رشته دیزاین و هنرهای تجسمی: در مرز هنر و کاربرد | VisualArt Design

هنرهای تجسمی(به انگلیسی: Visual Arts) که به اون گاهی هنرهای بصری یا دیداری نیز گفته می شود، آن گروه از هنرهای مبتنی بر طرح هستند که مشخصاً حس بینایی را مخاطب قرار می دهند؛ استفاده فعلی از اصطلاح “هنرهای تجسمی” شامل هنرهای زیبا و هنرهای کاربردی یا تزئینی است ، اما همیشه اینطور نبود، قبل از جنبش هنر و صنایع دستی در بریتانیا و جاهای دیگر در ابتدای قرن بیستم ، اصطلاح “هنرمند” برای چند قرن غالباً محدود به افرادی بود که در هنرهای زیبا کار می کردند (مانند نقاشی ، مجسمه سازی یا چاپ) و نه هنرهای تزئینی ، صنایع دستی یا رسانه های کاربردی هنرهای تجسمی. این تمایز توسط هنرمندان جنبش هنرها و صنایع دستی مورد تأکید قرار گرفت ، که به اشکال هنر بومی به اندازه فرمهای بالا اهمیت می دادند. مدارس هنری بین هنرهای زیبا و صنایع دستی تمایزی قائل شدند و معتقد بودند که یک صنعتگر را نمی توان تمرین کننده هنر دانست…

دیزاین و هنرهای تجسمی (Visual Arts) در دنیای امروز بیش از هر زمان دیگری درهم‌تنیده‌اند. در حالی که دیزاین بر حل مسئله و کارایی متمرکز است، هنرهای تجسمی بیشتر به بیان احساسات، زیبایی‌شناسی و خلاقیت فردی می‌پردازند. این دو حوزه، با وجود تفاوت‌هایشان، مرزهای مشترک و زمینه‌های همکاری بسیاری دارند.

در این پست، نقش دیزاین در هنرهای تجسمی و تأثیر متقابل این دو بر یکدیگر را بررسی خواهیم کرد و به مثال‌هایی از کاربردهای آن در طراحی محصول، معماری، تبلیغات و حتی فضاهای دیجیتال خواهیم پرداخت.

از هنرهای تجسمی تا هنرهای زیبا

ما زمانی که  به خلاقیت و جریان آزاد اندیشه در کار “دیزاین” نیاز داریم ، می توان “دیزاین” را با هنر درگیر کرد، از بخش های مشترکی که بین هنر و “دیزاین” وجود دارد ، می‌تونیم به تئوری رنگ ها و مبانی هنرهای تجسمی و … اشاره کنیم؛زمانی که ما بخواهیم یک مزه منحصر به فرد به دیزاین خود اضافه کنیم ، هنر بسیار کاربردی می شود، برای درک بهتر این رشته لازمه اول ببینیم هنر دقیقا چیست و به چه معناس…

واژه‌ی هنر تاریخچه بسیار جالبی داره، در طول قرون وسطا هنر یک رشته علمی بود که در هفت زمینه مختلف دسته‌بندی شده بود و به هیچ عنوان چیزی نبود که مردم بتونن اون رو ببینن،  این هفت مورد عبارت بودند از: { دستور زبان، فصاحت و بلاغت، منطق دیالکتیک، حساب، هندسه، ستاره‌شناسی و موسیقی } موضوع جالب اینِ که برای جدا کردن این هفت رشته از هنرهای کاربردی، از عبارت هنرهای زیبا (Fine Arts) برای اشاره به این هفت رشته استفاده می‌شد. زیرا فقط افرادی که با مردم عادی فرق داشتند (کسانی که Fine بودند) به این رشته‌ها می‌پیوستند. در مقابل افرادی که به هنرهای کاربردی مشغول بودند، به اندازه‌ای سرشان شلوغ بود که وقت مطالعه و تحصیل نداشتند.

چندین قرن بعد، مردم متوجه شدند که تفاوت زیادی بین علم و هنر وجود دارد. از اینجا به بعد از عبارت Fine برای توصیف هرچیزی که برای حس‌های انسانی لذت‌بخش بود استفاده شد. پس از حذف رشته‌های علمی از لیست هفتگانه هنر این لیست شامل: { موسیقی، رقص، اپرا، ادبیات و همچنین برخی از هنرهای تجسمی مثل نقاشی، مجسمه‌سازی، معماری و هنرهای دکوراتیو} در طول تاریخ لیست هنرهای زیبا خیلی طولانی شد و به همین خاطر در طول قرن بیستم این لیست به چهار دسته‌بندی زیر تقسیم شد:

1. ادبیات
2. هنرهای تجسمی
3. هنرهای شنیداری
4. هنرهای نمایشی

این دسته بندی ها در طول تاریخ دستخوش تغییرات زیادی شده‌آند، اما برای درک هنر باید  در نظر داشت هنر امری معنوی است و در دل آن نوعی اشراق و شهود نهفته است. بر این اساس برای هنر نمی-توان مانند اشیاء و عناصر طبیعی، فرمول یا ضابطه خاص تعیین کرد و از نظر منطقی، جنس، فصل و حد آن را ترسیم نموده و تعریف علمی از آن ارائه داد.

هنر مجموعه‌ای از آثار یا فرایندهای ساخت انسان است که در جهت اثرگذاری بر عواطف، احساسات و هوش انسانی یا به‌منظور انتقال یک معنا یا مفهوم خلق می‌شوند. همچنین می‌توان گفت هنر توان و مهارت خلق زیبایی است. تولستوی نویسنده و متفکر مشهور روسی در کتاب جهانی خویش یعنی ” هنر چیست” چنین می گوید:

 “هنر، فعالیت انسانی است که انسان آگاهانه و به یاری علایم ظاهری، احساسات تجربه شده ی خود را به دیگران انتقال می دهد، به طوری که آنها نیز آن احساسات را تجربه نمایند و از مسیر حسی و خیالی که هنرمند از آن گذشته است بگذرند. هنر وسیله کسب لذت نیست بلکه وسیله ارتباط با انسانها، جهت سیر به سوی سعادت فرد و جامعه انسانی است”

هنرهای تجسمی (VisualArt)

خب حالا باشناخت این تاریخچه از هنر بهتر میشه راجع به هنرهای تجسمی صحبت کرد، قبل از جنبش هنر و صنایع دستی در بریتانیا و جاهای دیگر در ابتدای قرن بیستم ، اصطلاح “هنرمند” برای چند قرن غالباً محدود به افرادی بود که در هنرهای زیبا کار می کردند (مانند نقاشی ، مجسمه سازی یا چاپ) و نه هنرهای تزئینی ، صنایع دستی یا رسانه های کاربردی هنرهای تجسمی. این تمایز توسط هنرمندان جنبش هنرها و صنایع دستی مورد تأکید قرار گرفت ، که به اشکال هنر بومی به اندازه فرمهای بالا اهمیت می دادند. مدارس هنری بین هنرهای زیبا و صنایع دستی تمایزی قائل شدند و معتقد بودند که یک صنعتگر را نمی توان تمرین کننده هنر دانست…

هنرهای تجسمی ، یک اصطلاح مدرن اما مبهم برای یک گروه گسترده ای از انواع هنرها است که شامل تعدادی از رشته های هنری از زیر گروه های مختلف است. به دلیل همین گستردگی، تعریف هنر تجسمی دشوار است، بنابراین به جای تعریف یا کشف معنی آن، در این جا فهرستی از انواع هنرهای تشکیل دهنده آن را توضیح خواهیم داد؛ هنرهای تجسمی(به انگلیسی: Visual Arts) که به اون گاهی هنرهای بصری یا دیداری نیز گفته می شود، آن گروه از هنرهای مبتنی بر طرح است که مشخصاً حس بینایی را مخاطب قرار می دهند.

آموزش در هنرهای تجسمی به طور کلی از طریق انواع سیستم های کارآموز و کارگاهی بوده است. در اروپا جنبش رنسانس برای افزایش اعتبار هنرمند منجر به سیستم آکادمی برای آموزش هنرمندان شد و امروزه اکثر افرادی که حرفه ای را در زمینه هنر دنبال می کنند در مدارس هنری در سطوح عالی آموزش می بینند. هنرهای تجسمی در حال حاضر در اکثر سیستم های آموزشی به یک موضوع انتخابی تبدیل شده؛ هنر های تجسمی همچنین تعدادی از اشکال هنر مدرن را شامل می گردد، از این دست می توان به هنر های اَسالمبلاژ(Osalemblage) یا همبندی، کلاژ، نقاشی آمیخته، هنر مفهومی، چیدمان، نمایش پیشامدی، هنر اجرایی ، به همراه رشته های هنری مبتنی بر فیلم همچون عکاسی، هنر ویدیو و انیمیشن و یا هر ترکیبی از این دست اشاره کرد. این گروه از فعالیت ها همچنین رشته های هنری با تکنولوژی بالا همچون گرافیک کامپیوتری و چاپ جیکلا را نیز در بر دارد. بخشی  از هنرهای تجسمی مربوط به هنر های تزئینی و صنایع دستی است؛ که دربر گیرنده هنر هایی چون سفالگری، موزائیک کاری، مجسمه متحرک، پرده های نگارین، شیشه گری (شامل نقاشی روی شیشه و…) می باشد.
هنر های تجسمی در تعاریف گسترده تر موارد هنر کاربردی مانند طراحی گرافیک، طراحی مد و طراحی داخلی را نیز دربر می گیرد. علاوه بر این مدل های جدیدی از هنر بدنی یا جسمی نیز مانند هنر خالکوبی، نقاشی روی چهره و بدن نیز می تواند در زمره هنرهای تجسمی برشمرده شود و همچنین یکی دیگر از هنرهای تجسمی مدرن هنر  کار با شرایط محیط زیستی ناپایدار مانند مجسمه سازی با برف و یخ و است.

دیزاین و هنرهای تجسمی: شباهت‌ها و تفاوت‌ها

شباهت‌ها:

1. استفاده از اصول بصری: هر دو از اصولی مانند ترکیب‌بندی، رنگ، تعادل و هارمونی بهره می‌گیرند.
2. خلق تجربه: دیزاین و هنرهای تجسمی هر دو تجربه‌ای را برای مخاطب خلق می‌کنند، هرچند هدف این تجربه متفاوت است.
3. خلاقیت در اجرا: هم دیزاینرها و هم هنرمندان تجسمی از ابزارهای خلاقانه برای ارائه ایده‌هایشان استفاده می‌کنند.

تفاوت‌ها:

• هدف دیزاین: بیشتر به عملکرد و حل مسئله متمرکز است.
• هدف هنر: بیشتر به انتقال پیام یا بیان احساسات فردی می‌پردازد.
• مخاطب دیزاین: معمولاً یک جامعه یا کاربر خاص است.
• مخاطب هنر: اغلب گسترده‌تر و متنوع‌تر است.

کاربردهای دیزاین در هنرهای تجسمی:

1. طراحی گرافیک: استفاده از اصول هنری برای خلق پوسترها، برندینگ و تبلیغات.
   • مثال: کمپین‌های تبلیغاتی شرکت‌های بزرگ که از سبک‌های هنری کلاسیک الهام گرفته‌اند، مانند آثار رنه ماگریت در طراحی‌های سورئال برندهای مد.
2. معماری: استفاده از مجسمه‌سازی و نقاشی برای خلق فضاهای منحصربه‌فرد.
   • مثال: طراحی سقف‌های مزین به نقاشی در ساختمان‌های تاریخی، مانند کلیسای سیستین، یا استفاده از هنر معاصر در فضاهای مدرن.
3. طراحی محصولات: ترکیب فرم‌های هنری با عملکرد.
   • مثال: طراحی مبلمان فیلیپ استارک که از هنر مجسمه‌سازی الهام گرفته شده است.
4. طراحی دیجیتال: ایجاد انیمیشن‌ها و محتوای بصری خلاقانه برای بازی‌ها و فیلم‌ها.
   • مثال: استفاده از تکنیک‌های نقاشی دیجیتال برای خلق جلوه‌های بصری سینمایی.

رشته‌های دیزاین محور از هنرهای کلاسیک

هنرهای کلاسیک، مانند نقاشی، مجسمه‌سازی و معماری، پایه و اساس بسیاری از مفاهیم طراحی امروزی را تشکیل می‌دهند. استفاده از اصول کلاسیک در طراحی، به‌ویژه در زمینه‌هایی مانند طراحی داخلی و طراحی گرافیک، نشان‌دهنده تأثیر ماندگار هنرهای تجسمی بر دیزاین است.

رشته هنرهای تجسمی خود یک چتر رشته ای است، از طریق نقشه بالا و جدول انتهای این صفحه می‌توانید بیشتر با گرایش های این رشته آشنا شوید.

هنرهای تجسمی اشکال هنری مانند نقاشی ، طراحی ، چاپ ، مجسمه سازی ، سرامیک ، عکاسی ، فیلم ، فیلمسازی ، طراحی ، صنایع دستی و معماری هستند؛ بسیاری از رشته های هنری مانند هنرهای نمایشی ، هنرهای مفهومی و هنرهای نساجی شامل جنبه های هنرهای تجسمی و همچنین هنرهای دیگر ازین مجموعه می‌باشند. همچنین در هنرهای تجسمی، هنرهای کاربردی مانند طراحی صنعتی ، طراحی گرافیکی ، طراحی مد ، طراحی داخلی و هنرهای تزئینی گنجانده شده است.از بین این‌ها رشته‌هایی که به نحوی با مخاطب و مشتری و سروکار دارن رو ما زیر گروه این رشته قرار می‌دیم.

جمع‌بندی

هنرهای تجسمی به درک و فهم بیننده وابسته است و هنرمند باید بتواند با مخاطب و بیننده آثارش به خوبی ارتباط پیدا کرده و منظور خود را منتقل کند. همه افراد در گروه سنی مختلف می توانند با هنرهای تجسمی ارتباط خوبی برقرار کنند و هر کس به فراخور ادراک خود برداشت مختلفی داشته باشد. جاذبه هنرهای تجسمی به قدری است که گاهی بیننده مسحور شکل، طرح و خطوط شده ، از درک مطلب مورد نظر هنرمند دور می شود. از فواید هنر های تجسمی که می توان به آن اشاره کرد قابلیت درمانی است، هنرهای تجسمی در علم روانشناسی کاربرد زیادی داشته و هنر درمانی نامیده می شود، و به وسیله آن می توان آسیب ها و بیماری های روانی افراد را درمان کرد.

در اینجا ما قصد داریم حرفه هایی از دیزاین که با هنر های تجسمی فصل مشترک دارن رو معرفی کنیم، اما همونطور که گفته شد لازمه که شما عمیقا تفاوت های هنر و دیزاین رو درک کرده باشید، ما قبلا مقاله‌ای رو مختص این تفاوت ها نوشته بودیم که توصیه می‌شه حتما اون مقاله رو هم مطالعه کنید. درس مرتبط: تفاوت‌ها و شباهت‌های هنر و دیزاین.

دیزاین و هنرهای تجسمی، با وجود تفاوت‌هایشان، همواره در تعامل و الهام‌بخشی متقابل بوده‌اند. این تعامل می‌تواند به خلق تجربه‌های منحصربه‌فردی برای کاربران و مخاطبان منجر شود که هم از لحاظ زیبایی‌شناسی و هم کاربردی الهام‌بخش باشند. با ما همراه باشید تا در پست‌های آینده به بررسی نمونه‌های جذاب از این تعامل و تلفیق بپردازیم!

موضوعاتی برای توجه:

1. ترکیب سنت و مدرنیته: چگونه می‌توان عناصر کلاسیک را با تکنولوژی‌های مدرن تلفیق کرد؟
2. الهام از طبیعت: استفاده از فرم‌ها و رنگ‌های طبیعی برای خلق طرح‌های هنری و کاربردی.
3. طراحی برای احساسات: چگونه می‌توان احساسات و تجربیات هنری را در طراحی محصول یا فضا به کار برد؟
4. مرز دیزاین و هنر: کجا می‌توان مرز بین هنر و طراحی را شکست و اثری خلق کرد که هر دو را در بر گیرد؟