علم و تکنولوژی می‌تونست بوهای مختلف رو دقیقاً تست کنه و درک حسی بهتری از مقالات داشته باشه.
• درس طراحی UX: حواس چندگانه (دیدن + بوییدن) اطلاعات رو عمقی‌تر منتقل می‌کنه و تعامل با محتوا رو بیشتر می‌کنه.

5. آلبوم “Smash Hits” از Ozzy Osbourne (۲۰۱۱)

• چی بود؟ کاور دوباره‌چاپ‌شده‌ی این آلبوم یه بخش Scratch & Sniff داشت که بوی لاستیک سوخته و دود آتش رو شبیه‌سازی می‌کرد.
• چرا خلاقانه بود؟ هم با تم تیره و متالِ Ozzy هم‌خوانی داشت و هم باعث شد وقتی آلبوم رو دست می‌گرفتی، عملاً حس یک کنسرت آتشین بهت منتقل شه.
• درس برندسازی: اگر می‌خواهی مخاطب رو غرق حال و هوای برند کنی، حواستو فقط به تصویر و صدا محدود نکن!

6. کمپین M&M’s “Feel the Flavor”

• چی بود؟ برای معرفی طعم‌های جدید (مثلاً کارامل درون‌ریز) بسته‌بندی‌های محدود “Scratch & Sniff” دار عرضه شد تا بوی شکلات و کارامل از جعبه به مشام برسه.
• چرا خلاقانه بود؟ قبل از پاپ‌کردن تو دهان، یه حس شیرینی و اشتیاق ایجاد می‌کرد—مثل یه تیزر رایگان برای حس چشایی.
• درس بازاریابی تجربه‌ای: وقتی به جای گفتن “این خوشمزه‌ست!”، خود کاربر طعم و بو رو تا حدودی تجربه کنه، احتمال خریدش بالاتر می‌ره.

💡 چرا این روش هنوز خاصه؟

جمع‌بندی

این تکنیک یه جور بازگشت به حواس پنج‌گانه در دنیای شلوغ تصویر و ویدئوئه. گاهی یه خراش کوچیک می‌تونه از هزار تا تصویر جلو بزنه.

اگر تو حوزه‌های محصول فیزیکی، پکیجینگ یا تبلیغات چاپی کار می‌کنی، این یه نمونه عالیه از اینکه چطور می‌شه با ابزار ساده‌ای مثل پوشش‌های عطردار (microencapsulation)، تجربه‌ای متفاوت خلق کرد. در طراحی محصول، مخصوصاً در زمینه‌های لوازم خانگی، عطر، آرایشی-بهداشتی، بسته‌بندی مواد غذایی و حتی طراحی جلد کتاب کودک (!) می‌تونن بخش‌هایی با قابلیت Scratch & Sniff بذارن.