چرخه رنگ چیست و چطور ازآن استفاده کنیم؟ | Color wheel

رنگ‌ها، نقش مهمی را در زندگی انسان ایفا می‌کنند. درصورت استفاده درست و به جا از رنگ امکان بهره‌گیری آن در نقاط متفاوت وجود دارد. چرخه مربوط به رنگ شامل رنگ‌های متفاوتی شده که از ابتدای زندگی تا به کنون با آن‌ها آشنا شده‌اید. این چرخه تشکیل‌شده از ابزارهای پایه در طراحی بوده و انتخاب رنگ براساس آن صورت می‌گیرد. افراد متمایل به این کار ابتدا باید با چرخه رنگ آشنایی داشته باشند.

چرخه رنگ چیست؟

حتی اگر به صورت حرفه‌ای در زمینه‌ی طراحی و گرافیک کار نکرده باشید، باز هم احتمالاً تصویر دایره رنگ یا چرخه رنگ یا Color Wheel در این‌جا و آن‌جا به چشم‌تان خورده است.

دایره‌ای که رنگ‌ها بر اساس فرکانس‌ (یا طول موج‌شان) دور تا دور آن چیده‌ شده‌اند. رنگ‌هایی که در دوران کودکی، آن‌ها را به عنوان رنگ‌های رنگین‌کمان، به ترتیب، نوشته‌ایم و خوانده‌ایم و حفظ کرده‌ایم (از بنفش تا قرمز).

چرخه رنگ یکی از ابزارهای پایه در طراحی و انتخاب رنگ است و هر کسی که می‌خواهد با رنگ‌ها کار کند، باید با آن آشنا باشد.

البته بحث‌ها و حاشیه‌های مربوط به چرخه رنگ آن‌قدر زیاد است که درباره‌اش کتاب‌های اختصاصی نیز نوشته شده است. ولی ما در این‌جا صرفاً می‌خواهیم چند نکته‌ی پایه و کلیدی را مطرح کنیم و از نکات مقدماتی فراتر نخواهیم رفت.

البته همین نکات مقدماتی کمک خواهند کرد تا برای انتخاب رنگ‌ها در اسلایدسازی و کارهای گرافیکی، کمی حساس‌تر و دقیق‌تر شوید.

نخستین چرخه رنگ را چه کسی و بر چه اساسی ترسیم کرد؟

مشهور است که نیوتون، اولین دایره رنگ را ترسیم کرده است.

اگر چه به نظر نمی‌رسد نیوتون نخستین کسی بوده باشد که دایره رنگ را ترسیم کرده، اما احتمالاً به خاطر مطالعاتش بر روی شکست نور در منشورها، نخستین کسی بوده که آن را به صورت جدی مورد بررسی قرار داده و نظرات و دیدگاه‌ها و نام‌گذاری‌های خودش را مکتوب و مستند کرده است.

ترتیب نورها پس از شکسته‌شدن در منشور، همان چیزی است که ما معمولاً به عنوان طیف رنگ‌های رنگین‌کمان می‌شناسیم:

البته علمی‌تر است که به جای اشاره به رنگین کمان بگوییم که در دایره رنگ، رنگ‌ها بر اساس فرکانس یا طول موج‌شان کنار هم چیده شده‌اند.

در محدوده‌ی مرئی – که چشم انسان قادر به دیدن آن است – کم‌ترین فرکانس متعلق به رنگ قرمز و بیشترین فرکانس متعلق به بنفش است. ما نمی‌توانیم رنگ‌هایی را که فرکانس آن‌ها کمتر از فرکانس قرمز است (مادون قرمز) و رنگ‌هایی را که فرکانس‌شان بیشتر از بنفش است (ماوراء بنفش) با چشم غیرمسلح ببینیم.

بنابراین می‌توان گفت چرخه‌ی رنگ، طیف فرکانسی رنگ‌های مرئی را نمایش می‌دهد:

رنگ های گرم و رنگ های سرد

جمع بندی

چرخه رنگ شامل رنگ‌های متفاوتی در طبیعت می‌شود. این چرخه شامل رنگ‌های اصلی، ثانویه، ترکیبی و مکمل شده که تنوع بالایی دارد. به علاوه، بهره‌گیری از آن‌ها در مکان‌های مختلف نیز مشهود است. از جمله کاربردهای مربوط به چرخه رنگ در دکوراسیون داخلی و نقاشی ساختمانی به چشم می‌خورد.

با ترکیب رنگ‌های اصلی رنگ‌های ثانویه تشکیل می‌شود. به علاوه، رنگ‌های ثانویه نیز با یکدیگر ترکیب شده و رنگ‌های ترکیبی را تشکیل می‌دهند. درنتیجه، با بهره‌گیری اصولی از آن‌ها، محیطی با طراحی بی‌نظیر خواهید داشت.