رشته طراحی اکسسوری یا لوازم جانبی | Accessory Design

طراحی اکسسوری (Accessory Design) یکی از شاخه‌های جذاب و کاربردی در دنیای دیزاین است که روی طراحی و ساخت لوازم جانبی تمرکز دارد. این رشته شامل طیف گسترده‌ای از محصولات، از جواهرات و کیف‌ها گرفته تا عینک و ساعت است و به نوعی مکمل استایل و شخصیت افراد محسوب می‌شود.

پیش‌نیاز: رشته طراحی لوازم جانبی یک مهارت بین رشته‌ای محسوب میشه و ریشه های اون رو می‌تونید در درس های طراحی صنعتی، سبک و زندگی و هنرهای تجسمی جستجو کنید. 

اکسسوری (accessory) واژه ای انگلیسی می باشد و معادل فارسی آن لوازم جانبی عه؛ لوازم جانبی اشیاء شخصی هستند، که از نظر عملکردی، مفهومی و زیبایی شناختی با مردم و محیط زیست آن ها ارتباط دارند.

• طراحان لوازم جانبی در صنعت فشن به طراحی پوشاک مبتنی بر مصرف کاربر، محصولاتی مانند جواهرات، کیف، کفش، کمربندو… است. 
• و در صنعت دکوراسیون طراحی وسایل‌دکوری، مبلمان، پرده‌ها و محصولات زینتی و ملحقات محصولات اصلی مشغول هستند. 
• طراحی‌ اکسسوری تلاش‌ می‌کند که‌ سختی‌ و خشونت‌ صنعت‌ را از آن‌ بگیرد تا محصول‌ صنعتی‌ برای‌ مشتری‌ لطیف‌ گردد و در متن زندگی اوجریان یابد در این‌ کار هم‌ منافع‌ کارفرما و هم‌ استفاده‌ کننده‌ را در نظر می‌گیرد. 

طراحی اکسسوری چیست؟

بنظرشما آیا باید محصولات زیبا را در موزه‌ها و نمایشگاه‌ها دید؟! 

 یا اینکه باید دنیایی داشته باشیم که زیبایی در گوشه‌گوشه آن جلوه‌گر باشد؟

رشته طراحی صنعتی براساس دیدگاه دوم شکل گرفته است، البته نباید تصور کرد که رشته “طراحی اکسسوری” فقط به زیبایی محصولات نمی‌اندیشد بلکه این رشته معتقد است که در ساخت محصولات مورد استفاده بشر باید از لطافت، زیبایی و ظرافت هنر و همچنین فناوری و کارآیی علم بهره گرفت تا بتوان زندگی زیباتر و راحت‌تری داشت؛ یعنی طراحان اکسسوری توسعه دهنده و تکامل‌بخش محصولاتی هستند که ما هر روزه از آنها استفاده می‌کنیم.

در این رشته، طراحان تلاش می‌کنند تا محصولاتی خلاقانه و کاربردی خلق کنند که هم جنبه زیبایی‌شناسی داشته باشد و هم نیازهای عملکردی کاربران را برآورده کند. طراحی اکسسوری می‌تواند در صنایع مد، تکنولوژی، ورزش و حتی بخش‌های لوکس مورد استفاده قرار گیرد.

ویژگی‌های کلیدی طراحی اکسسوری:

1. زیبایی‌شناسی: ظاهر جذاب که مکمل استایل کاربران باشد.
2. کاربردپذیری: تطابق با نیازهای روزمره کاربران.
3. نوآوری در مواد: استفاده از مواد خاص مثل فلزات گران‌بها، چرم طبیعی، و حتی مواد بازیافتی.
4. توجه به جزئیات: توجه ویژه به دوام، راحتی و کیفیت نهایی.

اکسسوری شامل چه نوع محصولاتی می‌شود؟

برای خرید انواع اکسسوری باید با طبقه‌بندی انواع اکسسوری و کاربردها و ویژگی‌های هریک از آن‌ها آشنا باشیم. اکسسوری‌ها را می‌توان از نظر کاربرد، جنس، برند، مدل و ویژگی‌های ظاهری دسته‌بندی کرد؛ اما مهم‌ترین نوع طبقه‌بندی اکسسوری، گروه‌بندی انواع آن در دو دسته اکسسوری‌های پوشیدنی و اکسسوری‌های حمل‌کردنی است. 

• اکسسوری‌های پوشیدنی

اکسسوری‌های پوشیدنی به تمامی محصولاتی گفته می‌شود که در کنار لباس‌های اصلی پوشیده می‌شوند. دستمال سر، دستمال گردن، شال گردن، جوراب، دستکش، انواع جواهرات، ساعت مچی، کلاه، کراوات، کمربند، دستبند، ماسک، نقاب صورت، بند شلوار (ساس‌بند) و شال و روسری از انواع اکسسوری‌های پوشیدنی هستند.

• اکسسوری‌های حمل‌کردنی
• اکسسوری‌های حمل‌کردنی یا قابل حمل کاربردهای متنوعی دارند؛ اما حتما یکی از این کاربردها، استفاده برای ایجاد زیبایی و جلوه مناسب است. برای مثال از جاکلیدی برای حمل و نگهداری از انواع کلید و سوئیچ استفاده می‌شود؛ اما خریداران جاکلیدی، همیشه به زیبایی آن و مواردی چون تناسب رنگ آن با کمربند یا لباس اهمیت می‌دهند.  برخی از اکسسوری‌های حمل‌کردنی عبارتند از:

• کیف دستی
• کیف پول جیبی
• ساعت زنجیردار
• عینک آفتابی
• بادبزن‌های دستی
• انواع چتر (بارانی و آفتابی)
• عصا و چوب دستی
• جاکلیدی
• پیکسل
• جعبه سیگار
• قمقمه کتابی استیل
• فندک

مهارت‌های مورد نیاز در طراحی اکسسوری

• دانش مواد: آشنایی با متریال‌های مختلف از جمله فلزات، چرم و پارچه.
• مهارت‌های طراحی دیجیتال: تسلط بر نرم‌افزارهایی مثل Rhino، AutoCAD و Adobe Illustrator.
• درک روندهای مد و بازار: آگاهی از ترندها و سبک‌های روز.
• مهارت‌های دستی: توانایی ساخت نمونه‌های اولیه و ماکت.

کاربردهای طراحی اکسسوری

در روند طراحی اکسسوری مانند خیلی از زمینه های دیگر الگوها و سبک های مختلفی وجود دارد که مجموعه ای از ویژگی ها و خصوصیات از پیش تعیین شده را برای سهولت کار در اختیار طراح قرار می دهد. با توجه به گرایش های طراحی صنعتی، ابداع، ابتکار، خلاقیت و ایده پردازی از پایه های اساسی کار هر طراح صنعتی می باشد، پس نمی توان به صرف وجود محصولات و روش های فعلی از نوآوری و ابتکار دوری جست.

1. اکسسوری‌های مد: استفاده در تکمیل لباس و استایل شخصی.
2. اکسسوری‌های ورزشی: مثل بندهای مچ‌بند، کیف‌های ورزشی و کلاه.
3. اکسسوری‌های تکنولوژی: کاربردی برای محصولات دیجیتال.
4. اکسسوری‌های لوکس: مانند جواهرات و محصولات خاص برای بازارهای پرمیوم.

اهمیت اکسسوری ها

تنوع بی‌نظیر، برندهای مشهور، کاربردهای فراوان، ترکیب انواع متریال و رنگ‌ها و ست کردن اکسسوری‌ها با سبک‌ها و استایل‌های مختلف، خرید اکسسوری‌ها را به یکی از لذت‌بخش‌ترین تجربه‌های خرید مبدل می‌کند. بعضی از اکسسوری‌ها خاص بانوان، بعضی مخصوص آقایان، برخی جوان‌پسند و برخی دیگر مورد نیاز کودکان هستند.

رابطه طراحی اکسسوری با دیگر شاخه‌های طراحی

• طراحی مد: اکسسوری‌ها بخشی از استایل کلی هستند و مکمل لباس‌ها محسوب می‌شوند.
• طراحی صنعتی: در بخش‌هایی مثل عینک‌های هوشمند یا کیس‌های گوشی، اشتراکات زیادی با طراحی صنعتی وجود دارد.
• معماری داخلی:
• طراحی پایدار: استفاده از مواد بازیافتی یا فرآیندهای دوستدار محیط‌زیست.

اهمیت اکسسوری ها در صنعت فشن

اولین چیزی که با شنیدن نام فشن (Fashion) به ذهن می‌رسد، انواع پوشاک است. این در حالی است که بخش اعظمی از زیبایی‌ها و زرق و برق دنیای مُد و فشن به‌خاطر استفاده از اکسسوری‌ها است. اکسسوری در فشن به گروهی از وسایل گفته می‌شود که در کنار لباس‌های اصلی برای ایجاد زیبایی، شکوه و هارمونی (تناسب) مورد استفاده قرار می‌گیرند. اکسسوری در دنیای مُـد و فشن به تمام لوازم جانبی به جز لباس های اصلی اطلاق می شود، انواع اکسسوری در کنار لباسهای اصلی برای افزایش جلوه و زیبایی و یا ایجاد هارمونی رنگها به کار میرود مثل ساعت، کمربند، کلاه، دستنبند، عینک و ….

اهمیت اکسسوری در معماری داخلی

استفاده از اکسسوری ها یکی از تاثیرگذار ترین، جذاب ترین، خلاقانه ترین و در عین حال کم هزینه ترین شیوه های تغییر فضا و نمای دکوراسیون داخلی بر اساس نیاز و روحیات فرد محسوب می شود. اکسسوری در دنیای معمـاری به تمامی مبلمان و وسایل خانه و محل کار و فضای شهری اطلاق می‌شود که مورد استفاده روزمره ما هستند مثلِ میزو صندلی ها، چراغ ها، دستگاه های پخت و پز، لوازم ورزشی و …. اما چرا تا این حد وجود و ماهیت اکسسوری ها مهم است و چه تاثیری دارند؟ اولین دلیل، پر کردن فضا های خالی مابین وسایل در دکوراسیون داخلی است. این کاربرد و در کل به کارگیری اکسسوری، محدود به فضای خاصی نیست و هر موقعیت و فضایی را شامل می شود. کاربرد و نقش دیگر این محصولات، ایجاد پویایی و حرکت در دید بیننده و تلاش برای جلب توجه فرد است که در صورت انتخاب و چینش مناسب، حرکت چشم مخاطب را هدایت کرده و به نواحی خاصی معطوف می کند. این کار در فضا سازی و دیگر اهداف طراحان، اهمیت زیادی دارد.

علاوه بر موارد ذکر شده، اکسسوری ها در کنار جنبه زیبایی و هدایت بصری، می توانند مزایای دیگری داشته و کاربردی نیز باشند. برای مثال گلدان های گیاه هان مختلف، علاوه بر زیبایی دهی به تغییر روحیه و تصفیه هوا کمک می کنند. این ویژگی در کنار امکان استفاده از آن ها در هر فضایی، به زیبا تر شدن هرچه بیشتر دکوراسیون های فضا های داخلی کمک زیادی می کند.

اکسسوری های منزل و یا به اصلاح وسایل تزیینی و جانبی، به گروه های بسیار گسترده و متنوعی از وسایل و الحاقات فرعی گفته می شوند که جزء الزامات یک فضا و ساختمان نیستند ولی کیفیت، سطح چیدمان و دکوراسیون داخلی را ارتقا می دهند. دامنه مواردی که به عنوان اکسسوری در دکوراسیون داخلی به کار می روند بسیار گسترده است، تا جایی که برای شرح آن ها فقط جمله “موارد فرعی و غیر ضروری” می تواند همه موارد تحت عنوان اکسسوری را پوشش دهد.

برندهای برتر در طراحی اکسسوری

1. Hermès: تخصص در طراحی کیف‌ها و اکسسوری‌های لوکس.

2. Ray-Ban:پیشرو در طراحی عینک‌های آفتابی کلاسیک و مدرن.

3. Fossil:ترکیب دیزاین کلاسیک و مدرن در ساعت‌ها و کیف‌ها.

4. Louis Vuitton:تمرکز بر کیف‌ها و اکسسوری‌های لوکس با طراحی متمایز.

جمع‌بندی

این رشته‌ که‌ شالوده‌ای‌ از علم‌، صنعت‌ و هنر است‌، به‌ طراحی‌ تمامی محصولات‌ می‌پردازد؛ یعنی‌ کلیه‌ لوازم‌، تجهیزات‌ و محصولاتی‌ که‌ مورد استفاده‌ انسان‌ است‌، از لوازم‌ آشپزخانه‌ گرفته‌ تا محصولات‌ بسیار پیچیده‌ مثل‌ سیستم‌های‌ کامپیوتری‌ را طراحی‌ می‌کند.

 طراحی‌ اکسسوری تلاش‌ می‌کند که‌ سختی‌ و خشونت‌ صنعت‌ را از آن‌ بگیرد تا محصول‌ صنعتی‌ برای‌ مشتری‌ لطیف‌ گردد و در این‌ کار هم‌ منافع‌ کارفرما و هم‌ استفاده‌ کننده‌ را در نظر می‌گیرد. 

طراحی اکسسوری پلی میان هنر، کاربرد و نوآوری است. این رشته می‌تواند فرصتی برای طراحان باشد تا محصولات خلاقانه‌ای بسازند که در زندگی روزمره تأثیرگذار باشند.

اگر ایده یک اکسسوری را در ذهن دارید گرایش خودرا انتخاب کنید و این رشته را فرابگیرید. ما در مسیر طراحی و تولید محصول در کنارتان خواهیم بود. شما دوست دارید چه نوع اکسسوری‌ای طراحی کنید؟