موسیقی، ابزار قدرتمندی است چرا که توانایی سرگرم کردن، الهام بخشیدن و آرامش روان را دارد، یکی از مهمترین ارکان زندگی امروزه شامل نوا/صدا یی است که باعث ایجاد ارتباط یا حتی درک مفاهیم نانوشته می شود، موسیقی از صدای طبیعت گرفته تا ساخته های بشر، به طرق مختلف همیشه سعی در ساخت فضایی برای هوشیاری و درک هر چه بیشتر موضوعات در زمینه های مختلف شده است، از این رو تعاریف موسیقی به دو بخش علمی و هنری تقسیم می شه…

موسیقی نه‌تنها هنر شنیدن، بلکه ابزاری برای ایجاد ارتباط، الهام‌بخشی و آرامش است. از صدای طبیعت تا ساخته‌های پیچیده بشر، موسیقی همیشه نقشی اساسی در ساخت فضاهای درک عمیق‌تر مفاهیم ایفا کرده است.

اما در این کالج، همان‌طور که می‌دانید، به موسیقی هم با عینک دیزاین نگاه می‌کنیم. از این منظر، موسیقی به‌عنوان یک محصول طراحی‌شده، باید علاوه بر زیبایی‌شناسی، نیازهای شنیداری، احساسی و حتی مفهومی مخاطب را برآورده کند.

موسیقی، فراتر از نواها

با یک تعریف جامع هنری در این زمینه می تونیم بگیم:” هنر موسیقی، راوی غرایز و هیجانات و حس درونی و زیبایی آنهاست، که به صورت روحی درک شده اند و به رشته نت های موسیقی تبدیل می شوند، به عبارت دیگر موسیقی زبان بیان احساسات است” اما احساسات زیبا همیشه در منشا خلق این آثار نبوده، از این جهت با توجه به اینکه حتی بسیاری از بزرگان سعی در معنی موسیقی به عنوان، یک صرف بیان کننده در احساسات باشد، این تعریف را ارائه دادند، در صورتی که با گسترده تر شدن این هنر شاهد سبک هایی هستیم که صرفا مفهوم زیبایی را مدنظر ندارند و سعی در ایجاد مفاهیم جدید هستند. موسيقى به معنى پيوند آهنگ‌هاست…

چرا طراحی صدا؟

1. موسیقی به‌عنوان زبان جهانی:نواها و صداها، زبان مشترکی هستند که می‌توانند بدون نیاز به واژگان، احساسات و پیام‌های پیچیده را منتقل کنند.

2. تأثیرگذاری بر حس و تجربه: صدا و موسیقی می‌توانند تجربه‌های متفاوتی در محیط‌های مختلف ایجاد کنند، از آرامش در طبیعت گرفته تا هیجان در یک بازی ویدیویی.

3. ورود موسیقی به دنیای دیجیتال: عصر دیجیتال، موسیقی را از اجراهای آکوستیک به ساختارهای دیجیتالی مانند DAW (Digital Audio Workstation) منتقل کرده است، جایی که کامپیوتر به ابزار اصلی یک آهنگساز تبدیل می‌شود.

مهارت‌ها و ابزارهای موردنیاز در طراحی موسیقی

1. آشنایی با DAW: DAW‌ها نرم‌افزارهایی هستند که امکان ساخت، ضبط، ویرایش، میکس و تنظیم موسیقی را فراهم می‌کنند. برخی از کاربردهای اصلی:

• ضبط صدای زنده یا ساز.
• ساخت و ویرایش لوپ‌های صوتی.
• ضبط و ویرایش سازهای مجازی (Virtual Instruments).
• میکس و اعمال افکت‌های صوتی.

2. چهار عمل اصلی در DAW: امروزه تمام DAW‌ها شامل چهار قابلیت کلیدی هستند:

1. پرداخت صدا: ضبط، تدوین و میکس صداها به‌صورت دیجیتال.
2. ترتیب سنج MIDI: ضبط، ویرایش و میکس نُت‌های MIDI.
3. سازهای مجازی: ترجمه اطلاعات MIDI به صدای سازهای مختلف.
4. نُت‌نویسی موسیقی: تبدیل نُت‌های MIDI به صفحات نُت قابل پرینت.

3. خلاقیت در تولید صدا: موسیقی مدرن، ترکیبی از صداهای طبیعی، سازهای آکوستیک و الکترونیک است که باید با دیدگاهی طراحی‌محور ترکیب شوند.

تعریف موسیقی در سبک الکترونیک

موسیقی الکترونیک شامل هر نوع موسيقي كه شامل  پردازش الكتريكي باشد همانند ضبط صدا و ويرايش كردن روي نوار و هرآنچه توليد دوباره آن نياز به بلندگو داشته باشد.
سبک موسیقی الکترونیک برای اوالین بار در سال‌های آغازین دهه‌ی 1890 میلادی در کشورهای امریکا و کانادا به جهان موسیقی معرفی شد. در آن زمان کار کردن در ژانر الکترونیک سخت و طاقت‌فرسا بود و هیچ بعید نبود که آهنگساز مجبور شود تنها برای ساخت یک آهنگ در این سبک به دلیل ابتدایی بودن ابزار و ادوات آهنگسازی ساعت‌ها و روزها وقت صرف کند.

دهه‌ی 1920 میلادی تحولی در ساخت سازهای موسیقی که در ژانر موسیقی Electronic به وجود آمد و آهنگسازان مختلفی در این زمینه دست به تجربه‌ورزی‌های شایان توجهی زدند. از جمله این آهنگسازان می‌توان به دانشمند روسی Leon Theremin اشاره کرد که ساز ترمین را در سال 1920 میلادی ابداع کرد. ساخت ابزارهای موسیقی نامتعارفی چون ساز ترمین در سال‌های بعدی تأثیر قابل توجهی در روند توسعه‌ی سبک Electronic بر جای گذاشت.  

در گذشته به خوبی می‌شد موزیک الکترونیک را از موسيقي‌هاي آكوستیک يا سنتي همانند كلاسيك، جز يا فولك تشخيص داد. اما امروزه با توجه به استفاده از فناوري ديجيتال، تقويت صدا با استفاده از ميكروفون و انتشار اين نوع موسيقي روي اينترنت؛ تشخیص موسيقي الكترونيك از غير الكترونيك آنچنان آسان نیست.    

تاثیر سینتی سایزرها در موسیقی

با ابداع ساز سینتی‌سایزر در اواسط قرن بیستم،‌ توجه دوباره به سبک موسیقی Electronic در سرتاسر جهان جلب شد. در واقع ساز سینتی‌سایزر تحولی شگرف در سبک الکترونیک به وجود آورد چرا که به آهنگسازان و علاقه‌مندان ژانر الکترونیک امکان می‌داد تا با سرعتی باورنکردنی در مقایسه با گذشته انبوهی از صداهای مختلف را با یکدیگر ترکیب کند تا به قطعه‌ی مورد علاقه‌ی خود در سبک الکترونیک دست پیدا کند. همین موضوع سبب شده است تا از زمان همه‌گیر شدن ساز سینتی‌سایزر آهنگسازان ظرفیت‌های مختلف موسیقی Electronic را برای رسیدن به آثاری متفاوت و ممتاز در این سبک موسیقیایی به بوته‌ی آزمایش بگذارند.

اولین دستگاه سینتی سایزر در سال 1956 میلادی برای فروش به بازار سازهای موسیقی عرضه شد. به طور خیلی ساده می‌توان گفت دستگاه‌های سینتی سایزر ابتدایی از یک ردیف دستگاه مولد تُن‌های الکترونیکی تشکیل می‌شد که از طریق دستگاه‌های پردازشگر کیفیت صدای تولیدی را کنترل می‌کردند. در نمونه‌های اولیه‌ی دستگاه‌های سینتی‌ سایزر، ساز و کار دستگاه به صورت مکانیکی کار تنظیم صدا را پیش می‌برد و به همین دلیل سنسورهایی برس‌شکل بر مبنای کدهایی که به صورت سوراخ‌هایی بر روی کارت‌های مقوایی نوشته شده بودند، نت‌های مورد نظر آهنگساز را می‌نواختند.

اولین کنسرت موسیقی Electronic که با استفاده از ساز سینتی سایزر به روی صحنه رفت در موزه‌ی هنرهای معاصر نیویورک در کشور امریکا در سال 1953 میلادی توسط Ussachevsky و Luening برگزار شد.

در دهه‌ی 60 میلادی اقبال علاقه‌مندان موسیقی به ساز سینتی سایزر بیشتر شد و این مسأله سبب شد تا تقاضا برای خرید این ساز جذاب به طرز چشمگیری بالا برود و در کشور امریکا افرادی نظیر Robert Moog و Donald Buchla در دو شرکت مجزا شروع به ساخت ساز سینتی سایزر کردند. ساز سینتی سایزر Robert Moog در سال 1965 میلادی به بازار عرضه شد و به نقطه‌ی عطفی در تاریخ موسیقی الکترونیک تبدیل شد.

سبک موسیقی الکترونیک و چندین نقطه عطف

به دلیل موفقیت روزافزون ساز سینتی سایزر Robert Moog ساخت دستگاه‌های مشابه در امریکا و کشورهای مختلف بیشتر شد و از سال 1965 میلادی شاهد ساخت دستگاه‌های سینتی سایزر قابل حملی بودیم که اصطلاحا به voltage-   controlled معروف بودند و برای استفاده در استودیو و اجرا بر روی صحنه استفاده می‌شدند.

شرکت یاماها در سال 1983 میلادی اولین ساز تمام دیجیتال سینتی سایزر را به علاقه‌مندان سبک موسیقی دیجیتال عرضه کرد و هزاره‌ی سوم میلادی و به کارگیری کامپیوتر و رایانه در علوم و فنون مختلف، سبک الکترونیک را نیز دستخوش تغییر قرار داد. استفاده از کامپیوتر بعد از دیجیتالی شدن ساز سینتی سایزر در دهه‌ی 80 میلادی یکی دیگر از نقاط عطف تاریخ تحول ژانر الکترونیک محسوب می‌شود. نقطه‌ی عطفی که هنوز دورانش به پایان نرسیده و هر روز جذابیت‌های جدیدی به این سبک موسیقی اضافه می‌کند.

روند طراحی موسیقی

1. ایده‌پردازی و مفهومی‌سازی: تعریف تم یا فضای احساسی مورد نظر.
2. ساخت صداهای اولیه: ضبط صداهای زنده یا استفاده از سازهای مجازی.
3. تدوین و ترکیب: ویرایش و میکس صداها برای رسیدن به نتیجه مطلوب.
4. اعمال افکت‌ها و تنظیمات نهایی: استفاده از افکت‌هایی مانند ریورب، اکولایزر و کمپرسور برای تقویت کیفیت صدا.

کاربردهای طراحی صدا و موسیقی

1. موسیقی برای فیلم و سریال: ایجاد فضایی احساسی که داستان را تقویت کند.

2. طراحی صدا برای بازی‌های ویدیویی:ساخت افکت‌های صوتی و موسیقی‌های تعاملی که تجربه بازی را جذاب‌تر کنند.

3. تبلیغات و برندینگ:طراحی جینگِل‌ها و صداهایی که هویت برند را برجسته کنند.

4. مدیتیشن و آرامش: ساخت موسیقی‌های آرامش‌بخش برای بهبود تمرکز و کاهش استرس.

منابع و الهام‌ها

جمع بندی

طراحی صدا و موسیقی، رشته‌ای است که علم، هنر و فناوری را در هم می‌آمیزد. اگر علاقه‌مند به ساخت موسیقی‌هایی هستید که نه‌تنها شنیده شوند، بلکه حس شوند، این رشته می‌تواند سکوی پرتاب شما به دنیای خلاقیت باشد.