درحال انتقال

آشنایی با لباس‌های هوشمند و طرزکار آن | Smart Clothes

لباس هوشمند (Smart Clothes) ، که اغلب به عنوان لباس های با تکنولوژی بالا ، پوشاک هوشمند ، ابزار هوشمند ، منسوجات الکترونیکی ، منسوجات هوشمند از آن‌ها یاد می‌شود، مواردی از لباس هستند که با استفاده از فن آوری برای افزودن کارایی فراتر از آن افزایش یافته اند.

پیش‌نیاز:

پوشاک هوشمند

قبلا مطلبی تحت عنوان ” پارچه هوشمند و انواع آن ” منتشر کردیم و توضیح دادیم که پارچه‌های هوشمند به پارچه هایی گفته می شود که قطعات دیجیتالی از باطری و چراغ های ریز گرفته تا کامپیوتر های بسیار کوچک  را در درون خود جای داده اند. این نوع پارچه ها ویژگی های جدیدی را ارائه می کنند که به نوبه خود انقلابی در صنعت پوشاک به حساب می آیند. از این ویژگی های خاص می توان به امکان بر قراری ارتباط و  انتقال داده ها اشاره کرد؛ بد نیست برای شروع مروری به انواع پارچه هوشمند داشته باشیم؛ آشنایی با انواع پارچه‌های هوشمند:

انواع پارچه‌های هوشمند

برخی از پارچه‌ها هوشمند هرگز چروک نمی‌شوند و نیاز به شستشو نیز ندارند زیرا ضد لک هستند و عواملی مانند قارچ‌ها و باکتری در سطح پارچه‌ها رشد نمی‌کند و عنصری با نام کلر در ساخت این لباس‌ها به کار رفته که باکتریهای لباس را از بین می‌برد. در این لباس‌ها، میزان ضربان قلب، اکسیژن، میزان کالری مصرفی بدن و تنفس، نمایش داده می‌شود. به کنترل سلامت بدن و اعلام وجود بیماری در بدن یا برای ورزشکاران در کنترل کالری و سوخت و ساز بدن کمک مهمی می‌نمایند. این منسوجات هوشمند که شرایط محیطی را احساس و نبست به آن واکنش می‌دهند به چند دسته تقسیم می‌شوند:

  • پارچه هوشمندی که شرایط محیطی را حس و نسبت به آن واکنش می‌دهد. مثلاً گرما را حس می‌کند و لباس تن فرد را خنک می‌کند.
  • پارچه هوشمندی که بر حسب انجام وظیفه بر اساس یک الگوی از قبل تعیین شده است.
  • پارچه‌های هوشمندی نیز هستند که فقط شرایط را حس می‌کنند، اما واکنشی نمی‌دهند.
  • این پارچه‌های هوشمند، کاربردهای زیادی در زمینهای پزشکی، نظامی، امدادی و ورزشی دارد.
  •  GORE Tex: این پارچه از کربن ساخته شده است و معمولا برای شکارچیان مورد استفاده قرار می‌گیرد زیرا بوی بدن انسان را که حیوانات متوجه آن می‌شوند را پخش نمی‌کند.
  • Coolmax : این پارچه برای دوندگان استفاده می‌شود. زیرا امکان تبخیر عرق را دارد ورطوبتی در سطح لباس باقی نمی‌ماند.
  •  innova: این پارچه از خواص آنتی باکتریایی داردو بدن را خنک نگه می‌دارد وقبل از فعالیت ورزشی تا حدی مطلوب بدن را گرم می‌کند. این پارچه عرق را به سرعت روی پوست منتقل ومنجر به تبخیر سریع آن می‌شود.
  • X static: این نوع پارچه هوشمند خاصیت ضد باکتری دارد وبرای باند زخم ولباس پزشکی استفاده می‌شود. با نقره به کار رفته در بافت لباس موجب کشتن باکتری‌ها می‌شود. همچنین بوی مطبوع نیز از خود لباس تولید می‌شود.

تکنولوژی لباس‌های هوشمند

بسیاری از لباس های هوشمند با استفاده از بلوتوث یا وای فای می توانند به یک برنامه یا برنامه ای در دستگاه ثانویه متصل شوند ، با این وجود ، این ارتباط بی سیم برای طبقه بندی یک پوشاک به عنوان نوعی لباس هوشمند ضروری نیست.

در لباس‌ هوشمنداجزای الکترونیکی، به طور مستقیم به پارچه دوخته شده‌اند. لباس‌های هوشمند دارای یک قطعه الکترونیکی در قسمت برچسب لباس هستندو افراد به راحتی متوجه آن قطعه نمی‌شوند.

  • در موسسه فناوری کره، یک ترانزیستور با ساختار الیافی وجود دارد. این ترانزیستور می‌تواند به جریان برق دسترسی داشته باشد، اما مصرف کننده هرگز آسیب نمی‌بیند. این لباس‌ها به فردی که می‌پوشد احساس خوب منتقل می‌کند. برای مثال اخیراً کت هوشمندی ساخته شده که توسط مدارات الکتریکی موجودش،10 وات گرما را تولید و به تن شخص منتقل می‌کند. لباس‌های هوشمند با استفاده از قطعات الکتریکی ظریفی است که برای افراد مشکل ایجاد نکند.
  • در کشور چین برای تولید این لباس‌ها، یک چاپگر سه بعدی برای بافت رشته‌های الکترونیکی به پوشاک وجود دارد. این پارچه‌ها حاوی قطعات الکترونیکی انعطاف پذیر است و با حرکات شخصی که لباس را می‌پوشد، جریان الکتریکی را جمع و در خود ذخیره می‌کند.
  • در شرکتی در کشور انگلستان، از فناوری دیگری برای تولید لباس هوشمند استفاده می‌کنند. از روشی برای انتقال فلز به لباس استفاده می‌کنند و سپس یک چاپگر از این فلز برای فرم دهی در قسمت‌های مختلف لباس استفاده می‌شود. بدین ترتیب الیاف فلزی ایجاد می‌شوند و لباس با آن تهیه می‌شود. که در صد بار شستشوی لباس این خاصیت فلزی حفظ می‌گردد.
  • در برخی از این پوشاک، لباس‌ها فرد را نسبت به واکنش‌های درونی بدنش آگاه می‌کند و می‌تواند نسبت به موقعیت فرد به گونه‌ای عمل کند که عملکرد فرد را بهبود دهد. مثلاً اگر فردی در موقعیت شغلی خاصی باشد که لباسهایش زود کثیف می‌شوند یا اگر فرد احساسی مانند خستگی دارد در رفع این کمبود انرژی به او کمک می‌کند.حتی برخی در معرض نور قرار می‌گیرند و به مرور تغییر رنگ می‌دهند و نشاندهنده میزان نور تابیده شده بر سطح بدن هستند.
  • بعضی پارچه‌ها نیز بوی تعریق بدن را کنترل و از بین می‌برند. رطوبت در سطح بدن را خشک می‌کنند و مانع از بوی بد می‌شوند. همچنین این لباس‌ها امکان تهویه یا گرمای لازم با توجه به شرایط محیط را برای بدن ایجاد می‌کنند.

طرز کار لباس هوشمند

با استفاده از فناوری‌های روز دنیا، مثل انواع حسگرها و پردازشگرها، می‌توان پارچه هوشمند تولید کرد. اساساً این لباس‌ها دارای چند بخش متفاوت می‌باشند، که عبارتند از:1. حسگرها 2. پردازشگر 3. واحد عمل کننده 4. انباره 5. سیستم ارتباطی

  • حسگرها: با استفاده از سنسورهای نصب شده در لباس، ویژگی‌هایی مثل فشار خون، ضربان قلب، رطوبت بدن و …سنجیده و متناسب با آن لباس واکنش می‌دهد.
  • پردازنده‌ها: چون منسوجات قادر نیستند داده‌های محیطی را پردازش نمایند، پس حتماً از قطعات الکترونیکی باید استفاده کرد. پردازشگرها در یک فرم مینیاتوری و قابل انعطاف در دسترس هستند. البته هنوز محدودیت‌هایی برای نصب این پردازشگرها هست تا بتوان آنها را به طور دایمی در لباس نگهدای نمود.
  • بخش انبار یا ذخیره نمودن: منظور از انباره محلی برای ذخیره کردن انرژی و داده‌هاست. حس کردن، پردازش و واکنش نیازمند انرژی الکتریکی است. منابع انرژی که این پارچه‌های هوشمند استفاده می‌کنند، حرارت بدن، حرارت مکانیکی بدن و انرژی خورشیدی است.
  • سیستم‌های ارتباطی به کار رفته در لباس: سیستم ارتباطات منسوج هوشمند شامل بخش‌های متعددی مثل ارتباط بین اجزا در داخل یک منسوج هوشمند توسط الیاف نوری و یا نخ‌های رسانا برقرار می‌شود.

کدام شرکتها فناوری لباس هوشمند را تولید می کنند؟

تعداد فزاینده ای از شرکت های فناوری و برندهای مد ، وارد بازار لباس هوشمند شده اند و انتظار می رود در صورت اثبات محبوب بودن مفهوم لباس هوشمند ، به آنها گره بخورد. از جمله مارک های شناخته شده تری که در زمینه لباس های هوشمند آزمایش می کنند عبارتند از: Under Armor ، Levi’s ، Tommy Hilfiger ، سامسونگ ، رالف لورن و گوگل. شرکت های کوچکتر که در بازار این لباس ها کار می کنند شامل Sensora ، Loomia ، Komodo Technologies و Hexoskin می شوند.
در حالی که سامسونگ و گوگل به راحتی بزرگترین شرکت های فناوری هستند که در لباس های هوشمند سرمایه گذاری می کنند ، شرکت های کوچکتر مانند OmSignal ، BioMan و Awear Solutions نیز با آزاد کردن خطوط لباس خود یا همکاری با برند های مد بزرگتر ، مارک تجاری خود را تولید می کنند.

بهناز فرهی (به انگلیسی: Behnaz Farahi
بهناز فرهی یکی از طراحان لباس ایرانی فعال در حوزه طراحی لباس های هوشمند؛

مفید بود؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *