معرفی رشته طراحی جواهرات | jewelry Design

رشته طراحی جواهرات jewelry Design💍 به‌عنوان یکی از گرایش‌های تخصصی رشته طراحی اکسسوری و فشن (+/+)، هنر و مهارت خلق قطعات ظریف و ارزشمند با ترکیبی از زیبایی‌شناسی، خلاقیت و مهارت‌های فنی است. این رشته تلفیقی از هنر، طراحی صنعتی و مهندسی مواد محسوب می‌شود و در دسته‌بندی طراحی اکسسوری جایگاه ویژه‌ای دارد.

پیش نیاز:

• ریشه‌های رشته طراحی جواهرات رو می‌تونید در طراحی اکسسوری و لوازم جانبی و طراحی مد و استایل مطالعه کنید.

جواهرات چیست؟

جواهرات نوعی اکسسوری است که افراد از آن برای برای زینت بدن و یا سرمایه گذاری استفاده می کنند، تاریخچه طراحی و ساخت زیورآلات طلا و جواهر در  کشور ایران قدمتی بیش از ۷ هزار سال را داراست، اما با علم به این پیشینه بی بدیل متاسفانه امروزه علم و هنر طراحی جوهرات در کشور ایران ناشناخته مانده و افراد کمی هستند که در این حوزه تخصص و تبحر لازم را دارند و وضعیت به گونه ای پیش رفته که در اکثر موارد از طراحی های خارجی بهره بردری می شود ، حال آنکه با اندکی تامل و توجه به ریشه های کهن و غنی فرنگ پارسی میتوان این هنر یا به بیان بهتر این صنعت سراسر هنر و ظرافت را به توجه به ریشه های دوردست خود و کشور عزیزمان ایران، به بالندگی و نوشکوفایی رساند.

صنعت طلا امروزه بسیار پیشرفت کرده و مردم تمایل به خرید طلاهایی با طرح هایی بسیار فانتزی و خاص هستند.

تاریخچه جواهرات

جواهرات و اشیای قیمتی یک فرم جهانی از اکسسوری و دکوراسیون هستند. قبل از کشف فلزات، سنگ ها و متریال گرانبها، افرادی که در امتداد ساحل زندگی می کردند، خود را با انواع مختلفی از پوسته ها، دندان های ماهی و سنگریزه های رنگی تزئین می کردند. افرادی که در مناطق دیگر زندگی می کردند، از مواد حیوانی که برای غذا کشته شده بودند، به عنوان زیور آلات استفاده می کردند.در طول قرن ها و از فرهنگی به فرهنگ دیگر، مواد نادر و زیبایی همچون پوسته، استخوان، سنگ ریزه، کاج، پنجه و چوب، سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی، مروارید، مرجان، مینا، و سرامیک در ساخت جواهرات استفاده می شدند.

کشف و نحوه کار با فلزات مرحله مهمی در توسعه هنر جواهرات بود. با گذشت زمان، تکنیک های فلزکاری پیچیده تر و فرم جواهرات نیز پیچیده تر شد.

رشته طراحی جواهرات

طراحی جواهرات فرآیندی است که در آن طراح با استفاده از تکنیک‌های سنتی و مدرن، طرح‌هایی برای انواع جواهرات از جمله گردنبند، انگشتر، دستبند و گوشواره ایجاد می‌کند. این طراحی می‌تواند برای تولید انبوه یا به‌صورت سفارشی و منحصر به فرد صورت گیرد. در این مسیر، آشنایی با اصول طراحی سه‌بعدی، مواد اولیه مانند فلزات قیمتی و سنگ‌های زینتی و همچنین تکنیک‌های ساخت ضروری است.

اهمیت و کاربرد رشته طراحی جواهرات

طراحی جواهرات فراتر از خلق زیورآلات است؛ این رشته به ساختن هویت و داستان برای هر قطعه می‌پردازد. طراحان جواهرات، از سبک‌های کلاسیک گرفته تا مدرن و مفهومی، به دنبال خلق آثاری هستند که نه تنها ارزش مادی، بلکه ارزش هنری و احساسی داشته باشند. کاربرد این رشته در:

• صنعت مد و فشن: تکمیل استایل‌های لباس و اکسسوری‌های مرتبط.
• بازار لوکس و شخصی‌سازی: طراحی جواهرات سفارشی برای مشتریان خاص.
• صنایع فرهنگی و هنری: تولید قطعاتی با الهام از فرهنگ‌ها، تاریخ و مفاهیم هنری.
• اکسسوری‌های روزمره: طراحی زیورآلات مدرن و مینیمال برای استفاده روزمره.

اهمیت شخصی سازی در طراحی جواهرات

مساله مهمی که بسیاری از افراد را جذب طراحی طلا و جواهر می‌‎‎کند این است که افراد دوست دارند جواهراتی منحصر به فرد خودشان را داشته باشد و در مهمانی‎ها از طلا و جواهرات یونیک استفاده کنند، کسی که طراحی طلا و جواهر بلد باشد می‎توانند به سادگی طراحی‎های خود را برای نمایش به اینترنت بگذارد و کسانی را جذب کنند که خواستار طراحی جواهراتی متناسب با استایل و تیپ آن‎هاست.

• درس مرتبط در مسیر دیزاینر: طراحی شخصی سازی

تاثیر تکنولوژی بر طراحی جواهرات

امروزه و با پیشرفت علوم کامپیوتر و ظهور نرم افزار های پیشرفته و گوناگون ، این نیاز تا حدود زیادی حل شده است. با پیدایش و ورود نرم افزار های سه بعدی به بازار کامپیوتر ، طراحی قطعات جواهر بسیار آسان تر شده است، اما همچنان از خلاقیت ذهنی انسان بی نیاز نیست.

مطلب مرتبط: نرم افزار های طراحی جواهرات

تاثیرات پست مدرنیته در طراحی جواهرات

پست مدرنیته دوران فروریختن باورهای آغازین به اصول مدرنیته و تردید در مبانی و تزلزل در ارکان آن است. تردید نسبت به اصول و ارزش ها، شک و شکاکیت، نسبی انگاری و مغلطه گری. منفعت انگاری عمل گرایانه بیش از پیش جانشین آرمانگرائی های دور اندیشانه می گردد. همت ها سست و ضعف و اضطراب، یأس و پریشانی و کثرت زدگی گسترش می یابد.

همچنین در اواخر دهه 1960 تلاش هایی که بخشی از آن ریشه در فرهنگ پاپ داشت برای مخالفت با تقسیم بندی هایی مانند خوب و بد، فرم خوب و فرم بی محتوا، فرهنگ متعالی و فرهنگ عامه صورت گرفت. حتی پس از مدتی ارتباط میان فرم و عملکرد نیز در محصولات رد شد.

از دهه 1960 مرزهای جواهرات به طور مداوم توسط نسل های پی در پی جواهر فروشان مستقل تغییر و قرارداد های گذشته به چالش کشیده شد که این رویداد ها اغلب در کالج های هنر و با ایده های رادیکال اتفاق به وقوع می پیوست. فن آوری های جدید و مواد غیر گرانبها، از جمله پلاستیک، کاغذ و منسوجات، مفاهیم زمانه را که به طور سنتی در جواهرات بیان شده بودند، لغو کردند.  هنرمندان و جواهرات آوانگارد، تعامل جواهرات با بدن را کشف کرده و مرز هاى اندازه و پوشیدگی را به محدودیت ها رساندند. جواهرات به هنر پوشیدنی تبدیل شد و بحث درباره رابطه آن با هنرهای زیبا ادامه داشت. جواهرات دیگر تنها به عنوان شی ای تزئینی و گرانبها نبودند. این اشیا این باره توسط اساتید معماری گروه ممفیس طراحی می شدند؛ کسانی که تفکرات پست مدرنیستی را در طرح های خود آورده، و مخالف سرسخت عملکردگرایی صرف و خشک قدیمی بودند. آنها جواهرات را با فرم ها و مواد کاملا متفاوتی طراحی و می ساختند.فرم هایی که پویایی و هیایو آثار هنری پست مدرن در آن ها دیده می شد. جواهراتی به مثابه ی کولاژ های ناب با همنشینی مواد هایی همچون فلزات، پلاستیک و حتی چوب که از تناسبات گذشته پیروی نمی کرد. اینجا نقطه شروع دیده شدن احساسات انسان در طراحی بود. 

فرآیند تولید و ساخت جواهرات

می‌توانید فرآیندهای تخصصی زیر را خودتان انجام دهید، اما اغلب قطعات جواهرات به شرکت های تخصصی ارسال می شوند تا این پروسه ها در آنجا تکمیل گردند:

پرینت سه بعدی تولید جواهرات

در جهان امروز تنها و تنها حدود ۴۰% از جواهرات تولید شده جزء صنایع دستی و یا به اصطلاح کار دست هستند. باید توجه داشت که با پیشرفت روزافزون تکنولوژی و زندگی دیجیتالی و بالا رفتن درصد حساسیت ، سنجش و دقت در امر طراحی جواهرات ، طراحی دستی دیگر چندان جوابگوی نیاز بازار پر مخاطب این صنعت نخواهد بود.

با یک پرینت سه بعدی تقریبا هر چیزی را مد نظر داشته باشید میتوانید بسازید. از مدل یک شیئ پلاستیکی گرفته تا رزین و فلز ، بنابراین جواهرات را نیز میتوانید پرینت کنید.

برای انجام پرینت سه بعدی جواهرات ، در ابتدای امر باید روی یک فایل سه بعدی کار کرد و یک مدل سه بعدی خوب ساخت تمام این کار با یک نرم افزار طراحی سه بعدی حرفه ایصورت می پذیرد. چه در انجام این کار متبحر و با تجربه باشید و چه هنرجو و تازه کار، امروزه و با پیشرفت تکنولوژی دیجیتال برنامه هایی وجود دارد که نیازهای شما را به خوبی و کاملا برآورده می سازد. با تصویرگران پویا اندیش همراه باشید و لذت آموزش علمی و اصولی را تجربه کنید. سپس کسب و کار شخصی خود را داشته باشید.

ارتباط طراحی جواهرات با طراحی اکسسوری

رشته طراحی جواهرات یکی از زیرشاخه‌های طراحی اکسسوری محسوب می‌شود که به‌طور ویژه به طراحی زیورآلات و قطعات ارزشمند تمرکز دارد. درحالی‌که طراحی اکسسوری به تمام لوازم جانبی (کیف، کفش، کمربند و…) می‌پردازد، طراحی جواهرات بر استفاده از مواد گران‌بها، سنگ‌های قیمتی و تکنیک‌های دقیق‌تر تأکید می‌کند. این رشته نیازمند دقت، مهارت و دانش تکنولوژی‌های نوین مانند طراحی کامپیوتری (CAD) است.

مهارت‌های ضروری برای طراح جواهرات

طراحان جواهرات افراد حرفه ای آموزش دیده ای هستند که از مواد مختلفی مانند فلزات گرانبها ، سنگهای قیمتی ، سنگها و کریستال ها برای ایجاد لوازم جانبی برای گوش ، گردن ، دست ها ، انگشتان ، پا و انگشتان استفاده می کنند، طراحی جواهرات به خلاقیت ، تخیل و دانش فنی زیادی نیاز دارد.
طراحان جواهرات مجموعه‌ای از مهارت‌های هدفمند را توسعه می‌دهند که به آنها کمک می‌کند طرح‌هایی شیک، نوآورانه و با کیفیت بالا ایجاد کنند. شاید از مهمترین مهارت هایی که یک طراح جواهرات باید داشته باشد توانایی در شناخت متریال اصل از فرع باشد، چرا که اصالت متریال وفرسوده نشدن آن در طول زمان رابطه مستقیمی با قیمت و ارزش گذاری آن دارد. اما فارغ ازین موضوع مهارت های دیگری هم هستند که به شما به عنوان یک طراح جواهرات کمک می‌کنند تا کیفیت کار خودتون رو افزایش بدید. این مهارت ها اغلب عبارتند از:

• طراحی دستی و دیجیتال: توانایی ترسیم طرح‌های اولیه و استفاده از نرم‌افزارهایی مثل Rhino و Matrix برای مدل‌سازی سه‌بعدی.
• شناخت مواد و متریال: آشنایی با فلزات گران‌بها مانند طلا، نقره و سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی.
• تکنیک‌های ساخت و تولید: آگاهی از فرآیندهای قالب‌گیری، ریخته‌گری و حکاکی جواهرات.
• درک بازار و ترندها: تحلیل بازار جهانی جواهرات و درک نیاز مشتریان برای طراحی به‌روز و خلاقانه.
• قصه‌گویی بصری: خلق داستان و مفهوم پشت هر قطعه جواهر.
• خلاقیت: طراحان برای توسعه طرح‌هایی برای خلاقیت‌های جدید، استفاده از مواد و جواهرات در ترکیب‌های نوآورانه و بهبود نمونه‌های اولیه برای اطمینان از جذابیت محصول نهایی، به خلاقیت نیاز دارند.
• توجه به جزئیات:  طراحان جواهرات از بازخورد مشتری، روند مد و نتایج فروش استفاده می‌کنند تا تصمیم بگیرند که چه نوع جواهرات، فلزات و سایر مواد را در طرح‌های خود بگنجانند.
• سواد تکنولوژیک: دانستن نحوه استفاده از برنامه‌های تخصصی می‌تواند فرآیند طراحی را کارآمدتر، ویرایش را آسان‌تر و تولید را سریع‌تر کند. طراحان جواهرات ممکن است از فناوری‌هایی مانند چاپگرهای سه‌بعدی، نرم‌افزارهای طراحی گرافیک و واژه‌پرداز استفاده کنند.

مثال‌هایی از طراحی جواهرات

برندهای شاخص طراحی جواهرات:

1. تیفانی (Tiffany & Co): این برند آمریکایی به خاطر طراحی‌های مینیمال و کلاسیک خود شناخته می‌شود.
2. کارتیر (Cartier): ارائه جواهرات لوکس با طراحی‌های پیچیده و نمادین.
3. بولگاری (Bvlgari): تلفیق سنت و مدرنیته در طراحی زیورآلات خاص و منحصربه‌فرد.

نمونه‌هایی از طراحی جواهرات مفهومی:

• طراحی قطعاتی الهام‌گرفته از طبیعت، مثل برگ‌ها و گل‌ها.
• جواهرات الهام‌گرفته از معماری و فرم‌های هندسی.
• استفاده از المان‌های مینیمال در جواهرات روزمره.

برندهای نوظهور

برندهای نوظهور سریعا در حال رشد هستند؛ سایر شرکت‌های فعال در این حوزه بیشتر از نوع برندهای محلی و خرده‌فروشی‌های ملی به شمار می‌روند. در این دسته، می‌توان به شرکت‌هایی نظیر Christ در آلمان و Chow Tai Fook چین اشاره کرد. برخی از این شرکت‌های ملی به تدریج با پیوستن به شرکت‌های بزرگ جهانی، از خرده‌فروشی‌های محلی فاصله گرفته‌اند. از بارزترین مثال‌های این حوزه می‌توان به پیوستن شرکت آمریکایی Ultra Diamonds به شرکت Signet Jewellers در سال 2012 اشاره کرد. خرید Harry Winston توسط گروه Swatch در سال 2013 نیز از مثال‌های بارز این حوزه است.

تاثیر صنعت مد و پوشاک بر صنعت جواهرات

از سه دهه گذشته تا کنون، روندهای مختلفی در صنعت پوشاک به ظهور رسیده است. همچنین پیشرفت‌های خارق‌العاده‌ای در این حوزه اتفاق افتاده است. برگزاری هفته‌های مد در شهرهای مختلف و نمایشگاه‌های فصلی در گوشه و کنار دنیا به خوبی این موضوع را نشان می‌دهد. با شدت گرفتن رقابت بین کمپانی‌های مد در سراسر جهان، شرکت‌ها برای ایجاد تمایز در محصولات خود، به سمت اکسسوری‌هایی از صنعت جواهرات و زیورآلات متمایل شده‌اند. با این وجود، به نظر می‌رسد این بار نوبت به صنعت جواهرات و زیورآلات است. انتظا می‌رود این صنعت به تنهایی و با سرعت سرسام‌آوری به رشد خود ادامه دهد.

سیر تحول جواهرسازی از هنرکاربردی به هنر محض

 تا پیش از قرن بیستم، جواهرات هنوز به عنوان یک مدیوم مستقل بیان هنری به رسمیت شناخته نشده بود. اگرچه تعدادی از هنرمندان نیمه اول قرن بیستم همچون پابلو پیکاسو، سالوادر دالی، الکساندرکالدر و… جواهر هم می ساختند اما آنها به طراحی و ساخت جواهرات، به عنوان یک ابزار هنری جانبی در کنار دیگر آثارشان توجه می کردند. از اواخر دهه 1950 و مخصوصا در طول دهه 1960 شاهد یک رنسانس هم درطراحی و هم در مفهوم جواهرات هستیم. اندک اندک جواهرات به عنوان یک شاخه مستقل هنری پذیرفته شد و در نتیجه، نفوذ هنرهای زیبا در آن حایز اهمیت بیشتری شد.

بنابراین، کارکرد جواهرات نیز به مرور تغییر کرد. جواهرات بخشی از نیاز به “خود بیانگری” استفاده کننده اش را ارضا می کرد. فرد با پوشیدن جواهرات، نظر و عقیده خود را درمورد آن جواهر اعلام می نمود و خود را با تجربه آفرینندگی طراح سهیم می کرد. ارج و قرب رو به افزایش جواهرات نزد مردم، پیش از این تا این اندازه، هرگز وجود نداشت. اعلان های مسابقات مختلف جواهرات، برپایی نمایشگاه ها، آثار جدید به نمایش درآمده در گالری های مختلف و نمایشگاه های انفرادی، همه و همه موجب به وجود آمدن رویکردهای جدید و تحریک بازار شدند. جواهرات به شاخه ها و عرصه های تاکنون نیازموده ای وارد شد که دقیقا پی آمد تحول اقتصادی عظیمی بود که منابع سرمایه گذاری برای چنین توسعه ای را فراهم می نمود.

نفوذ سبک های مختلف هنرهای زیبا در جواهرات

1. هنر نامتعارف Informal Ar یکی از اولین تأثیرها، جنبش هنرنامتعارف بود که فارغ از هرگونه بازنمایی تصویری (فیگوراتیو) در اواخر دهه 1950 در اروپا همه گیر شده بود. مواد نامرسوم همچون پارچه، پلاستیک، شن و ماسه و سنگ و… به چارچوب تصویر راه یافته بود و در کنار هم با ساختاری آزاد، بافتی قابل لمس ایجاد می کردند که احساسات جدید لامسه را تحریک می نمود. از شاخص ترین نمایندگان این سبک برادران پومودورو Arnoldo & Gio Pomodoro در ایتالیا بودند که هم مجسمه ساز و هم جواهرساز بودند. آنها از سطوح شکاف دار و ازهم گسیخته و کبره بسته استفاده می کردند.
2. کانستراکتیویسم جدید New Constructivism اساس کانستراکتیویسم جدید، ترکیب بندی هندسی عناصری همچون سطح، خط، ارزش و رنگ می باشد. نفوذ آن درطراحی جواهرات غیر قابل انکار است. فردریش بکر (Friedrich becker) از سال 1965 جواهراتی متحرک ساخت که نمونه های عالی اشکال خالص هندسی اند. سطوح دارای نورهای متالیک شدیدی است که در طلای سفید به بهترین شکل خود را نشان می دهد. تکنیک ظریف و دقت 100/1 mm وی در آثارش، در کاربرد جواهراتش بسیار حیاتی هستند.
3. هنر پاپ Pop Artدر اواخر دهه 1950 هنر پاپ در میان عامه مردم به عنوان سبک هنری که به بازنمایی های واقعی می پردازد، مورد قبول واقع شده بود. موضوعات روزمره زندگی مدرن، تبدیل به چیزهایی هنری شدند و جذابیت زیبا شناسانه تولیدات مصرفی دوباره مورد توجه قرار گرفت. کارل نیورستر (Karel Niehorster) موتیو های هنر پاپ را مستقیما در گل سینه ای در سال 1972 به کار برده است. در این گل سینه یک لب انسان به وسیله زیپی باز شده است. این قطعه جادوی زمان حال را در خود حفظ کرده است. برونو مارتینزی (Bruno martinazzi – ت1923) از بخش هایی از بدن انسان درآثار ش استفاده می کند، همچون انگشت شست که در النگوی سال 1970 اش دیده می شود. در اولین برخورد، این قطعه می تواند همچون بخشی کم اهمیت از بدن انسان در چارچوب هنر پاپ به نظر آید. اما برای “مارتینزی” هر شکلی می تواند ابزاری جهت ارتباط باشد.
4. Art Jewelry در این سبک مرز مشخصی میان هنر و جواهر دیده نمی شود. نقاشی های در قطع بزرگ هنرمند پاپ “روی لیختن اشتاین” به سری داستان های کمیک استریپ اشاره دارند. وی در سال 1965 یکی از موتیوهای تصویری اش را به قطعه ای جواهر بدل کرد. آویز میناکاری و مملو از رنگ “قطره اشک” که درآن اشک چشمان دخترک تلفن به دست که تنها بخشی از آن دیده می شود، به طور آگاهانه ترکیب تصویری مبتذلی را فراهم می آورند.در سال 1962 لوسیو فونتانا (Lucio Fontana) گل سینه ای با رویه ای صدمه دیده طراحی کرد. او از سال 1949 سطح بوم هایش را می شکافت یا سوراخ و خراب می کرد و اجازه میداد تا سطح [بوم]، خودش به عنوان اثر مستقل هنری مطرح گردد.
5. Zero Art این گروه تمام عناصر تصویری را، ازجمله کارکردهای نمادین رنگ و نور را از آثار خود زدودند. این دو عنصر با کارکرد قطعه به خودی خودش نسبت دارد. پلاک متعلق به سال 1961 Yves Klein یوس کلین موسوم به”Monogold: MG 18″ همچنان در ساختار نرم و ظریفش، نفوذ هنر نامتعارف را نشان می دهد. اما این قطعه به ورای مرزهای این سبک می رود و به مفاهیم گروه Zero نزدیک می شود. برای Klein آبی، رنگ رمانتیسم و نمایانگر غیر مادی بودن است در صورتی که طلا در شکل نابش، مادی بودن را بازمی تاباند. با ترکیب رنگ آبی و طلا در اینجا، کشمکشی خشماگین میان رنگ ها دربعد نمادین غیر مادی شان وحالت مادی شان در می گیرد. او سعی می کند دیدگاهش را با فعالیت های تحریک آمیز و عصبی کننده، به مورد قبول عموم برساند. 

نکاتی برای الهام: ویژه طراحان پیشرفته

جمع‌بندی رشته طراحی جواهرات

طراحی جواهرات یک گزینه شغلی بسیار ارزشمند برای هرکسی است که وارد دنیای طراحی می‌شود. فردی که از اطلاعاتی خوبی در زمینه مد برخوردار باشد و همچنین توجه زیادی به جزئیات داشته باشد ، یک گزینه عالی برای حرفه طراحی طلا و جواهر است. 

طراحی جواهرات هنری بی‌انتهاست که خلاقیت، ظرافت و تکنیک را در کنار هم قرار می‌دهد. این رشته به طراحان اجازه می‌دهد که هم در عرصه صنعت و هم در حوزه هنر، آثار شاخصی خلق کنند. اگر به دنبال رشته‌ای هستید که با ترکیب سنت و تکنولوژی، زیبایی و معنا را به هم گره بزند، طراحی جواهرات می‌تواند انتخابی جذاب و ارزشمند باشد.

برای آشنایی بیشتر با طراحی اکسسوری و دیگر گرایش‌های آن، به پست‌های قبلی ما در مورد طراحی کیف، کفش و اکسسوری‌های دیگر مراجعه کنید. همچنین اگر دوست دارید در این زمینه پیشرفته‌تر عمل کنید، به تحلیل برندهای جواهرات جهانی و مطالعه ترندهای نوین در بازار جواهرات بپردازید.