دیزاینر به چه کسانی گفته می‌شه؟ | Designer

دیزاینر (Designer) فردی است که فرایند طراحی را با هدف حل مشکلات، ایجاد نوآوری، و ارتقای کیفیت زندگی در زمینه‌های مختلف انجام می‌دهد. دیزاینرها با استفاده از دانش، خلاقیت، و ابزارهای طراحی، نه‌تنها زیبایی خلق می‌کنند، بلکه به بهبود عملکرد، کارایی، و تجربه کاربران نیز می‌پردازند. در این مطلب می‌خوایم دیزاینر بودن رو مورد بررسی قرارش بدیم، ازونجایی که در کشور ما خیلی ها دیزاینر هارو طراح می‌دونن و طراح هارو دیزاینر.

طراح کیست؟

طراح در زبان فارسی همان معنای دیزاینر را دارد، اما گاهی به افراد در حوزه‌های خاص‌تر نیز اطلاق می‌شود. طراح ممکن است فردی باشد که بر جنبه‌های عملی، فنی یا خلاقانه تمرکز می‌کند. برای مثال:

• طراح گرافیک: با تصاویر و متن‌ها برای ایجاد پیام بصری کار می‌کند.
• طراح لباس: به خلق پوشاک و اکسسوری‌ها می‌پردازد.
• طراح صنعتی: روی محصولات فیزیکی با کاربرد روزمره مانند مبلمان یا لوازم خانگی کار می‌کند.

در زبان فارسی، واژه “طراح” معمولاً معادل دیزاینر به‌کار می‌رود. این مفهوم از طراحی یک تصویر ساده تا خلق سیستم‌های پیچیده را شامل می‌شود. اما در برخی موارد، طراح بیشتر به کسی اطلاق می‌شود که روی جنبه‌های خلاقانه و هنری تمرکز دارد، در حالی که دیزاینر می‌تواند شامل مهندسان، پژوهشگران، و استراتژیست‌ها نیز باشد.

مارتی نیومئر”در کتاب خودش به نام کمپانی دیزاین محور” این تعریف رو برای “دیزاینر” پیشنهاد میده:

“هرشخصی که برای تغییر وضعیت موجود به وضعیت قابل بهبود، دست به اقداماتی بزنه، به دیزاین پرداخته و دیزاینره” 

دیزاینر کیست؟ Designer

بعضی‌ از افراد ممکنِ با شنیدن کلمه دیزاینر یاد اون خواننده رپ آمریکایی(+) بیفتن و شاید هم فکرکنین به کسانی که در حرفه معماری و دکوراسیون داخلی فعالیت دارن می‌گن دیزاینر و در بهترین حالت شاید فکر کنن منظور اینه که طرف طراحه! اما هیچکدوم ازین تعریف ها درست نیست و عمق کاری که دیزاینر ها انجام می‌دن رو نمی‌رسونه.  در خلاصه ترین تعریف ممکن:

” دیزاینر کسیِ که در راستای رفع نیاز یک سری آدم ایده‌پردازی می‌کنه و محصولی رو برای رفع اون نیاز تولید می‌کنه“

اصلی ترین سوال دیزاینر “چه چیزی؟” و ” برای چه کسی؟“عه و وقتی به مرحله “چطور؟ ” می‌رسه کم کم وارد حیطه “طراحی ” میشه. دیزاینری یعنی تلاش عامدانه برای پیدا کردن مشکل و حل کردن اون به بهترین شکل.

• یادتون هست در گذشته باز کردن درب کنسرو پراسترس‌ترین کار دنیا بود؟ هر بار ممکن بود یکی از انگشتا‌مون را از دست بدیم، تا اینکه شرکت‌های قوطی‌سازی تصمیم گرفتند چیزی شبیه درب قوطی‌های نوشابه  روی کنسروها قرار بدن  تا به‌راحتی بتونیم اون‌ها رو باز کنیم. 

دیزاینری همینه یعنی یافتن مشکل و نیاز انسان ها و پاسخ‌دادن به اون‌ها به بهترین شکل، اگر ما سعی کنیم که به این یافتن و پاسخ‌دادنِ همیشگی عادت کنیم، می‌تونیم دیزاینر بشیم و زندگی خودمون را هرلحظه دیزاین کنیم.

رشته‌های دیزاین محور ترکیبی از علم، هنر و صنعت هستن و در عین حال با هرکدام تفاوت هایی هم دارن. که جلوتر بیشتر بهش می‌پردازیم اما تا به حال با خودتون فکر کردین:

• چرا هر روز ظاهر یخچال، ماشین لباسشویی،یا اتومبیل‌ها تغییر می‌کنن؟
• چرا لوازمی مثل پوست‌کن میوه روز به روز مجهزتر و کاربردی‌تر به بازار عرضه می‌شن؟
• چه کسی به نیاز افراد نابینا فکر می‌کنه تا عصای بهتر و مناسب‌تری براشون بسازه؟

تمام این مباحث در حوزه دیزاین محصولات صنعتی و دیزاینرهای این رشته مطرح می‌شه؛ بحث پروداکت‌ دیزاین (که در ادامه مسیر دیزاینر مفصل تر بهش خواهم پرداخت) فرآیند شناسایی افراد واقعی با مشکلات واقعی و استفاده از یک فرآیند تکرارشوندۀ انسان‌محور برای ارائه و اعتبارسنجی راه حل‌های مربوط به آن مشکلات است. در واقع پروداکت‌ دیزاین به افراد کمک می‌کند تا به یک هدف خاص خود که در اینجا تولید یک محصول است برسند.

تعاریف دیزاینر در کتاب Designing the 21th century 

1. دیزاینری آفریدن چیزهایی است که زندگی انسان ها را بهتر کند.
   Seymour Powell – کتاب: Designing the 21th century  صفحه 452
2. دیزاینری در مورد چگونه کار کردن اشیاء است نه شکل ظاهرشان.
   James Dyson – کتاب: Designing the 21th century  صفحه 140
3. دیزاینری سراسر تجربه از زندگی است.
   کریم رشید Karim Rashid – کتاب: Designing the 21th century  صفحه 404
4. دیزاینر، طراح رفتار، نه اشیاء
   Isao Hosoe – کتاب: Designing the 21th century
5. تفکر دیزاینری یک تفکر خلاقانه است که جهت اثبات آن باید به پشتوانه مباحث علمی مسلح بود
   فیلیپ استارک Phillipe stark 
6.  دیزاینری هنر ترکیب کردن نیازهای مصرف کننده با امکانات تولیدات صنعتی است.
   Olavi Linden – کتاب: The world design

سر یخچال رفتن و نگاه کردن به «آنچه هست» و هوس پختن «چیزی متفاوت»، کاری است که اغلب اوقات دوست داریم انجام دهیم، اما جامعه و خانواده آن‌قدر از ریسک‌ کردن و امتحان کردن ما را ترسانده‌اند که ترجیح می‌دهیم شکم‌مان را با همان تخم‌مرغ خالی سیر کنیم. جامعه و سازمان ها از ما می‌خوان هر روز تخم‌مرغ بخوریم، اما دیزاین از ما می‌خواهد که شیطنت کنیم و با ترکیب مواد مختلف چیزهای جدیدی بسازیم.

ابعاد مختلف طراحی و دیزاینری

ابعاد اجتماعی طراحی

نقش دیزاینرها در ۲۰ سال گذشته با توجه به ظهورمحصولات و نیازهای انسانی جدید تغییر شگفتی کرده است. دیزاینرها فراتر از خلق زیبایی و عملکرد، تأثیرات گسترده‌ای بر جامعه و تجربیات افراد دارند:

• پاسخ به نیازهای انسانی: طراحی بر اساس نیازهای جامعه، مانند طراحی دسترسی‌پذیر برای افراد دارای معلولیت.
• حل مسائل محیطی: ایجاد محصولات پایدار با استفاده از مواد دوستدار محیط‌زیست.
• تأثیر بر فرهنگ: دیزاینرها با خلق نمادها و محصولات فرهنگی، سبک زندگی جوامع را شکل می‌دهند.
• ایجاد عدالت اجتماعی: طراحی سیستم‌ها و فضاهایی که شمول اجتماعی را تقویت کنند، مانند طراحی مدارس یا پارک‌های عمومی.

ویژگی‌های یک دیزاینر موفق

1. تفکر خلاق: توانایی یافتن راه‌حل‌های نوآورانه برای مسائل.
2. مهارت حل مسئله: تحلیل نیازها و مشکلات و ارائه راه‌حل‌های کاربردی.
3. همدلی با کاربر: درک عمیق از نیازها، احساسات، و رفتارهای کاربران.
4. مهارت فنی: تسلط بر ابزارها و تکنیک‌های طراحی.
5. آگاهی اجتماعی: شناخت تأثیر طراحی بر جامعه و محیط‌زیست.
6. کار تیمی: توانایی همکاری با سایر تخصص‌ها مانند مهندسان، مدیران، و بازاریاب‌ها.

دیزاینرها به‌عنوان رهبران اجتماعی

نقش دیزاینر تنها محدود به خلق محصولات نیست؛ آنها نقش مهمی در رهبری اجتماعی و شکل‌دهی آینده دارند:

• طراحی برای آینده: پیش‌بینی نیازهای آتی و خلق راه‌حل‌های پایدار.
• آموزش و آگاهی‌بخشی: آموزش جامعه برای استفاده بهتر از محصولات و خدمات.
• خلق ارزش‌های جدید: ترویج ارزش‌هایی مانند مینیمالیسم، پایداری، و نوآوری.
• حل بحران‌ها: مشارکت در حل بحران‌های جهانی مانند تغییرات اقلیمی و مسائل بهداشتی.

تفاوت های اجمالی دیزاینر، هنرمند، مهندس

جمع بندی

دیزاینرها معماران دنیای مدرن هستند. آنها با ترکیب دانش، خلاقیت، و مهارت‌های انسانی، نه‌تنها محصولات زیبا و کاربردی خلق می‌کنند، بلکه تأثیری ماندگار بر فرهنگ، جامعه، و آینده ما دارند. ما اکنون بیش از پیش به پرورش و تمرین مهارت‌هامون نیاز داریم؛ مهارت دیزاین و اندیشیدن مانند یک دیزاینر . چرا که مهارت‌ها مانند ابزارهای کاربردیِ ما در لحظات مختلف زندگی عمل کرده و هرچه بیشتر اون‌ها رو در مواجهه با دنیای واقعی تمرین بدیم، در استفاده از اون‌ها در بزنگاه‌های مورد نیاز خبره‌تر خواهیم بود. دیزاین در شکل‌های کاربردی گوناگون بروز پیدا می‌کنه.

دیزاینری تنها یک شغل نیست و یک مهارت بین رشته ای محسوب میشه، اشتباهه اگه فکر ‌کنیم که دیزاینرها پشت میز کارشون می‌شینن و تمام روز مشغول طراحی با ابزارهای دیجیتال هستن یا اینکه برای دیزاینر شدن کافیه ابزارهایی  مثل ادوبی XD، ایلاستریتور، فتوشاپ یا اسکچ تسلط پیدا کنیم، نه ! در این صورت در بهترین  حالت شما یک طراح خوب میشید!
دیزاینر با دنیای اشیا و لوازم مورد نیاز انسان‌ها در ارتباطه که خودش قسمت‌ها و بخش‌های گوناگونی رو در بر می‌گیره و ناگفته نمونه که هرشاخه از دیزاین مهارت های خاص خودش رو احتیاج داره؛  تخصص های دیزاین سالهاس در تمدن انسانی به تکامل رسیدن و هروز بهتر و بهتر میشن، امروزه دیزاین کاربردهایی بیش از قبل داره،حوزه های مختلفی که با دیزاین و دیزاینر سرُکار دارن هروز گسترش پیدا می‌کنن و هرکدام ازین شاخه ها زیر شاخه های گوناگونی دارن، به عنوان مثال رشته گرافیک‌دیزاین شاملِ: دیزاین وب، دیزاین کتاب، دیزاین پوستر، تایپو گرافی… می‌شه که در تمام این حرفه ها دیزاین نقطه اشتراکه و مهمه که درک کنیم شخصیت دیزاینر برگرفته از طرز تفکرشه.