طراحی تعامل گرا | Interaction Design

هدف طراحی تعامل گرا، توسعه و بسط دادن محصولات کاربردی است. با مشخصاتی از قبیل خوشایندی، رضایت بخشی، یادگیری راحت و ساده، مفید بودن و سهولت استفاده. جهت رسیدن به چنین هدفی، شناسایی استفاده گران، فعالیت ها، اهداف و انگیزه های آنان و همچنین زمینه ی فعالیتشان (مکان، موقعیت،…)، از اهمیت بسیاری برخوردار است.

[um_loggedin] با پرداختن دقیق تر و نفوذ عمیق تری به موضوع مورد بحث در اینجا، به تعریفی تخصصی تر از طراحی تعامل گرا نزدیک می شویم:
طراحی تعامل گرا عبارت است از طراحی مصنوعات تعاملی با کاربردی هدفمند با تأکید بر نقش سیستم ها، رفتارهای کاربران و ظاهر شیء. منظور از طراحی در اینجا، طراحی خود سیستم نیست، بلکه هدف، طراحی کاربری سیستم است.

نکته ی اصلی در تعریف فوق، تغییر دادن روش زندگی و کار است. با مشاهده ی چنین تعاریفی، این چنین نتیجه می گردد که طراحی تعامل گرا چهارچوبی فراتر از طراحی یک محصول و یا یک سیستم را در بر می گیرد و زمینه ها و فعالیت های متعدد دیگری را نیز شامل می شود.

با توجه به این گستردگی و پهنه ی وسیع از تعریف طراحی تعامل گرا، می توان زمینه های فعالیت طراحان تعامل گرا را در چند شاخه ی کلی به شرح زیر دسته بندی نمود:

– شناسایی نیازها و خواسته ها.
– کسب اطمینان از قابلیت استفاده، مفید بودن و رضایت مندی استفاده گران.
– طراحی محتویات، رفتار و وضع ظاهری محصولات تعاملی.
– تعیین و تدوین استانداردهای قابلیت استفاده.
– یافتن چاره و راه حل های طراحی.
– ساخت پروتوتایپ های محصولات تعاملی.
– ارزیابی و مقایسه ی بین راه حل های مختلف و طراحی مجدد محصولات.
– طراحی واسطه ی کاربر و المان های آن.

بدیهی است جهت تحقق هر یک از موارد فوق و به سرانجام رسیدن طرحی تعاملی و ناب، نیاز به تخصص های مختلفی است. به طوری که یکی از شاخصه های بارز طراحی تعامل گرا، مخصوصاً در فاز تحقیقاتی آن، همکاری متخصصان رشته های گوناگون با یکدیگر است. مانند انفورماتیک، روانشناسی و علوم مختلف مهندسی و فنی.
با توجه به این مشخصه، چنانچه بخواهیم طراحی تعامل گرا را به عنوان یک مثلث در نظر بگیریم، هر یک از رئوس این مثلث شامل رشته، تخصص و زمینه های زیر می گردد:

1. علوم اجتماعی و علوم انسانی؛ شامل روانشناسی، علوم اجتماعی، ارگونومی (مهندسی عوامل انسانی) و علوم ارتباطات.
2. علوم فنی؛ شامل انفورماتیک و مهندسی کامپیوتر (نرم افزار و سخت افزار).
3. دیزاین؛ شامل طراحی محصول، طراحی گرافیکی، طراحی ارتباطات، طراحی صنعتی و هنر.

یادگیری طراحی تعاملی چه سودی برای ما داره؟

به طور خلاصه، در حرفه طراحی تجربه/رابط کاربری یا همون UI/UX Design ، یادگیری اینتراکشن دیزاین مزیت های زیادی داره :

– در یک زمینه به سرعت در حال تحولِ مابین روانشناسی رفتاری و تکنولوژی کار می کنین.
– می تونین در طیف وسیعی از شرکتهای فناوری فرصت های شغلی هیجان انگیزی را به دست بیارین.
– در صف اول تصمیمات نوآورانه در زمینه طراحی محصول هستین و می تونین در نحوه استفاده مردم از فناوری تفاوت و تغییر ایجاد کنین.

چرا طراحی تعامل گرا مهم هست؟

کوپر، به عنوان یکی از شرکت های طراحی محبوب اینطور جواب میده :

“طراحی تعاملی از نیاز به ارائه تجربیات نرم افزاری ایی به کاربران نشات میگیرد که منطقی باشند، نیاز های آنها را برآورده کنند، سازگار، منسجم و قابل استفاده و در نهایت مطلوب باشند.”

تا حالا شده یه ریموت کنترلی که درست طراحی نشده و دکمه هاش و جایگذاری شون با عقل جور در نمیان اعصاب تون رو خرد کنه؟ یا دستگیره دری که نمیشه راحت ازش استفاده کرد؟
برنامه ای که دانلود کردید ولی هیچ ایده ای ندارید که چطور باید ازش استفاده کرد چی؟
اینا نمونه هایی از مشکلاتی هستن که بخاطر درک ضعیف از طراحی تعاملی پیش میان و ما میتونیم با متخصص شدن در این زمینه و پیش زمینه قوی در کاربرد پذیری، معماری اطلاعات، طراحی کاربر محور و دانش در الگو های طراحی موثر ازشون جلوگیری کنیم.

یک مفهوم ساده و قابل درک از طراحی تعاملی

طراحی تعاملی رو میشه در یک جمله کوتاه (اما نه ذاتا ساده و تقلیل شده) اینطور توصیف کرد :

“به طراحی ارتباطات و تعاملات دوسویه و مستقیم بین کاربر و محصول، طراحی تعامل یا اینتراکشن دیزاین گفته میشه.”

در واقع طراحی تعاملی ایجاد گفتگو بین یک شخص و یک محصول ، سیستم یا خدمات هست.

این گفتگو هم ماهیت جسمی و هم احساسی داره و در تعامل بین فُرم ، کارکردها و فناوری که به مرور تجربه میشه ، خودش رو نشون میده. اغلب اوقات وقتی صحبت از طراحی تعامل میشه، محصول به سمت محصولات نرم افزاری مثل اپلیکیشن یا سایت تمایل پیدا میکنه.
هدف طراحی تعامل، ساخت محصولی هست که کاربر رو قادر به رسیدن اهدافش از بهترین راه ممکن کنه.

البته این تعریف به علت گستردگی و وسعت این حوزه کلی به نظر میاد چون:
تعامل بین کاربر و محصول اغلب اوقات با اجزایی مثل زیبایی شناسی، حرکت، صدا، فضا و خیلی موارد دیگه درگیر میشه.که البته که هر کدوم از این زمینه ها خودشون با حوزه های خاص تری مرتبط و درگیر میشن مثل طراحی صدا برای جلوه های صوتی که در تعاملات کاربر استفاده میشه.

همونجوری که خودتون پی بردید، اشتراکات زیادی بین طراحی تعامل و طراحی تجربه کاربری وجود داره.
گذشته از اینها طراحی تجربه کاربری درباره شکل دهی تجربه استفاده از محصول هست که بخش زیادی از اون تجربه با برخی از تعاملات مابین کاربر و محصول درگیر و مرتبط هست.

اما طراحی تجربه کاربری چیزی بیشتر از طراحی تعاملی صرف هست و همچنین شامل :

مطالعه کاربر و یوزر ریسرچ (کشف کیستی کاربران در ابتدا)
خلق پرسونای کاربر (چرا و تحت چه شرایطی اون ها از محصول استفاده میکنن؟)
اجرا کردن تست های کاربری و تست کاربرد پذیری و غیره هم میشه …