رشته طراحی خودرو + فیدمطالب
نقش طراحی صنعتی به عنوان یک هنر خط دهنده به صنعت، و پل ارتباط دهنده میان صنعت و هنر، از ابتدای انقلاب صنعتی تا به امروز، به صورت واضح و اثر گذاری در زندگی مدرن امروز نمایان است. در این میان خودرو سازی، به عنوان یک صنعت مهم مادر و استراتژیک، در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، روز به روز در حال ارتقاء است و طراحان زیادی از سراسر دنیا، دیدگاه ها و نقطه نظرهای خاص خود را در فرم و زیبایی این محصول ارائه می کنند؛تا جایی که شرکت های بزرگ خودرو ساز، برای نزدیک تر شدن به دیدگاه های افراد یک کشور و به دست آوردن بازارهای بالقوه و بالفعل جهان، اقدام به تأسیس دفاتر طراحی در جای جای جهان می کنند…
امروزه بشر، به نقش پر اهمیت صنعت ساخت خودرو، در تمامی مراحل زندگی واقف شده و این صنعت تا جایی پیشرفت کرده است که دیگر به وسیله نقلیه نه تنها به عنوان ابزاری برای جابه جایی، بلکه فراخور سطح اجتماعی، به آن به عنوان یک عامل سازنده پرستیژ و یک اثر هنری نگاه می کنند.
امروزه در اکثر جوامع پیشرفته و توسعه یافته نمیتوان نیاز به خودرو به معنی عام آن را در زندگی شخصی و اجتماعی انسان ها نادیده گرفت.
رشته طراحی خودرو از گرایش های رشته طراحی صنعتی محسوب می‌شه و در این مقاله بیشتر باهاش آشنا می‌شیم.
رشته طراحی خودرو از گرایش های طراحی صنعتی
و طراحی سبک و زندگی🔗 می‌باشد. مطالعه این دروس توصیه می‌شود.
برای پرش به موضوع کلیک کنید:
رشته مهندسی خودرو به همراه رشته‌های مهندسی هوا فضا (Aerospace Engineering) و معماری دریایی (Naval Architecture) شاخه‌ای از حوزه مهندسی وسیله نقلیه (Vehicle Engineering) به حساب می‌آید. در رشته مهندسی خودرو، عناصر مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی نرم افزار و مهندسی ایمنی به طراحی، تولید و عملیات وسایل نقلیه‌ای شامل موتورسیکلت‌ها، اتومبیل‌ها، کامیونها و زیر سیستم‌های مربوط به آنها اعمال می‌شوند.
علاوه بر این، رشته مهندسی خودرو شامل ایجاد تغییرات و اصلاح وسایل نقلیه نیز می‌شود. دامنه تولید با ایجاد و سر هم کردن تمام بخش‌های اتومبیل‌ها نیز بخشی از رشته مهندسی خودرو به حساب می‌آید.
تعبیری که من از یک اتومبیل خوب می توانم داشته باشم به این صورت است که مجموعه است از کاربرد جدیدترین فنون و تکنولوژی های حال حاضر در تمام عرصه ها، در قالب تعادل و تناسبات انسانی و فیزیکی در کاربرد آن، به علاوه زیباترین تناسبات بصری و هنری در جای جای آن از کل تا جزء، تا حدی که خودرو را مجسمه ای کاربردی و زیبا می دانم که در بین محصولات دیگر، بهترین و بالاترین فناوری ها را در خود جای داده است.
انواع خودروها
انواع خودروی سواری، موتور سیکلت‌ها، اتوبوسها و مینی‌بوس‌ها در شهرها و اتوبوسها، کامیونها و تانکرها در بین شهرها، تراکتورها، انواع ادوات کشاورزی در روستاها، و کامیونها، لودرها و انواع تجهیزات راهسازی متحرک، از جمله کاربردهای اولیه و بدیهی خودروها محسوب می‌شوند.
البته کلمه خودرو معادل فارسی کلمه Vehicle است که قطارها، کشتی‌ها، هواپیماها و حتی فضاپیماها را نیز شامل می‌شود. اما مهندسی خودرو، به‌طور خاص با مواردی سروکار دارد که بر روی زمین حرکت می‌کنند. البته با پیشرفت فناوری‌های جدید و کاهش ذخایر سوختهای فسیلی و همچنین افزایش مسئله آلودگی در دنیا فناوری‌های نوینی در این زمینه از قبیل خودروهای خودران و انواع خودروهای برقی (خودروهای تمام الکتریکی، هیبرید الکتریکی، پیل سوختی و خورشیدی)به شدت در حال توسعه میباشند.
فرآیند طراحی خودرو
فرآیند طراحی و ساخت خودرویی آماده برای تولید که با یک طرح مدادی ساده روی کاغذ آغاز می‌شود، به‌صورت معمول نزدیک به ۳ سال زمان می‌برد و طی این فرآیند، در هر آن ممکن است طرح به‌طور بنیادی تغییر یابد یا حتی به‌کل کنار گذاشته شود.
طراحان خیلی زود یاد می‌گیرند که طرح‌هایشان، اکثر اوقات، لزوما قرار نیست به واقعیت تبدیل شود. البته 3 ساله بودن این فرآیند هم یک اصل نیست؛ به انجام رساندن بعضی پروژه‌ها ممکن است بیشتر هم زمان ببرد، بعضی هم در زمان کمتری به انجام می‌رسند. در مجموع اما مراحل متعددی برای تبدیل یک طراح به واقعیت طی می‌شود که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
گرایش های دانشگاهی طراحی خودرو
رشته طراحی و مهندسی خودرو (در ایران) دارای چهار گرایش مختلف می‌باشد:
- – قوای محرکه خودرو (یا سیستم محرکه خودرو)،
- -سیستم تعلیق (یا طراحی سیستم های دینامیکی خودرو)،
- – سازه و بدنه خودرو
- – الکترونیک و برق خودرو
فید مطالب رشته طراحی خودرو
آشنایی با برندها، طراحان و محصولات دنیای طراحی خودرو؛ همچنین توصیه هایی برای طراحی بهتر، در این مجموعه.
مختص مشترکین دیزاین کلاب
طراحی تجربه کاربری" srcset="https://mohebbidesign.com/wp-content/uploads/2023/04/user-experience-تجربه-کاربری-300x156.jpg 300w, https://mohebbidesign.com/wp-content/uploads/2023/04/user-experience-تجربه-کاربری-768x399.jpg 768w, https://mohebbidesign.com/wp-content/uploads/2023/04/user-experience-تجربه-کاربری-600x312.jpg 600w, https://mohebbidesign.com/wp-content/uploads/2023/04/user-experience-تجربه-کاربری.jpg 780w" sizes="(max-width: 300px) 100vw, 300px" title="طراحی تجربه کاربری (UX) | UserExperience Design 1"> 
تاریخچه صنعت خودروی کشور ایران
اولین اتومبیل سواری که وارد ایران گشت یک اتومبیل فورد بود که در اوایل قرن بیستم به دستور مظفرالدین شاه قاجار از کشور بلژیک خریداری شد. این اتومبیل که دود زیادی از آن خارج می شد به “کالسکه دودی” معروف بود. به دنبال گسترش شهرنشینی میزان واردات خودرو از سال 1300 هجری شمسی (1920میلادی) افزایش یافت. اغلب اتومبیل ها در آن سال ها از کشورهای آمریکا و انگلیس وارد می شد. اولین اتومبیل ساخته شده در ایران اتومبیل “پیکان” بود که در شرکت سهامی عام “کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال” تحت لیسانس کارخانه تالبوت انگلستان ساخته و در سال 1346 وارد بازار شد. تولید وانت، مینی بوس، اتوبوس نیز به تدریج در سال های بعد در این کارخانه شروع شد.
در همان سال سواری های “آریا” و”شاهین” نیز در کارخانه پارس خودرو ودر سال 1347 سواری “ژیان” در کارخانه سایپا تولید و به بازار عرضه گشت. در سال 1351 با تبدیل کارخانه پارس خودرو به شرکت “جنرال موتورز ایران” تولید اتومبیل های آریا و شاهین متوقف و تولید سواری های شورولت (اپل) 2500 و 2800 سی سی همچنین تولید سه نوع اتومبیل سواری “بیوک”، “کادیلاک” و “شورولت نوا” تحت لیسانس جنرال موتورز آمریکا شروع گردید. تولید این نوع سواری ها تا پایان سال 1360 ادامه داشت. در سال 1359 تولید سواری ژیان در کارخانه سایپا متوقف و به جای آن تولید سواری “رنو5” که از سال 1354 در کنار تولید ژیان آغاز گشته بود ادامه یافت. در سال های اخیر تولید اتومبیل هایی با تکنولوژی جدیدتر آغاز گردیده است که از جمله آنها می توان به تولید اتومبیل های پراید، پژو 405 و 206، نیسان پاترول و مزدا 323 اشاره کرد.
شرکت های خودروساز ایرانی
شرکتهای سازنده خودرو در ایران عبارتند از: شرکت ایران خودرو، سایپا، پارس خودرو، شهاب خودرو، ایران خودرو دیزل، سایپا دیزل، مرتب، کرمان خودرو، رانیران و زامیاد.
1-2 – شرکت ایران خودرو (ایران ناسیونال سابق):
کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال (ایران خودرو) که بزرگ ترین کارخانه اتومبیل سازی در ایران است در 12 مهرماه 1341 جهت تولید انواع خودرو ایجاد شد و یک سال بعد درتاریخ 28 اسفند 1342 مورد بهره برداری قرارگرفت. در اردیبهشت ماه 1346 بهره برداری از تأسیسات ساخت اتومبیل پیکان و در سال های بعد بهره برداری از خط تولید مینی بوس بنز 309 و خط تولید اتوبوس بنز 302 و خط تولید وانت آغاز گردید. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نام شرکت ایران ناسیونال به شرکت ایران خودرو تغییر یافت. بدنبال تعطیلی کارخانه تالبوت انگلستان شرکت ایران خودرو اقدام به خرید ماشین آلات خط تولید آن کرد و از آن به بعد اکثر قطعات خودرو پیکان در ایران تولید می شود. همزمان با ورود ماشین آلات شرکت تالبوت در سال 1367 قرارداد استفاده از قوای محرکه شرکت پژوی فرانسه و تولید “پژوی 405″ در ایران خودرو منعقد گردید. در سال 1376 نیز تولید اتومبیل”پژو RD ” و مینی بوس “هیوندای” و در سال 1378 تولید اتومبیل “پژوپارس (پرشیا)” و “پژو استیشن” در این کارخانه آغاز گشت. در ادامه این روند و در خرداد ماه سال 1380 نیز تولید خودروی سواری “پژو 206 ” و “خودرویX 7” یا “خودروی ملی (سمند)” آغاز شد.
2-2 شرکت سهامی عام صنعتی و تولیدی مرتب:
این شرکت در مهر ماه سال 1336 به منظور خرید و فروش و نمایندگی انواع خودرو تأسیس گردید و پس از پاره ای تغییرات در اساسنامه از سال 1349 به امر مونتاژ و تولید انواع اتومبیل های دو دیفرانسیل لندرور (وانت، آمبولانس، وانت استیشن) و قطعات یدکی ماشین آلات پرداخت. در سال های اخیر این شرکت علاوه بر تولید خودروی پاژن (لندرور) اقدام به تولید قطعات ماشین (میل گاردان، صفحه کلاچ و…) می نماید.
3-2 شرکت سهامی ایرانی تولید اتومبیل سایپا:
این شرکت در سال 1345 تأسیس گردید و اقدام به تولید اتومبیل های ژیان، پیکاپ، آهو و اتومبیل رنو “2 و 4 درب” (از سال 1353) و فروش لوازم یدکی آنها نمود. این شرکت از سال1361 تولید وانت یک دیفرانسیل “نیسان” با موتور2400 سی سی را آغاز نمود و از سال 1371 نیزعرضه اتومبیل “رنو-21” توسط این شرکت آغاز گردید که تا سال 1375 ادامه یافت ودر سال بعد (1372) به دنبال قرارداد منعقده با شرکت “کیا موتور” کره جنوبی این شرکت اقدام به مونتاژ وتولید اتومبیل”پراید”، در دو مدل “چهار درب” و “پنج درب” نمود. همچنین تولید اتومبیل سواری رنو “زانتیا” نیز در بهمن سال 1380 در این شرکت آغاز گردید.
4-2 شرکت زامیاد:
شرکت زامیاد در سال 1342 جهت واردات و ساخت کامیون، وانت وسایر وسایل نقلیه تأسیس گردید. از سال 1348 تولید کامیون “ولو” و از سال 1351 تولید وانت “نیسان” یک دیفرانسیل با موتور 2400 سی سی در این کارخانه آغاز گشت. در سال های اخیر نیز با خرید امتیاز لیسانس تولید مینی بوس از شرکت “ایوکو” ایتالیا اقدام به تولید مینی بوس “ایوکو” واز سال 1370 با وارد کردن قطعات منفصله اقدام به مونتاژ و عرضه کامیون های “ایوکو” ایتالیا نموده است.
5-2 شرکت تولیدی وصنعتی ایران کاوه:
شرکت تولیدی و صنعتی ایران کاوه در سال 1343 با هدف مونتاژ وساخت کامیون “ماک” تأسیس گردید. تولید این کامیون از سال 1347 آغاز گردید. ولی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و قطع رابطه با آمریکا تولید این کامیون به شدت کاهش یافت و در سال 1362 تولید آن متوقف گردید. سپس شرکت اقدام به تولید انواع تریلی واتاق کمپرسی نمود و از سال 1367 با همکاری شرکت “ولوو” سوئد اقدام به تولید کامیون “ولو” مدل F-12 می نماید. در سال 1378 این شرکت در شرکت سایپا ادغام گردید و گروه سایپا دیزل را تشکیل داد.
6-2 شرکت پارس خودروی ایران:
این شرکت در سال 1346 بنام “جیپ” تأسیس شد و تا پایان سال 1351 اتومبیل های “جیپ کروکی”، “وانت استیشن”، آمبولانس همچنین اتومبیل های سواری “آریا” و “شاهین” تولید می نمود. در سال 1352 پس از انعقاد قرارداد با شرکت جنرال موتور آمریکا نام شرکت به جنرال موتور ایران تغییر نمود و انواع اتومبیل های سواری “شورولت”، “بیوک” و “کادیلاک” و “وانت شورولت” علاوه بر اتومبیل جیپ تولید می نمود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و قطع تولید خودروهای فوق آن شرکت اقدام به مونتاژ و تولید انواع اتومبیل “نیسان پاترول” در مدل های وانت و وانت استیشن با موتور چهار و شش سیلندر نمود. از سال 1376 همزمان با تولید خودروی نیسان پاترول با خرید تجهیزات خط مونتاژ از شرکت سایپا اقدام به تولید خودروی سواری رنو-5 تحت عنوان”سپند-2″ نموده است.
7-2 شرکت شهاب خودرو (لیلاند موتور ایران):
این شرکت در سال 1343 با هدف تولید انواع کامیون، اتوبوس وکامیونت تأسیس و اقدام به تولید انواع اتوبوس و کامیون نمود. پس از پیروزی انقلاب با خرید شاسی اتوبوس از شرکت “ایران خودرو” و موتور بنز از شرکت “ایدم تبریز” اقدام به تولید اتوبوس بنز 302 نمود. در سال های اخیر تولید شاسی اتوبوس در این شرکت آغاز و فعالیت هایی نیزجهت استفاده از نیروی محرکه اتوبوس محصول شرکت “رنو” انجام شده است.
8-2 گروه صنعتی خاور:
در سال 1338 کارخانه بنز خاور جهت تولید کامیون تحت لیسانس کارخانه “بنز” آلمان در تهران تأسیس گردید و به ساخت انواع کامیون و کامیونت مبادرت ورزید. شرکت خاور در سال 1378 در شرکت ایران خودرو ادغام گردید و گروه “ایران خودرو دیزل” را تشکیل داد.
9-2 کارخانجات اتومبیل سازی مزدا (گروه خودرو سازی بهمن):
شرکت سهامی خاص کارخانجات اتومبیل سازی مزدا در سال 1331 بنام شرکت “سهامی خلیج کوبا” جهت امور حمل ونقل دریایی تأسیس شد و به موجب اجازه نامه وزارت صنایع ابتدا اقدام مونتاژ موتورسیکلت “وسپا” کرد. درسال 1349 تولیدات شرکت به ساخت خودروی وانت محصول شرکت “مزدا” ژاپن تغییر یافت و نام شرکت به شرکت سهامی اتومبیل سازی مزدا تغییر یافت. در حال حاضر علاوه بر تولید وانت اقدام به تولید خودرو سواری “مزدا 323” می نماید.
رضوانی موتورز Rezvani Motors
یک برند و تولیدکننده خودروی سوپر اسپورت با عملکرد بالا در ارواین، کالیفرنیاست. رضوانی موتورز توسط فردیس رضوانی، یکی از طراحان خودروی سوپر اسپورت سارت ونسر (Vencer’s Sarthe supercar) تأسیس شد که قبلاً با استون مارتین، فراری و DBC کار می‌کرد.محصول اصلی این شرکت، رضوانی بیست (Rezvani Beast) است، پروژه‌ای که توسط خود رضوانی تأمین مالی شده‌است.
پدر رضوانی به عنوان خلبان هواپیمای جنگنده F4 فانتوم خدمت می‌کرد، او در سال 2014 شرکت خودروسازی رضوانی را در سانتا آنا واقع در کالیفرنیا تاسیس کرد و نخستین محصول این شرکت نیز، بر اساس خودروی آریل اتم شکل گرفت. کریس براون، خواننده مشهور آمریکایی، نخستین مشتری رضوانی موتورز بود که نخستین محصول این شرکت یعنی هیولای رضوانی (Rezvani Beast) را خریداری کرد.
ایران روور Iran Rover
یک برند ایرانیِ که خودرو های لوکس و مسافرتی ,و خودرو هایی مناسب کمپ و آفرود رو طراحی و شخصی سازی میکنن و به تازگی کار خودشون رو در تهران آغاز کردن، بهره مندی از تکنولوژی بالا و نوآوری بدون وابستگی به کمپانی های غیر ایرانی و اتکا به توانمندی متخصصان داخلی در طراحی، ساخت و تدوین دانش فنی مطابق با استاندارهای بین المللی از افتخارات بی نظیر و منحصر به فرد ایران روور در بحث طراحی، ساخت و تولید خودروهای خاص و تجهیزات و قطعات جانبی خودرو (آپشن) در کشور است.
گروه صنعتی ایران روور تحت لیسانس نیست و نمونه های تولیدی توسط آن را می توان قابل رقابت با نمونه های خارجی دانست. امید است گروه صنعتی ایران روور بتواند گامی موثر در بهتر شدن صنعت خودروسازی کشور برداشته باشد.
منصوری Mansori
منصوری به‌عنوان عرضه‌کننده‌ی مدل‌های تقویت‌شده با طراحی مستقل و امکانات لوکس، یکی از بهترین‌های دنیا است. این شرکت، پشت سر برابوس و ABT، همواره در میان برندهای ارزشمند و سودآور صنعت تیونینگ خودرو جهان قرار دارد،
دیگر موضوع مهم برای برند منصوری، جسارت باورنکردنی در سرمایه‌گذاری روی خودروهای گران‌قیمت و تولید محدود است. به‌عنوان مثال،
منصوری اولین شرکت تیونینگ دنیا بود که ابرخوردوی بوگاتی ویرون را ارتقاء داد.
در تاریخ خودروسازی،
هرگز سابقه نداشت که برندهای افترمارکت، سراغ مدل‌های سوپرلوکس ساخت رولزرویس یا بنتلی بروند؛ اما منصوری علاوه‌بر تقویت پیشرانه‌ی محصولات اصیل انگلیسی، امکانات رفاهی و کیفیت کابین آنها را بهبود بخشید.
جمع‌بندی
در صنعت خودرو سازی تمامی رشته های صنعتی و همچنین تعداد زیادی از رشته های هنری دخالت دارند، تا جایی که اهمیت خودرو سازی آن را تبدیل به یک صنعت استراتژیک و اثرگذار در اقتصاد و سطح رفاه یک کشور کرده است؛ اگر در سالیان دور، طراحان خودرو انگشت شمار بوده و تعداد کمی مشغول به این کار بوده اند، امروزه تعداد متخصصین و علاقه مندان به این رشته به هزاران نفر رسیده و هر روز هم به تعداد این علاقه مندان اضافه می شود.
مردم به اتومبیل و خودرو، نه تنهای به عنوان وسیله ای برای جابه جایی، بلکه به عنوان یک وسیله تفریحی، دارای شخصیت و پرستیژ به آن نگریسته، و تقریبا هر انسانی آرزوی داشتن یک خودروی خوب در حد ایده آل های ذهنی خود دارد.
همه چیز برای طراح خودرو با یک ایده شروع می‌شود اما این ایده امکان دارد تا وقتی که طرح به مرحله نهایی خود برسد، تغییرات بسیاری کند. یکی از مسائل مهم تاثیرگذار در طراحی خودرو بخش بازاریابی آن است که بدانیم هدف این طرح برای تولید در چه منطقه یا در چه برهه‌ای از زمان است که بدانیم بازار هدف چه طراحی را بیشتر قبول می‌کند.
